Summary
Samenvatting inleiding in de pedagogiek hele boek
- Course
- Institution
Samenvatting inleiding in de pedagogiek hele boek
[Show more]
Seller
Follow
FleurH0017
Content preview
Samenvatting alle hoofdstukkenSamenvatting Hoofdstuk 1 Het begrip opvoeding
Belangrijkste dingen in dit hoofdstuk
1. De vier basisdimensies
2. Drie algemene opvoedingsdoelen ( de drie Z’s )
3. De rode draad van het opvoedproces
1X
Hulpwetenschappen ( van de pedagogiek )
Psychologie , sociologie , filosofie , theologie en andragogie
1. Opvoedkunde richt zich op vaardigheden van de opvoeder
2. Opvoedingsleer richt zich op het vergaren van kennis over opvoeden
3. Opvoedingswetenschap richt zich op het ontwikkelen van theorieën over en methoden met
betrekking tot opvoeden.
Definitie opvoeding
In het kort : omgang tussen ouder en kind. Ouder biedt liefde geborgenheid , veiligheid , intimiteit ,
aandacht , grenzen , instructie , ondersteuning en controle. Kind krijgt zelfstandigheid ,
zelfredzaamheid en zelfvertrouwen.
De vier basisdimensies van opvoeden
Dit zijn 4 basishandelingen die ouders moeten doen bij opvoeden. Door Rispens , Hermans en
Meeuws
1. Ondersteuning bieden
2. Instructie geven
3. Controle uitoefenen
4. Grenzen stellen
GICO
Alle 4 de basisdiemensies staan in verband met elkaar.
1. Ondersteuning bieden
Liefde , warmte , bemoedigen , helpen , samenwerken , affectie tonen , interesse tonen , sensitief en
responsief ingaan op signalen van kind , vertrouwen , niet verwaarlozen.
Als de ouder het kind deze dingen niet geeft kan hij blijvende schade oplopen.
Door straffen en belonen wordt het kind gestimuleerd om gewenst gedrag te vertonen dat heet
gedragsregulatie. Voordat op straffen overgegaan word moet de ouder eerst zoveel mogelijk
proberen goed gedrag te belonen. Straffen mag niet uit frustratie zijn , want dan is het niet
ondersteunend. Ook altijd met het kind nabespreken wat het doel van zijn straf is.
Als de ouder bepaald ongewenst gedrag negeert zal hij er uiteindelijk mee ophouden.
Materiele ondersteuning
Dingen kopen voor het kind die hij nodig heeft. Een agenda bijvoorbeeld.
2. Instructie geven
,Duidelijk maken aan het kind wat de bedoeling is en wat er van hem verwacht wordt. Daardoor word
het kind zelfredzaam , eigen beslissingen nemen , zelfstandig , verantwoordelijk.
Als het kind teveel instructie krijgt :
- Geen eigen initiatieven meer nemen
- Het kind is teveel bezig met wat de ouder van hem zal vinden
Als het kind instructies krijgt hoe hij z’n kamer moet opruimen zal hij later waarde hechten aan een
opgeruimde kamer.
3. Controle uitoefenen
Autoritaire controle ( restrictieve controle )
Negatieve aspecten zoals : strikte regels , geen vrijheid , macht(misbruik) mbv belonen en straffen ,
druk , gezag , gehoorzaamheid , behoeften van de ouder zijn belangrijker , woede , structuur , geen
gelijkwaardigheid , conflicten , geen gelegenheid om zichzelf te ontplooien.
Autoritatieve controle
Positieve aspecten zoals : uitleg geven , verantwoordelijkheid en zelfstandigheid , informatie en
aanwijzingen geven , respect , vrijheid , openheid , conflicten worden vermeden , straffen en
belonen.
4. Grenzen stellen
De wijze waarop de ouder het kind bestraft of beloont. Behavioristen gaan ervanuit dat al het gedrag
aangeleerd is en dus ook afgeleerd kan worden. Gedragsverandering vindt plaats door middel van
beïnvloeding. Consequent gedrag ( standvastig ). Door grenzen leert het kind omgaan met normen
en waarden en andere mensen.
Opvoedingsdoelen
De ouder is verantwoordelijk voor het kind en moet ervoor zorgen dat hij onafhankelijk in de
maatschappij kan functioneren.
Intentioneel opvoedgedrag
De ouder is er wel of niet van bewust doelstellingen te bereiken bij het kind.
Drie algemene opvoedingsdoelen ( de drie Z’s )
1. Zelfstandigheid ( individu )
Eigen keuzes maken , eigen leven , belangen.
2. Zelfredzaamheid ( samenleving )
Keuzes verantwoorden , mondig , verantwoordelijkheid.
3. Zelfvertrouwen ( toekomst )
Problemen oplossen , bijdrage toekomst
Naast de 3 Z’s zijn er ook meer specifieke doelen die ouders hun kinderen soms willen aanleren, zoals
: gelovig zijn , trouw aan familie , hulpvaardigheid , gehoorzaamheid.
Met deze opvoedingsdoelen moet de ouder bij elke vrijheid afwegen of dat al past bij de leeftijd van
het kind. Kind leert eigen keuzes maken. Complimentjes vergroten het zelfvertrouwen.
,Opvoeden is een circulair proces. Er is actie en reactie tussen kind en ouder = interactie ,
wisselwerking. Ieder mens is uniek dus ook niet ieder kind heeft dezelfde aanpak van opvoeden
nodig.
De rode draad van het opvoedproces
1. De ouder is verantwoordelijk voor de opvoeding
2. De ouder biedt het kind ondersteuning , instructie , controle en stelt grenzen
3. Het kind kan rekenen op onvoorwaardelijke liefde van de ouders
4. Het kind leert zelfstandigheid , zelfredzaamheid en zelfvertrouwen
Materiele handelingen = lichamelijke behoeften : kleding , voeding , huisvesting , lichamelijke
verzorging…
Emotionele handelingen = overige 5 behoeftes van de piramide van Maslow : liefde , aandacht ,
veiligheid , sensitief en responsief reageren…
In de pubertijd is de behoefte aan emotionele steun een stuk minder. Dan is er meer behoefte aan
materiele steun.
Levensovertuiging speelt ook een rol bij de opvoeding. Vaak probeert de ouder zijn
levensovertuiging aan het kind over te brengen. Veel ouders vinden het ook belangrijk dat hun kind
een sport doet of een muziek instrument speelt.
Samenvatting hoofdstuk 2
Belangrijkste dingen in dit hoofdstuk:
1. 4 oriëntatieniveaus
2. De ontwikkelingsfasen ( van 0-18 jaar)
3. Seksualiteit
4. Bevelshuishouden en onderhandelingshuishouden
5. Draagkracht en draaglast
6. Micro , meso en macro niveau
6X
Na een conflict is het belangrijk dat de zaken besproken worden. Uiteindelijk moet de opvoedrelatie
overgaan tot een vriendschappelijke relatie tussen kind en ouder als het kind wat ouder is.
Bowlby : Het kind is in staat een denkbeeldig schema te maken van hoe mensen zullen reageren als
hij bescherming nodig heeft.
Er zijn 4 oriëntatieniveaus van pedagogisch besef door van Broeck beschreven:
1. De egocentrische oriëntatie : De ouder voedt het kind op vanuit zijn eigen behoeften ook al
wil dat kind dat niet.
2. De conventionele oriëntatie : Het kind moet bepaalde algemeenheden accepteren vanuit de
cultuur van de ouders
3. De subjectief-individualistische oriëntatie : De ouder probeert de behoefte van het kind te
bevredigen
4. De interactieve oriëntatie : De ouder zoekt naar het evenwicht tussen zijn eigen behoeftes en
die van het kind
Pedagogisch gezien kunnen de eerste 2 oriëntatieniveaus leiden tot een negatieve ontwikkeling en
de laatste twee tot een positieve ontwikkeling.
, Pedagogisch besef : De ouder weet wat belangrijk is voor het kind.
Ontwikkelingsfasen:
1. Babytijd / peutertijd ( 0-2 jaar )
2. Peutertijd / kleutertijd ( 2-4 jaar )
3. Basisschoolperiode ( 4-12 jaar )
4. Adolescentieperiode ( 12-18 jaar )
Een kind doorloopt verschillende ontwikkelingsfasen waarbij de ouder moet helpen met het
ondersteunen van het kind in deze fase en benadrukken wat hij allemaal moet kunnen met de
leeftijd die hij heeft. Als hij sommige dingen niet kan die hij wel zou moeten kunnen kan er sprake
van een achterstand zijn. Het kind kan sneller op een hoger niveau functioneren wanneer het hulp
krijgt van een ouder.
Ontwikkelingstaken
Vaardigheden die een kind moet beheersen in de ontwikkelingsfase waarin hij zich bevindt. Kleine
afwijkingen zijn normaal maar grote afwijkingen kunnen tot een achterstand lijden.
Opvoedingsopgave
De hulp die de ouder moet bieden aan het kind bij zijn ontwikkelingstaken.
Sensitiviteit en responsiviteit van de ouder
De ouder moet sensitief en positief reageren op een kind. Dat houdt in dat ouders signalen van hun
kind opmerken en daar open voor staan en er op een juiste manier op reageren, dus niet constant
corrigeren. Als er voldoende gereageerd wordt op het kind voldoet dat aan zijn basisbehoeften en
kan hij zich goed ontwikkelen. Zo kan hij uitgroeien tot een zelfstandig persoon. Regelmaat en
continuïteit in het gedrag is ook belangrijk. De ouder moet sensitief gedrag vertonen waardoor hij
het kind laat zien dat de signalen die hij uitzend serieus genomen worden. Dit laat het kind zien dat
hij er mag zijn. Hoge sensitiviteit leidt tot een hoge mate van gehechtheid. Als de ouder of het kind
een stoornis heeft , zoals bijvoorbeeld autisme , doofheid of een depressie is hechten lastiger , de
sensitiviteit is dan ook lager. Echtheid : ouder en kind moeten ten alle tijden zichzelf kunnen zijn.
Bij kinderen van 0-2 jaar
Ontwikkelingsfasen en taken Opvoedingsopgaven
- Fysiologische zelfregulatie = door de Soepel lopende verzorgingsrituelen en
verzorging van de ouders die alle sensitieve en responsieve interactie bieden
basisbehoeften van een kind bevat
groeit het kind vanzelf. Controle krijgen
over je eigen lichaam.
- Veilige hechting
- Motorische ontwikkeling = bewegingen
en handelingen leren
- Exploratie Beschikbaar zijn voor het kind en ruimte maar
- Autonomie ook steun bieden
- Individuatie
Bij kinderen van 2-4 jaar
Ontwikkelingsfasen en taken Opvoedingsopgaven
Representatieve vaardigheden = hij leert zich Sensitief zijn t.a.v. het cognitieve (intellectuele)
iets voor te stellen wat er niet (meer) is. ( = niveau van het kind
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller FleurH0017. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now