1.1 Communicatie
Bij gedrag gaat het om alles wat een mens of dier doet of laat. Prikkels,
veranderingen in de omgeving, beïnvloeden dit gedrag. Gedrag heeft ook
sociale functies, zoals lachen, huilen en praten.
In een nieuwe situatie gebruiken mensen ritueel gedrag, gedrag dat
bedoeld is om spanningen te verminderen of te voorkomen. Dat gedrag
bestaat uit een aantal handelingen in een bepaalde volgorde. De situatie
bepaalt het ritueel. Ieder mens of dier heeft een persoonlijke ruimte, die
bepaalt hoe ver een soortgenoot mag naderen zonder dat hij zich
bedreigd voelt. De grootte ervan verschilt per situatie, per cultuur en per
individu.
Signalen, prikkels met informatie voor soortgenoten, begrijpen wij
perfect. Signalen zijn bedoeld om het gedrag van soortgenoten te
beïnvloeden. Deze signalen worden gebruikt om de onderlinge rangorde
te bepalen. De rangorde geeft de sociale plaats van een mens of dier in
een groep aan. Het voorkomt onnodige gevechten en maakt een
taakverdeling mogelijk.
Veel dieren hebben een territorium, het gebied waarin een of meer dieren van een
soort voorkomen en wat ze verdedigen tegen soortgenoten. Het verdedigen doen
ze met geluidssignalen, geursignalen en zichtbare signalen. In een territorium
zoeken zij hun voedsel of brengen er hun jongen groot. Met een roep lokken ze
bronstige vrouwtjes, vrouwtjes die in hun vruchtbare periode zijn.
Signalen zijn belangrijk bij baltsgedrag, ritueel gedrag ter voorbereiding van een
paring. Door dreiggedrag, en agressieve houding waarmee ze aangeven dat ze de
baas zijn, stellen dieren de territoriumgrenzen vast. Dreiggedrag is bedoeld om
gevechten te voorkomen. Ook mensen verdedigen hun territorium af mbv hekken
of borden.
1.2 Prikkels
Gedrag ontstaat als respons op een of meer inwendige of uitwendige prikkels
(bron 5). Feromonen zijn geurstoffen.
Een prikkel die altijd hetzelfde gedrag oproept, is een sleutelprikkel. Een
supernormale prikkel is een versterkte sleutelprikkel.
Mensen en dieren vertonen pas gedrag, nadat de motivatie, de bereidheid om een
bepaald gedrag te gaan vertonen, boven de drempelwaarde, de minimale sterkte
van een of meer prikkels die tot een respons leidt, uitkomt.
Gedrag kan aangeleerd (door leren verkregen) of aangeboren zijn. Gedrag is deels
aangeboren, deels aangeleerd.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 36533. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.79. You're not tied to anything after your purchase.