Gezondheidsbevordering en zelfmanagement door verpleegkundigen en verpleegkundig specialisten
Dit is een opdracht vanuit de opleiding verpleegkunde, vanuit de Hogeschool Utrecht. Deze opdracht is een verplicht onderdeel van het tweede leerjaar en geschreven door vier studenten. Het thema van deze opdracht is Diabetes Mellitus type twee.
Voor dit verslag is er gekozen voor een specifieke...
Naam toets:
Integrale toets 3: Intervention Mapping
Toetscode:
GVE-2.IT3-16
Docent:
,Samenvatting
Intervention Mapping is een protocol om op basis van evidance geleidelijk een gezondheidskundige
interventie te ontwerpen en uit te voeren. Intervention Mapping biedt verpleegkundigen een kader
voor het ontwikkelen van interventie.
De eerste stap van Intervention Mapping is om inzicht te krijgen in het gezondheidsprobleem. Er zijn
verschillende aspecten waarop gefocust wordt zoals de oorzaken van het gezondheidsprobleem, de
risicogroepen en de risicogedragingen. In de tweede stap worden de gedragsdoelen bepaald en
wordt er vastgesteld welke veranderingen nodig zijn om de doelen te behalen. In stap 3 selecteren
wij interventiemethodes die effectief blijken bij onze patiëntengroep. In de vierde stap wordt de
interventie ontworpen door het combineren van de interventiemethoden en testen we de
interventie. In stap 5 wordt de interventie uitgevoerd en tot slotte volgt er een evaluatieplan (Sassen,
2018).
Achtergrond: Diabetes mellitus staat op nummer twaalf van de ranglijst doodsoorzaken op ziekte
(Volksgezondheidenzorg.info, 2019b). In 2018 waren er bijna 1,2 miljoen mensen met diabetes
mellitus in Nederland. Hiervan waren 624.900 mannen en 561.500 vrouwen. Overgewicht wordt
gezien als één van de grootste risicofactoren. Andere factoren die van invloed zijn op het
ontwikkelen van diabetes type 2 (DM-II) zijn: lichamelijke inactiviteit, ongezonde voeding en roken
(Volksgezondheidenzorg.info, z.d.-b).
Doel: Het doel van dit verslag is het ontwikkelen van interventies bij 45+ patiënten met diabetes
mellitus type 2. De interventies moeten ervoor zorgen dat het beweeggedrag en het eetgedrag van
de patiënten worden bevorderd.
Methode: Het protocol van Intervention Mapping wordt uitgevoerd met behulp van zes stappen:
- Stap 1: In deze stap wordt het gezondheidsprobleem diabetes mellitus type 2 uitgewerkt. Er
worden gegevens verzameld over belangrijke gezondheidsindicatoren en de oorzaken van het
gezondheidsprobleem. Daarnaast wordt er gekeken naar de relatie tussen het
gezondheidsprobleem, gedrag en de relatie tussen de omgeving en het gezondheidsprobleem
(Sassen, 2018). De oorzaken van diabetes mellitus type 2 kan beïnvloed worden door
verschillende factoren. Dit kunnen zowel leefstijlfactoren als omgevingsfactoren zijn.
- Stap 2: In deze stap worden de gedragsdoelen en veranderdoelen bepaald die nodig zijn om het
einddoel te behalen. Het eerste einddoel is: Binnen negen maanden heeft de 45+ patiënt met
DM-II uit onze doelgroep een gezond voedingspatroon en kan de juiste gezonde keuzes en
afwegingen maken. De patiënt probeert een terugval op het ongezonde voedingspatroon te
voorkomen.
Het tweede eindedoel is: Binnen zes maanden heeft de 45+ patiënt met DM-II een
actieve levensstijl. Dit betekent dat de patiënt minstens 2,5 uur per week redelijk
tot intensief beweegt bijvoorbeeld door middel van wandelen, fietsen of hardlopen.
- Stap 3: In deze stap worden verschillende methodes en theorieën beschreven die
gedragsveranderingen mogelijk maken. De volgende methodes komen terug in dit verslag:
- - risicoperceptie;
- decisional balance;
- resistance to social pressure en mobilizing other for social support;
- guided practice;
- action planning;
- coping planning
1
, (Sassen, 2018).
- Stap 4: dit is een individuele opdracht waarbij gezondheidsdeskundige interventies worden
ontworpen met behulp van het model van gedragsverandering. De interventies zijn gericht om
zelfmanagement te bevorderen en in te gaan op de gedragsdeterminanten en intentie.
Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van de methodes en theorieën van stap drie (Sassen,
2018).
- Stap 5: in deze stap wordt het implementatieplan beschreven. Er wordt benoemd hoe de
bedachte interventies (in stap vier) uitgevoerd moeten worden. Dit wordt zo concreet mogelijk
beschreven. Ook wordt er gekeken of de doelen behaald kunnen worden en hoe deze
eventueel bijgesteld kunnen worden (Sassen, 2018).
- Stap 6: In deze stap wordt een evaluatieplan opgesteld. Er wordt gebruik gemaakt van een
proces- en effectevaluatie. De doelen worden vergeleken met het gewenste gedrag. In de
effectevaluatie wordt er besproken of de doelen zijn behaald en op welk niveau effecten zijn
bereikt. In de procesevaluatie wordt er gekeken of de gezondheidskundige interventies
effectief zijn geweest. Er wordt nagegaan waarom deze interventies wel of niet effectief waren.
Uiteindelijk worden de interventies beoordeeld door de drie clusters per gedraging (Sassen,
2018).
Resultaten: Aan de hand van de boven genoemde stappen hebben wij expliciete plannen opgesteld
om patiënten met DM-II inzicht te geven in de relatie tussen beweging en voeding met betrekking tot
het gezondheidsprobleem. Dit allemaal als doel dat de opgestelde interventies leiden tot
gedragsverandering.
Conclusie: Uit dit verslag valt te concluderen dat gedragingen zoals lichamelijke beweging en
ongezonde voeding invloed hebben op het veroorzaken, in stand houden en verergeren van DM-II.
Daarnaast spelen omgevingsfactoren en leefomgeving hier ook een rol in. Door gezondheidskundige
interventies te ontwerpen voor deze factoren en gezondheidsdeterminanten, kan het huidige gedrag
veranderen in gezond gedrag. Hierbij is het stimuleren van zelfmanagement belangrijk. De
diabetespatiënt behoudt zoveel mogelijk de regie.
2
, Inhoudsopgave
Samenvatting....................................................................................................................................1
Inleiding............................................................................................................................................4
Stap 1 – Needs assessment/ Gezondheidskundige analyse...............................................................5
Voer een analyse uit van het gezondheidsprobleem aan de hand van gezondheidsindicatoren........8
..........................................................................................................................................................11
1.2 Gedragsanalyse..........................................................................................................................11
1.3. Omgevingsanalyse.....................................................................................................................13
1.4 Welke gedragsdeterminanten bepalen de intentie en het (gezondheids)gedrag?......................15
Stap 2: Definiëren van de gedrags- en veranderdoelen...................................................................21
2.1 Eetgedrag...................................................................................................................................21
2.2 Bewegingsgedrag.......................................................................................................................24
Stap 3: methoden en theorieën om intentie en gedrag te veranderen............................................26
Stap 4: Ontwerp van de gezondheidskundige interventie................................................................29
Ethische overweging........................................................................................................................33
Stap 5: implementatieplan..............................................................................................................35
Stap 6: Evaluatieplan.......................................................................................................................40
Effectevaluatie..................................................................................................................................41
Procesevaluatie.................................................................................................................................41
Clusterbeoordeling............................................................................................................................42
Literatuurlijst...................................................................................................................................43
Bijlage 1 – Resultatentabel artikelen...............................................................................................48
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nikkikossen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.83. You're not tied to anything after your purchase.
