dit document bevat een uitgebreide samenvatting van H1 paragraaf 1 en 2 van het boek Fenix Tijdvakken en Historische Contexten voor geschiedenis 4,5 en 6 vwo. Maar is ook goed te gebruiken voor havo. Voorzien van overzichtelijke indeling, kenmerkende aspecten, leerdoelen en een mooie vormgeving. De...
1.1 VAN JAGERS-VERZAMELAARS NAAR BOEREN
1. de levenswijze van jagers en verzamelaars
2. het ontstaan van de landbouw en landbouwsamenlevingen
DE EERSTE MENSEN
ongeveer 5 miljoen jaar geleden gingen de mensapen op open vlaktes leven, ze leren rechtop lopen, dit was
handig om de omgeving te overzien en het was sneller. Ze maakten hun eigen werktuigen van steen, deze
langzame verandering wordt een evolutie genoemd.
de vroege mensen, die ongeveer 2 miljoen jaar geleden leefden, heten homo habilis (de handige
mens) en homo erectus (rechtopgaande mens).
De eerste moderne mens homo sapiens ontstond rond 250.000 jaar geleden
ongeveer 43.00 jaar geleden verspreidde deze soort zich meer naar Europa
daar leefde toen ook de neanderthaler, die ongeveer 33.000 jaar geleden uitstierf
Homo sapiens ontwikkelden een gesproken taal die veel complexer was dan de geluiden van dieren
je kon kennis delen, bewaren, doorgeven, gebruiken en uitbreiden collectief leren
Homo sapiens en de neanderthaler ontwikkelden het vermogen symbolisch te kunnen denken.
LEVENSWIJZE VAN JAGER-VERZAMELAARS
De eerste moderne mensen waren jager-verzamelaars ze leefden als nomaden in kleine groepen en bouwden
eenvoudige hutten of tenten
Hoe meer voedselbronnen hoe groter de groepen konden zijn
Als de carrying capacity te laag was, trok de groep verder of splitsten ze op
Het klimaat was van grote invloed op de levenswijze van jager-verzamelaars
toen de eerste moderne mens naar Europa kwam, was alleen midden- en zuid Europa leefbaar.
Jachtwerktuigen werden gemaakt van dierenbotten en vuursteen
door dat laatste werd deze prehistorische periode het paleolithicum genoemd (oude steentijd)
NEOLITHISCHE REVOLUTIE
Een van de grootste veranderingen in de prehistorie is de verandering van levenswijze.
Landbouw werd het belangrijkste middel van bestaan i.p.v. jagen en verzamelen
kwam waarschijnlijk door meer kennis over granen, groeiende bevolking en het klimaat
Rond 20.000 v. chr. werd het in het midden oosten natter en warmer
er was veel voedsel dus rondtrekken was niet meer noodzakelijk
er ontstonden dorpen van enkele honderden mensen
in Europa bleef men nomadisch leven
Rond 12.000 v. chr. brak er weer een koudere drogere periode aan
overvloed aan eten nam af
mensen kwamen er zelf achter dat ze ook granen konden verbouwen
komt door noodzaak ‘neccesity is the power of invention’
Omdat de gevolgen zo groot waren, spreken we van de landbouwrevolutie of neolithische revolutie
neolithisch betekend ‘nieuwe steentijd’ benaming voor het deel van de prehistorie waarin
landbouw het belangrijkste middel van bestaan was.
DE LANDBOUWSAMENLEVING
Rond 5000 v.chr. kwam de landbouwrevolutie ook naar West-Europa
In het midden - oosten ontstond bevolkingsdruk en zijn boeren met hun kennis naar Europa gereisd
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller juulvandenbrand. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.35. You're not tied to anything after your purchase.