Overgang middeleeuwen naar Nieuwe Tijd verschillende kantelmomenten:
_ De val van het Byzantijns of Oost-Romeinse Rijk
_ De ontdekking van Amerika door Columbus
_ Het humanisme en de renaissance
_ De 95 stellingen van Luther en def breuk tss Rooms-katholieke kerk en hervormden
5.2 ONDEKKINGSREIZEN
5.2.1 HET WERELDBEELD IN DE MIDDELEEUWEN
o De middeleeuwse wereld bestond uit 3 continenten:
_ Afrika, Europa en Azië
_ Gescheiden door brede waterstromen
o Geometrische middelpunt = Jeruzalem
o Ontdekking nieuw continent: Amerika
5.2.2 MOTIEVEN VOOR DE ONTDEKKINGSREIZIGERS
o Europese ontdekkingstochten aangestuurd door verschillende noodzaken:
_ Vraag v edelmetalen en luxeproducten uit Azië
Zijde, katoen, porselein, specerijen
" Peperduur = verschillende tussenpersonen nodig
" Europese economie was afhankelijk van de Arabieren
Men moet traditionele handelswegen verlaten:
" Oude zijdeweg werd met ineenstorting v Mongoolse rijk nt meer gebruikt
" Alternatieve weg zat in de greep v/d islamwereld
" Turkse zeerovers maakten oosten v/d Middellandse zee onveilig
o Eco motieven primeren, + politiek religieuze
5.2.3 MIDDELEN DIE EXPANSIE MOGELIJK MAAKTEN
o Europeanen zeer bedreven in scheepsvaart → 2 scheeptypes
_ De galei
_ De kogge
o Door beperkte tech kon men enkel langs kust varen
o Ontw sneller en zeewaardig chip: het karveel
o Ook technologie en cartografische ontw maken zeereizen mogelijk
o kompas werd oceaanvaart mog.
o Behulp instrumenten geografische breedteligging bepalen
o Betere kaarten en nauwkeurige navigatie
o Militaire superioriteit Europeanen !! rol
_ Traditionele wapens: speren, zwaarden, pijlen en harnassen (ijzer en staal) → niet te vinden in Amerika en
Afrika
_ Vuurwapens dankzij buskruit
5.2.4 ONTDEKKINGSRIEZIGERS
o Spanje en Portugal door expansiedrift → tegenstanders
o Op basis expedities werd wereld in 2 gedeeld (elk deel)
o Grenzen vastgelegd in Verdrag van Tordesillas (1494) en Verdrag van Zaragoza (1529)
o Nog steeds te merken Zuid-Amerika (Spaans in Brazilië)
, 5.2.4.1 PORTUGUESE ONTDEKKINGSREIZIGERS
BARTHOLOMEUS DIAZ (CA. 1450-1500)
o Portugezen eerste die via Afrika een weg naar oosten zochten.
o Portugese koning Hendrik de Zeevaarder stimuleerde en financierde reizen zuiden
o Bartholomeus Diaz bereikte Kaap de Goede Hoop
o Ontdekking meest zuidelijke punt van groot belang → opende nieuwe perspectieven
VASCO DA GAMA (1469 - 1524)
o Vasco da Gama ontdekt India
o Strategisch gelegen handelsposten vormen basis Portugese handelsimperium
o Eén van !! markten van EU voor oosterse specerijen
5.2.4.2 SPAANSE ONTDEKKINGSREIZIGERS
CHRIDTOFFEL COLUMBUD (1451-1506)
o Spaanse koningspaar schoten ontdekkingsreizigers geld voor
o Christoffel Columbus
_ Westwaarts varen in Indië geraken
_ Niet de eerste die wist dat aarde bol was!!
_ Reis v meer dan 2 maand
FERDINAND MAGALHÃES (CA. 1480-1521)
o Bijnaam: Magellaan
o Geloofde dat er een zeestraat moest zijn in Nieuwe Wereld
o Verschillende tegenslagen
o Via zeestraat aangekomen in Filipijnen
o Sterft er door gevecht bevolking
o Bemanning zet reis verder onder leiding Eclcano
o Eerste die reis rond wereld maakte
5.2.5 KOLONISAITE
5.2.5.1 HET PORTUGUESE FACTORIJENIMPERIUM
o Portugese koloniale imperium bestond uit reeks handelsnederzettingen = factorijen
_ Langs Aziatische en Afrikaanse kusten
_ Verdediging en tussenstations voor specerijenvloten
o Bouwt handelsmonopolie uit
o Geen bedreiging voor Aziatische Staten wegens focus handel
o Handel Japan en China gebaseerd op vreedzaam contact
o Poging handelsmonopolie specerijen en andere Aziatische pro
_ Handelsroute Rode Zee en Middellandse Zee blokkeren
5.2.5.2 DE SPAANDE KOLONISATIE VAN DE NIEUWE WERELD
o Spanje zond conquistadores (veroveraars) naar Nieuwe Wereld op zoek naar rijkdom
o Bekendste: Hernan Cortés ( Azteken) en Francisco Pizarro (Inca’s)
o Spanjaarden stichten steden en economiendas
o Economienda: recht om bep gebied te exploiteren waarop indianen leefden die verplicht voor hen moesten werken
belasting betalen → in ruil daarvoor kregen ze voeding, loon en huisvesting en moesten bekeren tot christendom.
o Koloniën = wingewesten en deden er aan roofbouw (= kolonie leverancier stoffen en dergelijke aan moederland)
o Kolonie afgezet voor nationale Spaanse eco om concurrentie te vermijden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller PaulineDeGuchtenaere. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.55. You're not tied to anything after your purchase.