Hoofdstuk 5 – Circulatie
Het pad van onze beweging kan worden opgevat als de perceptuele draad die de ruimtes van een
gebouw, of een reeks binnen- of buitenruimtes, met elkaar verbindt.
Aangezien we bewegen in de tijd, via een reeks ruimten, ervaren we een ruimte in relatie tot waar
we zijn geweest en waar we naar verwachting naartoe gaan.
Dit hoofdstuk gaat over hoe we het circulatiesysteem van een gebouw ervaren en hoe dat invloed
heeft op onze positieve perceptie van vormen en ruimtes.
Circulatie elementen:
- Nadering (vanaf een afstand naar kijken)
- Entree (van buiten naar binnen)
- Configuratie van het pad ( de opeenvolging van ruimtes)
- Pad-ruimte relatie (randen, knooppunten en uiteinden van het pad)
- Vorm van de circulatieruimte (gangen, hallen, galerijen, trappen en kamers)
Nadering:
- Frontaal (recht voor gebouw via axiaal pad. Uitgebreide ingang in het vlak)
- Schuin (het versterkt het effect van perspectief op de voorgevel en de vorm van een gebouw.
Als de hoek heel extreem is kan de ingang buiten de gevel uitsteken om duidelijker zichtbaar
te zijn)
- Spiraal (het verlengt de volgorde van de benadering en benadrukt de driedimensionale vorm
van een gebouw terwijl we rond de omtrek bewegen. Ingang vaak pas vanaf dichtbij
zichtbaar)
Entree:
Een entree kan erg verschillen. Het is een verschil van ‘hier’ naar ‘daar’ en bestaat meestal uit het
instappen van een verticaal vlak. Dit kan een gat in de muur zijn maar dit kan ook een poort zijn. Ook
het verschil in hoogte van de vloer kan een aanduiding zijn.
Ongeacht de vorm van de ruimte die wordt betreden of de vorm van de omsloten ruimte, wordt de
toegang tot de ruimte het best aangegeven door een reëel of impliciet vlak loodrecht op het pad van
de nadering tot stand te brengen.
Entrees zijn vaak vlak, geprojecteerd (afdak) of verzonken.
De locatie van een ingang ten opzichte van de vorm van de ruimte die wordt betreden, bepaalt de
configuratie van het pad en het patroon van de activiteiten binnen de ruimte.
Het idee van een ingang kan visueel worden versterkt door:
- De opening lager, breder of smaller maken dan verwacht
- De ingang diep of omslachtig maken
- Het articuleren van de opening met ornamentiek of decoratieve verfraaiing
, Configuratie van het pad:
De kruising of kruising van paden is altijd een punt van besluitvorming vanwege de reden die het
nadert.
De configuratie van een pad kan een ruimtelijke organisatie versterken door zijn patroon parallel te
laten lopen. Of de configuratie kan contrasteren met de vorm van de ruimtelijke organisatie en er
een visueel contrapunt voor zijn.
1. Lineair
2. Radiaal
3. Spiraal (vanuit midden punt steeds verder weg er omheen)
4. Grid/raster
5. Netwerk (paden hebben meerdere knooppunten)
6. Compositie (Om te voorkomen dat er een desoriënterend doolhof ontstaat, moet een
hiërarchische volgorde tussen de paden en knooppunten van een gebouw worden
vastgesteld door hun schaal, vorm, lengte en plaatsing te differentiëren.)
Pad-ruimte relatie
Paden kunnen op de volgende manieren verband houden met de spaties die ze met elkaar
verbinden.
- Ze kunnen ruimtes passeren
- Ze kunnen door ruimtes gaan
- Ze kunnen eindigen in een ruimte
Vorm van de circulatieruimte
De vorm van een circulatieruimte varieert naargelang:
- Hoe zijn grenzen worden gedefinieerd
- Hoe zijn vorm zich verhoudt tot de vorm van de ruimtes die het verbindt
- Hoe zijn kwaliteiten van schaal, proportie, licht en uitzicht worden gearticuleerd
- Hoe ingangen erop uitkomen
- Hoe het omgaat met niveauverschillen bij trappen en hellingen
Een circulatie ruimte kan zijn
- Gesloten
- Open aan 1 kant
- Open aan beide kanten
Trappen kunnen, door een verandering in niveau op te vangen, het bewegingspad versterken, het
onderbreken, een verandering in zijn loop accommoderen of het beëindigen voordat het een grote
ruimte betreedt.
De configuratie van een trap bepaalt de richting van ons pad terwijl we de treden beklimmen. Er zijn
verschillende basismanieren om de doorgangen van een trap te configureren.
- Rechte trap
- L-vormige trap
- U-vormige trap
- Ronde trap
- Wenteltrap
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller renate_1998. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.