Samenvatting ALLES wat je moet weten over het vak Adoptie en Pleegzorg (alle colleges + artikelen) - 2020
53 views 5 purchases
Course
Adoptie en Pleegzorg
Institution
Universiteit Leiden (UL)
Uitgebreide samenvatting van alle colleges en alle artikelen. Dus niet schrikken van het aantal bladzijdes, want hier staat dus ALLES in wat je nodigt hebt om een voldoende te halen voor het vak (ik heb dit vak gehaald m.b.v. deze samenvatting).
Adoptie en Pleegzorg in Pedagogisch perspectief
College 1A – Adoptie: een introductie
Dit college:
Adoptie
Cijfers: nu en vroeger
Over wie hebben we het? --> adoptiedriehoek
o Adoptiekinderen
o Afstandsmoeders
o Adoptieouders
Procedure en voorwaarden [zelfstudie]
Adoptie in Nederland
Kind (6jr) over een klasgenootje: “…die is geadopteerd”
Wanneer wij denken aan adoptie, denken wij vaak aan een kind uit het buitenland dat in
Nederlandse adoptiegezin is geplaatst. Maar in andere landen hebben ze daar een ander beeld bij
(vaker adoptie uit pleeggezin)
- Nederland:
o vrijwel alleen adoptie uit het buitenland (o.a. China), weinig binnenland.
- Anderen landen:
o ook binnenlandse adoptie (uit eigen land) → domestic adoption: 85% van de adopties
waren binnenlandse adopties
o o.a. vanwege adoptie vanuit pleegzorg (dat je het pleegkind adopteert)
o deel uit artikel Palacios et al. (2019) geschreven vanuit perspectief ‘adopt from care’ :
adopteren vanuit pleegzorg. Dit geldt dus niet specifiek voor Nederland. In NL is het
anders geregeld.
Nederland: nauwelijks adoptie uit pleegzorg
- Verrassend? : Ja.
o 1956: Adoptiewet in Nederland
▪ Was niet perse bedoelt voor adoptieouders om buitenlandse kinderen te
adopteren.
o Vooral voor pleegouders die een zwakke rechtspositie hadden – toen telden de
bloedbanden nog sterk mee!
▪ Dus biologische ouders konden op elk moment hun kind ‘terug nemen’.
Pleegouders hadden een zwakke positie.
o Adoptie: pleegkind als wettig kind opnemen
▪ Maakte de positie van pleegouders veel sterker.
Cijfers: Nu en Vroeger
Adoptie: cijfers
Veranderingen: internationale adoptie afgenomen wereldwijd,
binnenlandse adoptie krimpt ook in sommige landen.
Je ziet een grafiek met zowel de binnenlandse adopties (bruin) en
buitenlandse/internationale adopties (blauw). Je ziet dat het vroeger
(rond 1900) vooral om adoptie ging van kinderen die in NL geboren
waren. Maar op een gegeven moment zie je dat de binnenlandse adoptie
heel erg afneemt en bijna niet meer voorkomt. De buitenlandse adoptie
blijft juist sterk toenemen tot jaren 80.
De afname van binnenlandse adopties in de jaren 70 is te verklaren door:
- Ongehuwd moeder zijn werd vaker geaccepteerd. Hier was geen taboe meer op. Als
alleenstaande ouder was het niet erg meer om je kind alleen op te voeden. Ook als je geen
kinderen kon krijgen werd minder taboe.
,- Minder ongewenste zwanger-situaties door betere seksuele middelen (pil) en voorlichting →
voortplantingstechnieken (minder duur en effectief)
- Abortus werd gelegaliseerd.
- Gebruik maken van draagmoeders gestegen, interlandelijke adoptie juist gedaald.
Buitenlandse adopties nemen toe tot jaren 80:
- In de begin jaren speelden vooral idealistische overwegingen van adoptieouders mee. Je ging iets
goeds doen, je bood hulp.
➢ op tv (toen het er net was rond jaren 60) kwamen beelden van oorlogen van bv.
Vietnamese/Koreaanse/ Afrikaanse kinderen die het zwaar hadden → gevoel krijgen dat je
wilt helpen om iets goeds te doen. De taboe van adoptie werd minder. Je ging een kind
helpen.
Ontwikkeling daarna:
Vanaf jaren 80 neemt internationale adoptie af.
- Wanneer het minder goed gaat met de economie
neemt het vaak af.
- Groep mensen die in jaren 60-70 kinderen hadden
geadopteerd hebben ontdekt dat het best wel moeilijk was
om kinderen van buitenland te nemen. Deze kinderen
hebben vaak traumatische gebeurtenissen, andere culturele
achtergronden → niet makkelijk. Ook slechte begeleiding.
Deze geadopteerde kinderen hadden meer problemen dan vergelijkbare leeftijdgenoten die niet
geadopteerd werden. In de media hoorde je ook veel ouders zeggen dat dit moeilijk was.
Na jaren van daling stijgt het wel weer:
- Betere economie
- Veel meer voorbereiding, adoptieouders worden veel beter voorgelicht en er komen
bijeenkomsten om deze ouders echt voor te bereiden (begeleiding). Je staat er als ouder sterker
in.
- Door ontwikkeling in 1998 werd éénouder adoptie mogelijk: alleenstaanden mochten ook een
kind adopteren. Dus niet alleen gehuwde mensen. Dit was ook een kans voor paren met gelijke
geslacht. Dus 1 ‘single’ ouder die een kind wilt adopteren → de andere ouder die erbij komt
krijgt ook een mogelijkheid om het kind dan te adopteren. Er komt dus een andere doelgroep die
kinderen wilt adopteren, waardoor hier ook weer een stijging in zit.
Op een gegeven moment tóch weer een daling (vanaf ongv. 2000):
- Komt deels door economie
- Meer mogelijkheden om kinderen te krijgen, nieuwe vruchtbaarheidstechnieken (zoals IVF)
- Pleegzorg wordt wel steeds een grotere groep.
- Opschorting van interlandelijke adopties in specifieke staten van herkomst.
- In Amerika werd steeds meer nadruk gelegd op permanentie (wisselende plaatsingen is niet
goed). → groei van binnenlandse adoptie
- Aanbod in het buitenland wordt minder omdat men vindt dat men eerst mogelijkheden moet
vinden om het kind in eigen land te plaatsen → adoptie binnen eigen land mogelijk? → Haags
adoptieverdrag.
Haags adoptieverdrag (1993)
Ook het ‘aanbod’ is afgenomen, ‘minder kinderen beschikbaar’
Haags adoptieverdrag:
o https://www.kinderrechten.nl/timeline/ haags-adoptieverdrag/
‘’in 1993 tekent een groot aantal landen het Haags Adoptieverdrag. Hiermee worden kinderen en
hun familie beschermd tegen de risico’s van illegale, onrechtmatige, voorbarige en slecht
voorbereide adopties naar het buitenland. Het verdrag, dat wordt uitgevoerd door nationale
1
, Centrale Autoriteiten, zorgt ervoor dat interlandelijke adoptie alleen plaatsvindt als het kind
daar het meeste baat bij heeft’’
Subsidiariteitsprincipe:
o Internationale adoptie als laatste redmiddel
o Eerst opties land van herkomst overwegen
o Plaatsing familie niet mogelijk? (Dichtbij het kind)
o Adoptie of pleegzorg land van herkomst ook niet?
→ Dan is internationale adoptie mogelijk
NB. Beschreven in literatuur, en zie ook https://adoptie.nl/haags-adoptieverdrag/
Over wie hebben we het?
De Adoptie-driehoek
3 partijen:
- Adoptiekind/ geadopteerde
- Biologische ouders, die afstand doen van hun kind
- Adoptieouders
Staan met elkaar in verbinding. In NL is het zo dat als een kind wordt
geadopteerd vanuit het buitenland, er geen contact is met biologische
ouders (bij andere landen soms wel).
→Adoption triangle komt ook voor op tattoos, kettingen etc. Het is een symbool die belangrijk kan
zijn voor de geadopteerde.
Adoptiekinderen
Om wie gaat het?
Meeste kinderen komen uit China. Je ziet ook de VS staan (ander beeld wat
je erbij hebt, want waarom zou VS als land hun kinderen afstaan aan NL?
Zij hebben ook binnenlandse adopties.)
• 2018: 156 kinderen geadopteerd in NL
Meeste kinderen zijn al wat ouder…
• Leeftijd van adoptiekinderen
o 0-1 jaar komt nauwelijks voor
o Grootste groep is 3-5 jaar oud
o NB kind is bij adoptie < 6 jaar oud
▪ In NL is internationale adoptie mogelijk voor kinderen tot 6 jaar oud.
▪ Soms uitzondering voor ouder kind → alleen als het een broertje/zusje is van
een kind die wel in de age range valt.
• Kinderen komen vaak uit een tehuis…
• …en/of hebben een special need…
Special Needs
Een brede term: kind die extra zorg nodig heeft.
Meeste kinderen hadden wel een special need (beperking,
of iets wat betekent dat zij meer aandacht nodig hebben).
Een verhoogd medisch risico komt bv vaak voor. Er zijn
operaties nodig → bv. Hartoperatie/hazenlip/blijvende
aandoeningen (ontbrekende ledematen, zoals een arm). Kan
ook belaste sociaal-emotionele achtergrond hebben:
gedragsproblemen.
2
, Voorbeeld Special need kinderen:
- “Wereldkinderen is regelmatig op zoek naar ouders die een kind uit China willen adopteren
waarvan het geslacht niet duidelijk is. Meestal gaat dit om kinderen waarvan de chromosomen
op 46xy zijn vastgesteld en daarom in de papieren als jongen worden benoemd. Het geslacht
ziet er vaak vrouwelijk uit, maar soms blijken er in- en/of uitwendige mannelijke kenmerken
aanwezig te zijn. De kinderen die Wereldkinderen voorstelt voor adoptie lijken zich
leeftijdsadequaat te ontwikkelen.” (bron: website Wereldkinderen)
- “Een jongetje van 4 jaar oud met een schisis; een enkelzijdige lip-, kaak en gehemeltespleet,
waarbij de lipspleet al gesloten is, een dubbelzijdige hand – en voetafwijking, die sterk doen
denken aan kreefthandjes en voetjes en een micropenis. De ontwikkeling van het kindje is goed.
Hij kan goed lopen en voorwerpen vastpakken (grijpfunctie van beide handen). De
spraakontwikkeling loopt iets achter wat passend kan zijn bij zijn schisis.” (bron: Meiling)
• Voor aspirant-adoptieouders (ouders die heel graag een kind willen adopteren):
o Krijgen een lijst met medische condities…
▪ er wordt jou gevraagd om een lijst met medische condities in te vullen wat jij aan
kan. Dus waarbij jij het in orde vindt/in overweging neemt om het kind op te
nemen binnen jouw gezin. Welke condities accepteer je bij het adoptiekind.
• Voorbeeld uit boek:
Daar vertellen adoptie-ouders over het proces (vooral adoptie-ouders die al eigen biologische
kinderen hebben) en over het invullen van zo’n medische lijst.
→’’ welke handicaps vinden wij acceptabel.’’ Aankruisen of je het wel of niet wilt. Het is geen
gedetailleerde lijst. Bv. Hartproblemen → wat voor problemen zijn dat? Hoe vaak moet je met
zo’n kind naar het ziekenhuis? Dit maakt het moeilijk om dit in te schatten.
Adoptiekinderen.. en ouders
Het is dus best moeilijk voor kinderen met special needs om op zoek te gaan naar adoptieouders die
voor dit kind wilt/kan zorgen. Vroeger was er een enorme vraag naar adoptiekinderen. Nu ligt de
focus op een zoektocht naar geschikte adoptieouders.
- Rood: verzoeken ouders
- Geel: kinderen
Vroeger was het zo dat er meer verzoeken werden
ingediend dan dat er kinderen waren. Tegenwoordig
ligt het nu dichter bij elkaar. Het is dus lastig om op te
zoek te gaan naar die match, omdat het alleen nog
maar kinderen zijn met een special need.
→ bij pleegzorg is het ook moeilijk om zo’n match te
vinden. Het is hier op dit moment juist andersom: veel
kinderen die wachten op een plek en te weinig
pleegouders.
Afstandsmoeders
Waar een kind ter adoptie wordt opgenomen in een gezin is hij/zij ergens anders afgestaan. De
afstandsmoeders zijn de biologische moeders die afstand doen van hun kind.
Buitenlandse afstandsmoeders: motieven (om hun kind af te staan)
• Ongehuwd moederschap
• Taboe op abortus
• Met kind geen kans op hertrouwen of werk
• Zeer slechte economische omstandigheden/dakloos (bv. Een gezin die al 4 kinderen heeft)
• Kind met handicap/tweeling : wordt als vloek gezien (bijv. in Madagaskar) → dit wordt dan
verborgen voor sommige mensen of baby wordt afgestaan.
• China tot 2015: eenkindpolitiek
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller weiitje_. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.68. You're not tied to anything after your purchase.
