100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Previously searched by you
Previously searched by you
logo
Samenvatting H7 De tijd van pruiken en revoluties $3.22
Add to cart
Quickly navigate to
Preview
  2.  
  3. HAVO
  4.  
  5. Geschiedenis

Summary

Samenvatting H7 De tijd van pruiken en revoluties

1 review
 1 purchase
  • Course
  • Geschiedenis
  • Level
  • HAVO
  • Book
  • Geschiedeniswerkplaats / tweede fase havo historisch overzicht / deel Handboek

Ik samenvat heel hoofdstuk 7: de tijd van pruiken en revoluties () -7.1 de verlichting -7.2 het ancien régime -7.3 de democratische revoluties -7.4 kolonialisme en slavernij

Preview 2 out of 6  pages

Document information

  • No
  • Hoofdstuk 7 de tijd van pruiken en revoluties
  • April 7, 2021
  • 6
  • 2020/2021
  • Summary

Subjects

  • amerikaanse revolutie
  • franse revolutie
  • bataafse revolutie
  • slavenhandel
  • verlicht denken
  • rationalis
  • 71 de verlichting
  • 72 het ancien régime
  • 74 kolonialisme en slavernij
  • 73 de democratische revolutie

Connected book

book image

Book Title:

Author(s):

  • Edition:
  • ISBN:
  • Edition:

Written for

  • Secondary school
  • HAVO
  • Geschiedenis
  • 4
All documents for this subject (3009)

1  review

review-writer-avatar

By: marleenvlaar • 3 year ago

Seller

avatar-seller
lydia5

Reviews received

Content preview

7 De tijd van pruiken en revoluties
7.1 De verlichting
In 1751 begonnen de filosofen Diderot en ´d Alembert aan een encyclopedie. In 1772 was
die klaar en bestond uit 28 delen met 72000 artikelen. In de 18 e eeuw konden mensen met
kennis vanuit de duisternis (domheid) naar het licht (kennis). Rationalisme en kennis zou de
wereld beter maken. De wetenschappelijke revolutie werd voortgezet, die de verlichting
word genoemd. In het hele westerse raakte de verlichting in de mode. Overal ontstonden
verenigen, zoals in het genootschap Felix Meritis.
Verlichte denkers hadden kritiek op godsdienstige intolerantie en vonden dat alle religies
gelijke rechten moesten hebben. Sommige waren atheïst: geloofden niet in god. Of deist:
god had alleen de wereld gemaakt en bemoeide zich er verder niet mij (dat was Voltaire).
In de 18e eeuw was veel ongelijkheid. Adel en geestelijk hadden meer rechten. Voltaire vond
dat wel best. Maar in 1754 schreef Jean Jacques Rousseau dat iedereen van nature gelijk is.
Hij behoorde tot de groeiende groep verlichte denkers die vond dat iedereen gelijke rechten
moet hebben. Sommige vonden zelfs dat mannen en vrouwen gelijke rechten moesten
hebben.
Verlichte denkers willen met rationalisme en optimisme de politieke situatie verbeteren.
Bestuurders moesten de mensenrechten beschermen. De overheid moest volgens Locke
niet boven de wet staan. Hij was voor een rechtsstaat waarin rechten en plichten vastgelegd
word. Rousseau was voor volkssoevereiniteit. Die was belangrijker dan individuen. Volgens
Montesquieu leid het tot corruptie als 1 iemand alle macht heeft. Hij legde in zijn boek vast
dat wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht gescheiden moet blijven. Het
driemachtenleer.
Volgens Adam Smith streven mensen naar hun eigen voordeel. Als iedereen dat doet denkt
hij dat het welvaart voor iedereen brengt. Dat gebeurd volgens hem via vraag en aanbod.
Smith was tegen mercantilisme omdat dat vraag en aanbod verstoorde. Mensen moest vrij
gelaten worden in hun economische handelen: laissez-faire.
Kenmerkend aspect: Rationeel optimisme en ‘verlicht denken’ dat werd toegepast op alle
terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen.

Atheïst iemand die niet in een god gelooft
Corruptie omkoping
Deïst iemand die aanneemt dat god de wereld ooit heeft gemaakt, maar zich er niet mee bemoeit
Driemachtenleer (trias politica) theorie van Montesquieu over drie gescheiden machten
Encyclopedie boek met informatie over een groot aantal onderwerpen
Genootschap vereniging
Mensenrechten rechten van alle mensen
Rationalisme toepassing van het verstand (de rede)
Rechterlijke macht deel van de overheid dat wetten uitvoert, de regering
Rechtsstaat staat waarin iedereen zich aan de wet moet houden
Uitvoerende macht deel van de overheid dat wetten uitvoert, de regering
Verlichting beweging van mensen die het gebruik van het verstand willen bevorderen

, 7.2 Het ancien régime
In 1734 publiceerde Voltaire een boek waarin hij de constitutionele monarchie van Groot-
Brittannië prees. Hij werd hiervoor opgepakt en het boek werd verbrand, hij ging schuilen in
een kasteel ver van Parijs. Veel boeken werden verboden, maar niet alles door de censuur.
Het bestuur voor de democratische revolutie wordt het ancien régime genoemd. De
standenmaatschappij was voor veel mensen nadelig. De bourgeoisie had niets te vertellen.
Soms leden boeren en arbeiders van honger, omdat ze soms wel 70 procent moesten
afstaan aan hun heer, kerk en overheid.
De succesvolste vertegenwoordiger van verlicht absolutisme was Frederik de Grote, koning
van Pruisen. Hij stond godsdienst en persvrijheid toe en verbood martelen. Frederik vond
wel dat hij absolute macht moest houden. Veel boeren waren nog horig. Frederik liet dat
want hij had de junker (Pruisische edelen) nodig voor zijn leger. Ook Catharina de Grote
probeerde het verlicht absolutisme en ze werd populair bij westerse verlichte denkers.
In Nederland waren de sociale verhoudingen ook nadelig voor een groot deel van de
bevolking. Vooral regenten werden rijk. Doordat de overheid geld leende en hun daar rente
over kregen. In 1751 werd de stadhouder Willem IV opgevolgd door zijn zoon Willem V. het
ging meer op een vorst lijken. Stadhouderschap werd erfelijk. De Republiek begon op een
monarchie te lijken. De regenten bleven zichzelf verrijken terwijl de schulden van de
Republiek groeiden.
Kenmerkend aspect: Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur
op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)

Ancien régime bestuur voor de democratische revolutie
Bourgeoisie rijke burgerij
Censuur toezicht op publicaties
Verlicht absolutisme systeem waarbij een absoluut vorst verlichte hervormingen van bovenaf
invoert

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lydia5. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $3.22. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

69252 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now

Start selling
$3.22  1x  sold
  • (1)
Add to cart
Added