Dit document bevat de samenvatting van het boek 'Management van organisaties'. Het document bevat ook samenvatting van de les 'management en organisatie' gegeven op Uantwerpen in het studiejaar
Deel 1: organisaties, managers en management
1. organisaties
1.1. algemene definitie: wat is een organisatie?
- organisatie:
o = geheeld of eenheid van mensen die op bewuste manier bij
elkaar zijn gebracht om specifieke gemeenschappelijke
doel(en) te verwezenlijken
o 3 basiskenmerken
groep van mensen
opgebouwd rond één of meerdere gemeenschappelijke
doelen
bewust gecoördineerde eenheid en bevat doelgerichte
structuur
o kenmerken kunnen variëren in loop van tijd
variatie resultaat van diverse invloeden
externe invloeden: komen van buiten organisatie bv.
wensen of noden klant, technologische ontwikkelingen,
…
interne invloeden: ontstaan binnen organisatie bv.
wensen wn’s, …)
sommige mensen denken dat veranderingen bewust en
rationeel plaatsvinden en andere denken dat ze
spontaan en onbewust zijn
1.2. een organisatie: een groep van mensen
- fundamenteel kenmerk organisaties: ontstaan en bestaan door
toedoen van mensen mensen geven via denken en gedrag vorm aan
organisatie
- organisatie bestaat uit heterogene groep van medewerken of
organisatieleden basis waarop ze onderscheid worden verschilt
o op basis van functie of rol
eigenaars of diegene die hun geld ter beschikking
stellen
managers of diegene die organisatie besturen en
beheren
arbeiders en bedienden of diegene die taken realiseren
o op basis van hiërarchische verantwoordelijkheden en
bevoegdheden
leidinggevende of diegene die bevoegdheden en
verantwoordelijkheden dragen en op basis hiervan
beslissingen nemen
niet-leidinggevende of diegene die uitgeoefende
bevoegdheden en verantwoordelijkheden ondergaan
o op basis van vakkennis
designers die product en/of dienstverlening ontwerpen
technische specialisten die product maken
verkopers die product verkopen aan klanten
boekhouders die financiële geldstromen in kaart
brengen en beheren
juridische specialisten die waken over naleving van
wetten en reglementen
…
, o op basis van productbetrokkenheid
alle organisatieleden die betrokken zijn bij ontwerp,
realisatie en verkoop product X
idem product Y
…
o op basis van regiobetrokkenheid
o op basis van sociodemografische kenmerken
o …
- heterogeniteit impliceert verschillende kijk op organisatie verschil
vaak ingegeven door verschil in waarden en normen
- gevolgen van heterogeniteit en bestaan verschillen voor identificatie
gemeenschappelijk doel
o identificatie is niet makkelijk
o moeilijk om verschillende groepen samen te brengen tot één
samenhangend, werkend geheel structuur organisatie
- door deel te maken van organisatie brengen organisatieleden
groeps- en persoonsgebonden waarden en normen binnen org
bepalen denken en handelen van org
- organisatiecultuur
o = geheel van waarden en normen die alle organisatieleden
delen
o uit zich op diverse wijzen
praktijken: werkvoorschriften, afspraken, routines, …
symbolen: kleding, architectuur, logo’s, ..
mythes of ledenverhalen
rituelen: manier van mekaar aan spreken, manier van
vergaderen, …
normatieve waardeoordelen: wat is goed en wat is
slecht
o sommige mensen maken onderscheid tussen verschillende
uitingsvormen
enerzijds uitingsvormen die voor buitenstaanders snel
zichtbaar zijn en relatief makkelijk veranderd of
vervangen worden
anderzijds uitingsvormen die minder zichtbaar zijn en
ook minder veranderbaar fundamentele uitingsvormen
1.3. organisatie: een gemeenschappelijk doel
- doel
o = gewenste toekomstige toestand
o organisatieleden beslissen wat doelen van organisatie zijn
o onderscheiden op verschillende basis
op basis van voorwerp
doelen met betrekking tot aankoop van
grondstoffen
doelen met betrekking tot omvang productie
doelen met betrekking op aanwerving van
medewerkers
…
op basis van organisatieniveau
betrekking op totale organisatie
betrekking op één bepaalde afdeling
betrekking op één bepaalde groep van
organisatieleden
op basis van tijdshorizon
, langetermijndoelen
middellangetermijndoelen
kortetermijndoelen
op basis van vormelijk karakter
informele doelen die nergen staan
neergeschreven
formele doelen die staan neergeschreven in
officiële, raadpleegbare documenten
…
o doelen vormen samen vrij complex en omvangrijk geheel
o doelencascade of doelenhiërarchie: doelen die onderling met
mekaar verbonden en ondersteunen mekaar
o niet vanzelfsprekend dat alle doelen door alle organisatieleden
gekend zijn
o doelen vervullen verschillende functies
kunnen gebruikt worden als richtlijn voor activiteiten of
gedrag van organisatieleden
kunnen gebruikt worden als richtlijn voor nieuwe,
toekomstige beslissingen en doelen
kunnen gebruikt worden als basis voor evaluatie of
controle op geleverde prestaties
- gemeenschappelijk doel
o meest centrale, overkoepelde doel van org
o raakt meestal aan bestaanrede van org
o identificatie gaat meestal terug op reële of in toekomst te
verwachten maatschappelijke nood en bevrediging ervan via
bepaald product of dienstverlening
o bevat aantal basiskeuze met betrekking tot verstrekte
producten en diensten basiskeuzes maken meestal deel uit
van zogenaamde strategie van org
1.4. organisatie: bewuste structuur of sturing
- afspraken nodig over verdeling en onderlinge afstemming van taken
afspraken resulteren in constructie van organisatiecultuur
- verschil formele en informele organisatie
Formele organisatie Informele organisatie
Taken primeren en staan centraal Mens primeert en staat centraal
Bestaat onafhankelijk van Bestaat enkel in functie van
lidmaatschap van mensen/organisatieleden
mensen/organisatieleden
Afspraken worden expliciet en Afspraken worden impliciet
officieel neergeschreven opgeslagen in hoofden van
mensen/organisatieleden
Afspraken zijn vast en stabiel enkel Afspraken zijn makkelijk
veranderbaar door volgen van veranderbaar via onderling overleg
officiële procedures en persoonlijke afstemming
- formele en informele kunnen elkaar aanvullen en versterken
1.5. organisatie: externe invloeden of omgeving
- grens tussen interne invloeden en externe invloeden is niet altijd
absoluut en eenduidig
o intense samenwerkingsverbanden of netwerken kunnen org
zodanig met mekaar worden vervlochten dat grenzen tussen
hen vervagen
, o organisatie is afhankelijk van bepaalde actor en betrekken
actor direct en actief bij uitstippeling van beleid externe actor
bepaald interne beleid
o organisatie waarvan identiteit slecht zichtbaar en/of fysiek
tastbaar is
- virtuele organisatie: netwerk van diverse, onafhankelijke
organisaties waarbij elkeen één bepaalde activiteit voor rekening
neemt door onderling taakverdeling vormen ze samen organisatie
- externe omgeving opsplitsen in diverse deelomgevingen in taak- of
micro-omgeving en macro-omgeving
1.5.1. taakomgeving
- deel van externe omgeving waarmee organisatie direct en
wederzijds interageert
- klanten/gebruikers
o organisatie ontleent bestaansrecht aan vervullen van
behoeften van klanten
o analyse van bestanddeel impliceert nauw in kaart brengen van
behoeften van verschillende klanten en van door hen ervaren
tevredenheid
o analyse afhankelijk van typische kenmerken van org en type
org
- toeleveranciers:
o analyse van bestanddeel impliceert nauw in kaart zetten van
middelen org en van leveranciers
o analyse hangt af van typische kenmerken en type org
- distributeurs
o producten en dienstverlening moeten op gepaste wijze tot
klanten gebracht worden beroep doen op derden
o analyse bestanddeel impliceert in kaart zetten van
distributeurs
o analyse hangt af van typische kenmerken en type van org
- (directe en indirecte) concurrenten
o concurrenten = organisatie die gelijksoortige producten of
diensten aanbieden
o directe concurrenten:
bieden quasi zelfde product/dienst aan
directe concurrenten vormen samen een sector
analyse impliceert in kaart brengen van algemene
kenmerken van markt en meer specifieke kenmerken
van elke concurrent afzonderlijk
analyse hangt af van typische kenmerken en type org
o indirecte concurrenten:
nieuwe org die nog niet hetzelfde product of dezelfde
dienstverlening aanbieden maar dit in nabije toekomst
zullen doen potentiële toetreders
org die ander producten of diensten aanbieden maar
wel eenzelfde behoefte van klant dekken verstrekkers
van substituut-producten
analyse: mutatis mutandis hetzelfde als analyse directe
concurrent
- financiers:
o interne geldversterkers
verstekkers van eigen vermogen
identiteit kan zeer divers zijn
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller YaraLuytens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.34. You're not tied to anything after your purchase.
