Summary
Samenvatting Embryologie en Teratologie (DGK Ba1)
- Course
- Institution
Samenvatting van Embryologie gebaseerd op de lessen gegeven door prof. Van Cruchten en de slides.
[Show more]
Seller
Follow
edrr
Reviews received
Content preview
Embryologie enTeratologie
1
,Inhoud
1. Inleiding ......................................................................................................................................................................... 4
2. De voortplanting ........................................................................................................................................................... 5
2.1 Voortplantingscyclus ............................................................................................................................................... 5
2.2 Gametogenese ........................................................................................................................................................ 5
2.3 Spermato- en spermiogenese ................................................................................................................................. 5
2.4 Ovogenese............................................................................................................................................................... 7
2.5 De bevruchting ........................................................................................................................................................ 7
2.5.1 Externe bevruchting ......................................................................................................................................... 7
2.5.2 Interne bevruchting (vogels – zoogdieren) ...................................................................................................... 7
3. Abnormale bevruchting – klieving - blastulatie ............................................................................................................ 9
3.1 Afwijkingen bij bevruchting .................................................................................................................................... 9
3.2 1ste deling na bevruchting ....................................................................................................................................... 9
3.3 Abnormale klieving: ontstaan twee(meer)lingen ................................................................................................. 10
4. Gastrulatie en neurulatie ............................................................................................................................................ 10
4.1 Gastrulatie............................................................................................................................................................. 10
4.2 Neurulatie ............................................................................................................................................................. 11
5. Ontwikkeling tot de primitieve lichaamsvorm ............................................................................................................ 12
5.1 Wat is de primitieve lichaamsvorm?..................................................................................................................... 12
5.2 Hoe? ...................................................................................................................................................................... 12
5.2.1 Neurulatie ...................................................................................................................................................... 12
5.2.2 Differentiatie mesoderm in epi-, meso- en hypomeer .................................................................................. 12
5.2.3 Afgrenzing van het embryo ten opzichte van extra-embryonaal gebied ...................................................... 13
5.2.4 Grondige wijziging van in- en uitwendige morfologie van embryo ............................................................... 13
5.3 Aanleg van de verschillende orgaanstelstels (organogenese) .............................................................................. 13
5.3.1 De oerdarm .................................................................................................................................................... 13
5.3.1.1 Mondholte en farynx .............................................................................................................................. 14
5.3.1.2 Wangen ................................................................................................................................................... 14
5.3.1.3 Tanden en lippen .................................................................................................................................... 15
5.3.1.4 Tong......................................................................................................................................................... 15
5.3.1.5 Slokdarm ................................................................................................................................................. 17
5.3.1.6 Maag/Magen........................................................................................................................................... 17
5.3.1.7 Grote klieren (lever – pancreas) ............................................................................................................. 18
5.3.2 Ontwikkeling ademhalingsstelsel................................................................................................................... 18
5.3.2.1 Neusholte (zie afbeelding) ...................................................................................................................... 18
5.3.2.2 Ontstaan larynx, trachea en longen ........................................................................................................ 19
5.3.2.3 Het diafragma ......................................................................................................................................... 19
5.3.3 Placentatie ..................................................................................................................................................... 20
2
, 5.3.4 Het Zenuwstelsel ............................................................................................................................................ 26
5.3.4.1 Vorming van ruggenmerg ....................................................................................................................... 27
5.3.4.2 Vorming hersenblaasjes .......................................................................................................................... 28
5.3.4.3 Differentiatie van neurale lijst ................................................................................................................ 29
5.3.5 Het Oog .......................................................................................................................................................... 30
5.3.6 Het oor ........................................................................................................................................................... 31
5.3.7 Ontwikkeling van het endocrinum ................................................................................................................. 32
5.3.7.1 Hypofyse (pituitary) ................................................................................................................................ 32
5.3.7.2 Schildklier (thyroid) ................................................................................................................................. 32
5.3.7.3 Bijschildklier (parathyroid) ...................................................................................................................... 32
5.3.7.4 Bijnieren .................................................................................................................................................. 33
5.3.7.5 Andere endocriene cellen ....................................................................................................................... 33
5.3.8 Ontwikkeling Cardiovascuair- en lymfestelsel ............................................................................................... 33
5.3.9 Ontwikkeling van het lymfestelsel ................................................................................................................. 39
5.3.9.1 Algemeen ................................................................................................................................................ 39
5.3.9.2 Lymfevaten, -knopen, -follikels ............................................................................................................... 40
5.4 Ontwikkeling bewegingsstelsel ............................................................................................................................. 41
5.4.1 Algemeen ....................................................................................................................................................... 41
5.4.2 Skelet .............................................................................................................................................................. 42
5.4.2.1 Schedel .................................................................................................................................................... 42
5.4.2.2 Vorming wervels ..................................................................................................................................... 43
2.4.2.3 Ribben ..................................................................................................................................................... 43
2.4.2.4 Sternum................................................................................................................................................... 44
2.4.2.5 Ledematen .............................................................................................................................................. 44
2.4.2.6 Congenitale afwijkingen .......................................................................................................................... 44
5.4.3 Gewrichten ..................................................................................................................................................... 45
5.4.4 Spieren ........................................................................................................................................................... 45
5.4.4.1 Skeletspier ............................................................................................................................................... 45
5.5 Ontwikkeling urogenitaal stelsel ........................................................................................................................... 47
5.5.1 Algemeen ....................................................................................................................................................... 47
5.5.2 Urinair stelsel ................................................................................................................................................. 48
5.5.3 Geslachtsstelsel .............................................................................................................................................. 50
5.5.3.1 Algemeen ................................................................................................................................................ 50
5.5.3.2 Differentiatie vrouwelijk genitaal stelsel ................................................................................................ 51
5.5.3.3 Vorming testis ......................................................................................................................................... 53
3
, 1. Inleiding
• Wat is embryologie?
o Studie van het zich ontwikkelende, nieuwe organisme vanaf bevruchting tot geboorte
o Start voor de morfologie
▪ Bouw van organisme
▪ Basispatroon van ingewikkelde structuren (e.g. CZS)
▪ Interrelaties tussen structuren
▪ Resultaten van een verkeerde stap in de ontwikkeling
o Vb. testikels niet uitdalen: wordt tumoraal!! Bij paard: klophengst (reden naam: hengst die veel gaat
slaan met achterbenen door hoog testosteron (overdrive door Leydig cellen))
o Voor verschillende orgaanstelsels: normale en abnormale afwijkingen van een structuur bij
embryonale ontwikkeling
▪ 95% van de gevallen: stopt in een van de fases -> geen volledige ontwikkeling
• Vb.: gespleten lip, hartproblemen …
▪ Thalidomide/softenon: geneesmiddel voor zwangere vrouwen die last hadden van
misselijkheid (bij begin zwangerschap). Zeer efficiënt product MAAR zorgt voor afwijkingen
bij embryonale ontwikkeling van de armen
• In Amerika tegengehouden, kwam niet op de markt
• Groei van de bloedvaten in deze regio zijn gestopt
• Focomelie
▪ Siamese tweeling ter hoogte van de bekken; pygopagus
• Pygo: ter hoogte van de bekken
• Pagus; verbinding tussen 2 individuen
• Fases belangrijke bij ontwikkeling
o Ontbreken van een fase: afwijking
o Celproliferatie (mitose): cellen aanmaken
o Groei
o Differentiatie: cellen moeten verschillend zijn (functies) (retina ≠ nagels)
o Celmigratie: vb. melanine zorgt voor bruinen, opgeslagen door melanocyten. Bruinen hangt ervan af
of de melanocyten goed uitzwermen over het lichaam vanuit neurale buis (ruggenwervel).
o Celdood: bepaalde dingen hebben wij niet meer nodig, zijn rudimentair en gaan spontaan
verdwijnen (vliezen tussen vingers)
• Periodes
o Prenatale periode:
▪ Embryonale periode: bevruchting tot primitieve gemeenschappelijke lichaamsvorm
• Tot alle orgaanstelsels zich ontwikkeld hebben (kunnen nog matureren maar
organogenese is gedaan!). Op het moment dat het gehemelte zich sluit.
• Bij mens: 3 maanden
• Meest gevoelig op fouten
▪ Foetale periode: laatste tot en met geboorte
• Enkel nog groeien van het individu
▪ Embryo en foetus is bij elke diersoort!
o Postnatale periode: verdere ontwikkeling, grote diersoortverschillen
▪ Vaak delen die afhankelijk zijn van zenuwstelsel (zicht)
▪ Nestvlieders: paard, haas… vooral bij prooidieren (die niet onder de grond zitten)
▪ Nestblijvers: hond, konijn… vooral bij roofdieren lange postnatale ontwikkeling
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller edrr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.22. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
69252 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now