Summary
Samenvatting hoofdstuk 12
- Course
- Institution
- Book
hoofdstuk 12 van dit boek. stukjes overgenomen uit het boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
bryandevree
Content preview
Hoofdstuk 12 Algemene economie12.1 Conjunctuur en consumentenmarkten
12.1.1 consumentengedrag:
Volgens economen hangt de consumptie vooral af van economische variabelen, zoals het
inkomen en de prijzen. Psychologische variabelen hebben invloed op de besteding van het
niet-gebonden of discretionaire inkomen. Onder het discretionair inkomen verstaan we het
besteedbaar inkomen dat overblijft nadat de consument zijn eerste levensbehoeften heeft
bevredigd en de contractuele verplichtingen is nagekomen.
(tabel 12.1, blz 272, bepaling van het niet-gebonden of discretionair inkomen)
(figuur 12.1, blz 273, recessie en consumentengedrag)
De koopkracht is een economische variabele. De koopkracht hangt af van economische
factoren als de werkgelegenheid, het loon, de belasting- en premiedruk en het prijsniveau.
De koopbereidheid is een psychologische variabele. De koopbereidheid hant af van het
vertrouwen dat de consument heeft in de toekomst.
Een recessie leidt tot een daling van de koopkracht. De prijzen stijgen in een recessie minde
hard. Dit ondersteunt de koopkracht.
(figuur 12.2, blz 274, koopkracht van alleenverdieners, tweeverdieners,
uitkeringsgerechtigden en gepensioneerden (mutatie per jaar in %, 2011-2019))
Koopkrachtplaatjes spelen een grote rol in het politieke debat. Toch zeggen ze te weinig over
wat consumenten werkelijk te besteden hebben. In de eerste plaats gaat het CPB bij de
berekening van de koopkracht van alleenverdieners of tweeverdieners uit van werknemers
die een baan hebben en houden. In de tweede plaats houdt de koopkracht alleen rekening
met de contractloonstijging die werkgevers en werknemers met elkaar afspreken. Een
betere maatstaf voor wat Nederlandse gezinnen te besteden hebben is, de groei van het
reeel beschikbare gezinsinkomen. Deze houdt wel rekening met de ontwikkeling in de
werkgelegenheid en andere beloningscomponenten dan het contractloon.
(figuur 12.3, blz 275, verandering in de werkgelegenheid en het reeel beschikbaar
gezinsinkomen (%, 1996-2019))
12.1.3 recessie en psychologische variabelen: koopbereidheid:
de consumptie is gevoelig voor het vertrouwen van consumenten in de toekomst. Als de
consument somber is, stelt hij grote aankopen eerder uit. De vraag is hoe we
toekomstverwachtingen kunnen meten. Een veelgebruikte indicator is e index van het
consumentenvertrouwen.
Voor de berekening van het consumentenvertrouwen gebruikt het CBS de antwoorden op
de volgende vijf vragen:
Wat vindt u van de ontwikkeling van de algemene economische situatie? Is het in
Nederland volgens u in de afgelopen twaalf maanden beter of slechter geworden?
Wat zal er volgens u in de komende twaalf maanden met de algemene economische
situatie in Nederland gebeuren.
Is de laatste twaalf maanden de financiele situatie van uw huishouden beter of
slechter geworden?
, Hoe denkt u dat het in de komende twaalf maanden zal gaan met de financiele
situatie van uw huishouden?
Vindt u dat het nu voor de mensen een gunstige of ongunstige tijd is om duurzame
artikelen te kopen?
Het gemiddelde van de eerste twee vragen is de index van het economisch klimaat. Het
gemiddelde van de laatste drie vragen is de index van de koopbereidheid.
(figuur 12.4, blz 276, consumentenvertrouwen, oordeel economisch klimaat en
koopbereidheid (2007-2019))
12.1.4: recessie en feitelijk economisch gedrag:
Consumenten hebben een tamelijk vast uitgavenpatroon waaraan ze in de loop der jaren
gewend zijn geraakt.
Iemand die zijn baan verliest in een recessie kan ontsparen. Hij spreekt zijn spaartegoeden
aan of neemt een lening op omdat zijn inkomen tijdelijk te laag is.
Binnen een gezin is het soms mogelijk om werkloosheid van het ene gezinslid op te vangen
doordat andere gezinsleden meer gaan werken. Maar het is lastig om zo het gezinsinkomen
op peil te houden, omdat de banen tijdens een recessie niet voor het oprapen liggen.
Mensen met een baan gaan meer sparen. Want mensen maken zich in recessie zorgen om
toekomstige koopkracht. Houden er ook rekening mee dat ze hun baan kunnen verliezen.
Per saldo sparen Nederlanse consumenten meer in een recessie. Dat verergert de
economische problemen alleen maar. Het spaargedrag van consumenten is een
conjunctuurdestabilisator.
In een recessie daalt de koopkracht. Dit zal na verloop van tijd leiden tot een daling van de
bestedingen. De mate waarin dat per product gebeurt, komt tot uiting in de
inkomenselasticiteit van de vraag. Deze meet de procentuele verandering in de vraag naar
een product als gevolg van een procentuele verandering in het inkomen.
Noodzakelijke goederen, zoals voeding en dranken, elektriciteit, gas, water, telefoon en
verzekeringen, hebben een inkomenselasticiteit kleiner dan 1. Luxegoederen, zoals auto’s,
woninginrichting, sport, ontspanning en vakanties , hebben een inkomenselasticiteit die
groter is dan 1.
De inkomenselasticiteit van de vraag naar een product geeft een goed beeld van de
conjunctuurgevoeligheid van de afzet en winst van een bedrijfstak. Bedrijfstakken die vooral
noodzakelijke producten verkopen.
Een consument kan op verschillende manieren bezuinigen op zijn uitgaven: hij kan
bezuinigen op der prijs, de hoeveelheid of de kwaliteit. Als de consument op de prijs
bezuinigt, koopt hij dezelfde hoeveelheid en, zo mogelijk, dezelfde kwaliteit voor een lagere
prijs.
Soms is het niet mogelijk om dezelfde kwaliteit tegen een lagere prijs te kopen. Dan heeft de
consument twee opties: minder van dezelfde kwaliteit kopen of dezelfde hoeveelheid van
een lagere kwaliteit. In het eerste geval is sprake van bezuiniging op hoeveelheid.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bryandevree. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.98. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now