Summary
Samenvatting Geschiedenis - Eerste Wereldoorlog
- Course
- Level
- Book
Samenvatting over de eerste Wereldoorlog
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
veerlegll06
Reviews received
Content preview
3.1 je eigen volk en je eigen landEén volk, één land, één regering
In 19e eeuw ontstonden er in veel landen nationale bewegingen: er werd gestreefd naar een
eigen volk, een eigen land en een eigen regering. Duitse nationalisten wilden alle
Duitssprekende gebieden samen verenigen in een democratisch bestuurd rijk. Duitse vorsten
waren bang voor machtsverlies en blokkeerde dit streven. Otto van Bismarck (kanselier van
Pruisen) zei dat vereniging van Duitse gebieden alleen zou lukken d.m.v. wapengeweld. Dit
werkte, Duitse rijk werd hierna steeds groter. Frankrijk werd bang dat Duitsland te sterk
buurland werd. Zij verklaarde in 1870 de Pruisen de oorlog. Frankrijk verloor, moesten 5
miljard franc betalen en verloren de stad Elzas-Lotharingen. Op 18 januari 1871 riepen de
Duitse vorsten de Pruisische koning Wilhelm I uit tot keizer van Duitsland.
Industrie en wapenwedloop
Na overwinning en eenwording van hun gebieden, vonden de Duitsers zichzelf het beste volk.
Dit nationalisme speelde ook in Frankrijk en Engeland. Duitsland wilde een modern
industrieland worden, en een concurrent van Frankrijk en Engeland. Voor VOC en WIC
waren handelsfactorijen langs de kust voldoende. Voor toegang tot afzetmarkt en
grondstoffen voor de industrie moesten Europese landen ook het binnenland van de koloniën
veroveren. Duitsland mengde zich volop in race om het grootste koloniale wereldrijk, het
modern imperialisme. Bij Fransen stagneerde groei van de bevolking en industrie bleef
achter. Duitsland was inmiddels erg succesvol geworden in staalproductie veel zorgen voor
Frankrijk. Wilhelm II stimuleerde wapenindustrie en bouwde een grote oorlogsvloot om
Britse marine te verslaan. Hierop produceerde Engelsen hun eerste moderne slagschip:
‘dreadnought’. Was voor het eerst een wapenwedloop tussen Europese landen in volle gang.
Veelvolkerenstaten
Een staat kon worden gevormd maar ook worden afgebroken door nationale bewegingen. Dit
gebeurde makkelijk in veelvolkerenstaten. In Oostenrijk-Hongarije spraken Oostenrijkers,
Hongaren, Tsjechen en Slowaken allemaal hun eigen taal. In 1866 slaagden de Hongaren in
het krijgen van zelfbestuur d.m.v. nationalistische bewegingen. Bleven alleen wel Habsburgse
keizer als hun koning erkennen, hierdoor wordt O-H ook wel de dubbelmonarchie genoemd.
De dubbelmonarchie verloor alleen wel veel gebieden. Eerst aan de Pruisen, daarna in 1871
verloren ze Venetië en Lombardije aan Italië. Om dit te compenseren bezette de keizer in
1908 het Turkse Bosnië-Herzegovina op de Balkan. Dit zorgde voor 2 problemen:
1. De Moslims in B-H voelde niks voor het katholieke bewind van de keizer
2. De Servische bevolkingsgroep in B-H wilde bij hun buurland Servië horen.
Osmaanse rijk was ook heel machtig maar verzwakte in 19e eeuw, de nationale bewegingen
zorgde ervoor dat het rijk uiteenviel.
- 1830 maakte Grieken zich los
- In 1878 de Serviërs en Roemenen
- 1908 de Bulgaren
, - Arabieren in Midden-Oosten wilde hetzelfde doen
Russische keizerrijk was ook een veelvolkerenstaat. Reikte van de Oostzeekust, met
inbegrip van Finland, Estland, Letland, Litouwen en de helft van Polen tot de Beringstaat
in het uiterste Oosten. Polen werd in de 18e eeuw ook opgeslokt dus het grensde aan
Duitsland. In Rusland leefde veel mensen met verschillende talen en godsdiensten.
Tegenstellingen en bondgenootschappen
Russen hadden niet heel veel op met de Turken. De Balkan was voor Rusland een
strategisch belangrijk gebied. Enige Russische havens die ’s winters niet bevroren, lagen
aan de Zwarte Zee. Russische marine kon wereldzeeën alleen bereiken via de Dardanellen
en de Bosporus, dus tussen de Turken door. Russen steunde Bosniërs, Slovenen en Serven
op de Balkan (zij hoorden ook tot de Slavische taalfamilie).
De Russische problemen met Turkije en de Franse angst voor Duitsland leidden tot een
bondgenootschap tussen Rusland en Frankrijk. Daarmee sloten ze hun Duitse buurland
aan twee kanten in. Eerst deden de Engelsen niet mee, vanwege hun splendid isolation:
los van Europa oriënteerden zij zich liever op de beheersing van de wereldzeeën en hun
koloniale rijk. Kozen later toch kant van Fr. en Rus. en zo ontstond de Triple Entente.
Duitsland vond bondgenoten in Oostenrijk-Hongarije en Italië; samen vormden de drie
landen de Dreibund of Triple Alliantie. Italië en Oostenrijk-Hongarije waren militair
niet sterk. Die 2 waren geen vrienden van elkaar, Italië eiste veel gebied van Oostenrijk.
Duitsland wist dat het in een oorlog de grootste last zou dragen. Probleem was dat het land
bij een tweefronten-oorlog tegelijkertijd tegen Rusland en Frankrijk zou moeten vechten.
Generaal Von Schlieffen bedacht hier het Von Schlieffen-plan voor: Duitsland zou eerst
snel Frankrijk verslaan en daarna aan het oostfront Rusland aanvallen. De tsaar kon zijn
legers toch niet vlug genoeg mobiliseren, dacht Von Schlieffen minachtend.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller veerlegll06. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.81. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75323 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now