Class notes
College aantekeningen filosofie vd managementwetenschappen
- Course
- Institution
Complete collegeaantekeningen voor het vak filosofie vd managementwetenschappen uit 2020.
[Show more]
Seller
Followannesimons16
Content preview
Hoorcollege 1Alle vormen van gezag hebben te maken met bescherming van mensen. Aan gezag
wordt alleen maar gemorreld als ze niet meer beschermd wordt. Dus als overheid iets
niet kan leveren gaan burgers aan haar gezag morrelen.
—> gezag levert soort immuniteit op voor mensen
(zie college 6, Hobbes)
Filosofie
- Filos (vriend)
- Filein = houden van / ambitie
- Sofia (wijsheid)
Dus, filosofie is houden van wijsheid met een zekere ambitie
Filosofen streven dus naar wijsheid
- Dat betekent dat ze geen wijsheid claimen
- Dat betekent ook dat het bij filosofie niet om kennis gaat
- De filosofie is met andere woorden geen wetenschap
- Toch heeft ze veel met wetenschap te maken. Ze wordt wel eens gezien als de
‘moeder van de wetenschap’
Plato
Hoe leer je mensen in een land het juiste aan?
Als je een goede staat wil hebben, moet je ook goede burgers hebben
—> Vaak lastig. Boodschap die je als staat ‘naar beneden zendt’ wordt niet
geaccepteerd door burgers
Om een staat te laten functioneren heb je opleiding nodig
Hoe verhef je het volk zodanig dat ze samen kunnen wonen in een staat?
Hoe verhef je het volk zodanig dat er een rechtvaardige staat ontstaat?
De grot van Plato
Burgers zitten eigenlijk gevangen/in grot —> ze kunnen geen kant op.
Ze zien alleen maar schaduwen op een muur tegenover ze. Omdat mensen geen
andere manier van kijken hebben zien ze enkel die schaduwen en denken ze dat dat
de enige werkelijkheid is. Ze zien dus niet het complete plaatje/idee erachter.
—> Discussie over wat echt en onecht is (vergelijk heden met: fakenews, etc.)
—> Schijn of werkelijkheid?
1 van grotbewoner/gevangene (= Socrates) bevrijdt zich (moeilijk en pijnlijk). Hij wordt
in eerste instantie buiten grot helemaal verblindt. Hij weet 1 ding: hij heeft de hele tijd
dingen gezien die niet echt zijn. Hij denkt: ik moet weer terug in de grot en
gevangenen informeren.
—> Je gaat dus omhoog (je verheft jezelf) en weer omlaag (om te verheffen heb je ook
mensen nodig die afdalen om mensen ‘in grot’ te informeren)
—> Hoe kun je als gevangene zien wie nu het echte nieuws komt brengen en wie niet?
—> Het volk wil niet altijd dingen aannemen van ‘verhevenen’
—> Mensen worden al snel beschuldigt van ‘nepnieuws’
Ideeënleer van Plato
- Betekenis van idee bij Plato: het is een soort volmaakt oerbeeld, waarin wat
gemeenschappelijk is aan een veelheid van individuele objecten besloten ligt
- Ideeën = abstractum/abstracte kennis/niet individueel/algemeen: ‘de mens’
(Socrates)
,- De werkelijkheid is een afschaduwing van dit idee. Zij schiet vergeleken met dat
idee steeds te kort.
- Alles wat wij waarnemen/waaraan wij deelnemen zijn schaduwen van een grotere
werkelijkheid
- Dus Socrates komt met abstracte kennis ‘grot’ in
- Mensen vinden het vaak moeilijk abstract te denken
- Het idee is het algemene, het wezen, het tijdloze, het abstracte, het onveranderlijke,
het begripsmatige (er is veel discussie over de juistheid van deze interpretatie die
op Aristoteles teruggaat). Hierin is een wetenschapper geïnteresseerd
- Het idee is niet van de zintuiglijke wereld, maar is alleen door middel van denken
toegankelijk. Er is onderscheid tussen bevatten/begrijpen en zintuiglijk waarnemen
- Het idee is het waarachtig zijnde
- Tegenover de wereld van de onveranderlijke ideeën staat een zintuiglijke of
materiële wereld die constant verandert (Plato:onveranderlijke idee altijd hoger)
- Ideeën zijn hiërarchisch geordend: hoe algemener het begrip, hoe hoger de status
- Het hoogste idee is het idee van Het Goede (agathos)
- De ideeën worden gezien als de oorzaak van de concreet waarneembare dingen
(een paard bestaat doordat het op een of andere manier deelheeft aan het idee
‘paard’, het is er een afschaduwing van)
Kernthema’s
- Schijn en werkelijkheid
- Sofisten (mensen die het volk bedriegen met zogenaamde wijsheden)
- Politici zetten wetenschappers vaak zo neer
- Maar, andere filosofen vinden politici weer sofisten
- Dus iedereen beschuldigt iedereen
- Paideia
- Opvoedingsfantasie die ervoor moet zorgen dat burgers goed aangepast zijn in
staat
- Ingewikkeld
- Is de grot wel een grot?
- Afdalen en klimmen (katabasis (omlaag) en anabasis (omhoog))
- Aporia
- Een probleem waar je niet uitkomt (wicked problems)
- Kwestie naar schijn en werkelijkheid
- Beroemdste voorbeeld: Socrates stelt zijn vragen zo aan zijn gesprekspartners dat
deze merken dat ze eigenlijk niets weten en daardoor hoopt hij in hun een
verlangen naar weten aan te wakkeren (mensen zitten dus verstrikt in aporie)
- Het gaat bij aporie om het onvermogen een filosofische kwestie tot een oplossing
te brengen
Vervolg ideeënleer
- De menselijke ziel kan de ideeën ‘schouwen’. Dit s ‘echte’ kennis (episteme) en
dient scherp te onderscheiden te worden van nepkennis (doxa)
- Filosofen moeten tegen nepkennis paradoxen formuleren
- Kennis is herinneren
- Kennis is mogelijk door liefde (Eros): het gaat hier om een aangeboren verlangen
van de ziel naar het schone
Plato legt de bouwstenen voor abstract redeneren, iets wat fundamenteel voor alle
wetenschappen is (wetenschap wil niet weten of roken goed of slecht is voor jou, maar
, of het slecht is voor de mens). Hij neemt definitief afscheid van een wereld die alleen
maar stroomt en vloeit. Anders gezegd: de flux van de zintuigelijke wereld wordt
ondergeschikt gemaakt aan een planningswereld (en ook dit is cruciaal voor de
wetenschap)
—> Alternatieve interpretatie: ideeën gaat over de mogelijkheid van taal/gesprek
- je moet woorden aan ideeën kunnen koppelen
Filosofie Wetenschap
Vragen blijven stellen Oplossen en beantwoorden van vragen
De filosofie kent geen vooruitgang De wetenschap streeft naar vooruitgang
Filosofie houdt zich bezig met aporetische Wetenschappelijke vragen moeten geveri-
vraagstukken : vragen waar je niet uitkomt fieerd/gefalsificeerd kunnen worden
—> vraagt wel om een beslissing
(verzachting van situatie), geen oplossing
—> beslissing <—> oplossing
Hoorcollege 2
Ethiek
Moraal = alles wat je voelt bij het nemen van beslissingen (emotie)
Ethiek = datgene wat hierop reflecteert (hierover nadenkt)
= discipline waarmee je morele praktijken bekritiseerd
Bij ethiek gaat het om 1 ding: hoe word je gelukkig?
Je hoeft niet te kiezen voor bepaalde handelingen als het je niet gelukkig maakt
Geluk
- ‘Slechte vorm’ = hedone = korte termijn geluk. Heeft met lust te maken.
- Pleonexia: in streven naar je eigen geluk eigen je je meer toe dan waar je recht op
hebt (bv. te veel eten)
- Is slecht omdat als iedereen zich zo gedraagt dan leidt dat tot instabiliteit in de
samenleving (geen rechtvaardigheid)
- ‘Goede vorm’: eudaimonia. Stabiele vorm van geluk.
- Geluk zonder dat ander daar last van heeft
- bv. wanneer je een doelpunt maakt, wanneer je een goed optreden geeft
- Dit moet iedereen nastreven
- Dit moet je samen nastreven (met ‘vrienden’)
Je kan wel streven naar geluk/je kan het beïnvloeden maar het is niet helemaal
maakbaar (woordje: daimonia, demonen)
- bv. je kan een kind verliezen —> taak om gelukkig te worden wordt bemoeilijkt
Doel-ethiek/consequentie-ethiek = rekent mensen af op consequenties van hun
handelen
- Een handeling is goed als de gevolgen van die handeling goed zijn
—> Je kijkt niet naar intrinsieke waarde van de handeling
Plichtethiek/intentionalisme = je moet niet kijken naar consequenties, maar
intenties van een handeling
- Als je de bedoeling hebt je plicht na te komen doe je iets goed
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller annesimons16. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
50843 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now