Otto van Bismarck, rijkskanselier, wist groot aantal staten en staatjes in Duitsland tijdens
Frans-Duitse oorlog samen te brengen. Frankrijk verslagen -> Duitse vorsten roepen in
Spiegelzaal paleis van Versaille Duits keizerrijk uit (18 januari 1871). Door plechtigheid niet
een Duitse staten bevooroordeeld; Wilhelm l Pruisische koning.
Daarna verdeeld in kiesdistricten -> elk met algemeen kiesrecht, man, afgevaardigde
Rijksdag kiezen. Keizer grote macht; benoemd rijkskanselier. Rijkskanselier benoemd
ministers en rijksdag. Rijksdag keurt wetten, belastingen etc goed of af, mocht ministers of
rijkskanselier niet verantwoording afleggen of aftreden.
Duitse bond 25 deelstaten. regering veel bevoegdheden voor zichzelf behouden. ook invloed
bestuur rijk; afgevaardigden deelstaten samen Bondsraad; recht wetten en verdragen
andere landen goed/afkeuren
Belangrijke politieke stromingen:
- Conservatieven en Nationaal-liberalen: aanhang hogere lagen bevolking
- Centrumpartij: katholieken
- Socialisten: industrie-arbeiders
Bevolkingsgroepen:
- Adel, officieren en hoge ambtenaren: beheersen openbare mening
- Grote fabrikanten en bankiers: aanzien door trouwen met adel en officieren
verbonden
- Arbeiders, lagere ambtenaren, kleine ondernemers, chefs van afdelingen van grote
ondernemingen: niet veel aanzien, bekneld tussen boven en beneden haar, keek
vooral boven
- Boeren, arbeiders in landbouw en industrie, lagere ambtenaren: onderaan
samenleving
Alliantiepolitiek van Bismarck: nieuwe Duitse keizerrijk was politieke en militaire
grootmacht. door snelle industrialisatie ook economische grootmacht. Bismarck tevreden
maar Duitsland min of meer omsingeld sterke mogendheden. Buitenlandse beleid gericht op
door alliantiepolitiek bestaande machtsevenwicht handhaven. Wilde Duitse positie wereld
versterken als vrede handhaven.
➔ Congres in Berlijn 1878: bijeenkomst staten Balkan betrokken. lukte problemen
tijdelijk oplossen.
➔ Conferentie Berlijn 1884: machtsevenwicht Africa verzekeren. 15 Europese staten en
VS afspraken verdeling Afrika
Weltpolitik van Wilhelm ll: troonsbestijging Wilhelm ll 1888 luidt nieuw tijdperk. Versterkt
positie keizer, regering steeds minder autocratische trekken en Bismarck ontslagen(1890).
Duitsland niet langer tevreden bestaande situatie; belangrijkere plaats wereld. Weltpolitik
eerste instantie overzees imperialisme. Vooral Groot-Brittannië koloniale grootmacht
tegenover zich.
➔ Vlootwet van 1898: oorlogsvloot met slagschepen gebouwd, moest tegen vloot GB
opnemen. Frankrijk en GB te sterk, Duitsland meer op Europa
Verontrusting Frankrijk+GB groeiende internationale ambities samen met sterke
economische groei en toenemend militarisme. Duitsland en Europese grootmachten in
bondgenootschappen steeds meer steun
, Hoofdstuk 2
Dieper liggende oorzaken:
- Toenemend militarisme, imperialisme en nationalisme: militarisme vergroot kans op
oorlog, imperialisme tot conflicten tussen Engeland, Frankrijk en Duitsland en
nationalisme zorgde voor bevolkingsgroepen die zich losmaken van staat waarin ze
leven en samenwerken met aan hen verwante staten.
- Bewapeningswedloop: voor nationalisme, imperialisme en militarisme was sterk leger
vereist; bij vreedzame regeling van conflicten sterk. Regering gaat steeds meer geld
uitgeven aan versterking leger
- Bondgenootschappen vergroten kans op conflicten: Onder Europese staten ontstaat
angst voor elkaar. regeringen gaan op zoek naar bondgenootschappen. kans op
conflicten wordt groter. Engeland, Frankrijk, Rusland en later VS en Italië tegenover
Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en Turkije
Directe oorzaak 1e wo:
- Moordaanslag op Frans Ferdinand, troonopvolger Oostenrijk-Hongarije in Sarajevo
op 28 juni 1914 door Bosnische nationalist
- Oostenrijk-Hongarije wil Servië niet meer richten op Slavische nationalisten, kans
groot Rusland Servië te hulp komen. Oostenrijk-Hongarije steun bij Duitsland, stuurt
altimatum naar Servië; verwerpt deel. Oostenrijk- Hongarije verklaart oorlog Servië.
Kettingreactie mobilisatie en oorlogsverklaringen. Centralen tegenover Geallieerden.
Verloop oorlog:
- militairen gaan enthousiast oorlog in door nationalisme en militarisme
vaderlandsliefde aangewakkerd. overtuigd van gelijk en bereid ervoor te vechten.
ook overtuigd in korte tijd kunnen winnen
- Von Schlieffenplan mislukt: sterke Franse linie Frans-Duitse grens omzeilen. leger
moest verslagen zijn voor Russisch leger in actie kon komen
➔ Sterke tegenstand Belgen
➔ Deel Duitse troepen naar Oostfront
➔ Slag bij Marne september. nederlaag duitsers in bewegingsoorlog, gat tussen
eerste en tweede duitse leger en terugtrekken
hierna jarenlange loopgravenoorlog. Kenmerken:
- vijanden tegenover elkaar in loopgraven met niemandsland tussen
- vol water, ongedierte, modder
- aanvallen leveren weinig tot geen terreinwinst op
- aantal doden en gewonden aanvallende partij heel groot
Generaals en politieke leiders zagen verliezen aan mensen als onvermijdelijk en gingen uit
vijand eerder opgeven dan zij. februari 1916 beslissing te forceren alle aanvalskracht op 1
punt -> Verdun geschikt. belangrijkste doel fransen grote verliezen toebrengen. mankracht
en materiaal franse leger uitgeput worden. na 10 maanden geven duitsers uitputtingsslag
op. Engelsen en fransen grote aanval Somme 1 juli 1916. weinig succes
Frontgebieden werden steden en dorpen veel vaker aangevallen. Legers veel meer
vuurkracht door industrialisatie en technologie. Burgers aan thuisfront veel meer bij oorlog
betrokken. Via affiches en films bevolking opgeroepen regering steunen met geld, zuinig zijn,
aanmelden soldaat. wonen aan frontgebied heel anders dan er buiten. Bevolking duitsland
zwaar getroffen geallieerde zeeblokkade. schaarste eind oorlog zo groot; voedselrellen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller maikezweers. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.