Summary
Maatschappijleer verzorgingsstaat samenvatting 4 havo
- Course
- Level
- Book
Dit is mijn samenvatting en had een 7.8 ;)
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
sabrinahuijsman
Content preview
Wat is een verzorgingsstaat?Risico’s delen
Verzorgingsstaat= overheid bemoeit zich actief met de welvaarten het welzijn van haar
inwoners. solidariteit=Als er bereidheid is in een groep of samenleving om risico’s met
elkaar te delen. Dit is belangrijk in een verzorgingsstaat. Voorbeeld: werkende betalen mee
aan belasting voor werklozen → collectief belang.
De 3 pijlers
De verzorgingsstaat steunt op 3 pijlers:
● Goed onderwijs
● Goede gezondheidszorg -> zorgverzekeraar
● Sociale zekerheid → als je werkt betaal je sociale premies waarvan bijv. AOW en
kinderbijslag betaald. Deze regelingen heten socialezekerheidsstelsel= Alle
uitkeringen die mensen verzekeren van een inkomen bij werkloosheid, ziekte,
ouderdom of arbeidsongeschiktheid.
Rechten en plichten
Nederland is een sociale rechtsstaat = mensen hebben gelijke kansen om een
menswaardig bestaan te leiden en zichzelf te ontwikkelen. Burgers hebben sociale
grondrechten, voorbeelden:
- Voldoende werkgelegenheid (art. 19)
- Bestaanszekerheid (art. 20)
Bij sociale grondrechten horen ook plichten. Iemand heeft bijv. alleen recht op uitkering als
hij/zij actief op zoek is naar werk.
Plichten:
● sollicitatieplicht.
het betalen van belasting en premies.
● leerplicht
De hoofdrolspelers
● Burgers
Burgers zijn in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor bijvoorbeeld een huis, werk en
hun kinderen.
Als dit zelf niet lukt, kun je aankloppen bij de overheid.
● Overheid
De overheid is verantwoordelijk voor:
- collectieve voorzieningen : onderwijs, gezondheidszorg en huisvesting.Dit zijn
zaken die we zelf niet kunnen regelen en waarbij hulp nodig is van de overheid. De
basis is solidariteit
- Het stimuleren van werkgelegenheid. In het bijzonder voor bepaalde groepen zoals
mensen met een migratieachtergrond, beperkingen en vijftigplussers. De overheid
kan bijv. belastingen en premies verlagen.
- Goede arbeidsomstandigheden en arbeidsvoorwaarden.D.m.v de arbowet ->
werknemers hebben recht op een veilige en gezonde werkplek
- Het welzijn van mensen
, Werknemers- en werkgeversorganisaties
Werknemers- en werkgeversorganisaties maken samen afspraken over de
arbeidsvoorwaarden. Werknemers zijn verenigd in vakbonden= Organisaties die de
collectieve en individuele belangen van werknemers behartigen. Het doel is om
arbeidsvoorwaarden van werknemers te verbeteren.
Voorbeelden:
- betere werkomstandigheden
- hogere lonen
- kortere werkdagen
Als vakbonden samenwerken spreken we van: een vakcentrale bijv. FNV en CNV.
Werknemers- en werkgeversorganisaties noem je samen: de sociale partners.
De sociale partners maken afspraken die voor alle werkgevers/nemers gelden, zoals: loon,
vakantiedagen, extra sociale zekerheid.
Omdat werkgevers en werknemers andere belangen hebben zijn ze het vaak niet met elkaar
eens -> demonstraties
Afspraken tussen sociale partners worden vastgelegd in een cao (collectieve
arbeidsovereenkomst).
Internationale vergelijking
In andere landen worden andere keuzes gemaakt. We
kijken naar 3 modellen:
● In het Angelsaksische model staat het
vrije marktmechanisme centraal. De belastingen zijn laag,
mensen moeten zichzelf verzekeren en de overheid
bemoeit zich nauwelijks met de economie. Onderwijs en zorg zijn erg duur.
● Het Scandinavische model
Ver doorgevoerde verzorgingsstaat met hoge belastingen en uitgebreide voorzieningen.
Arbeidsmarkt is flexibel= je wordt snel ontslagen. Door goede begeleiding ook weer snel aan
het werk. Hoge uitkeringen als je kinderen hebt of arbeidsongeschikt bent. Duur systeem,
overheid regelt veel voor kinderopvang, ouderenzorg en onderwijs.
● Het rijnlandse model (nederland)
In het Rijnlandse model wordt de vrije markt beperkt door afspraken tussen overheid,
werkgeversorganisaties en vakbonden. Collectieve voorzieningen zijn heel hoog en de
belasting dus ook.
2 Ontstaan verzorgingsstaat
Nederland als nachtwakersstaat
In de 19e eeuw was Nederland volledig gebaseerd op het vrijemarktprincipe. -> overheid
hield zich niet bezig met de economie en er waren geen regels voor.
Zwakkeren (armen, zieken en ouderen) werden niet door de overheid geholpen, maar door
de kerk, liefdadigheidsinstellingen of rijken.
Zo’n staat noem je een nachtwakersstaat= Een staat waarin de overheid zich vooral
beperkt tot het handhaven van de rechtsorde.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sabrinahuijsman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.99. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
65507 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now