Thema 1 Bouw hepatobiliair systeem
Werkcollege 1 – Relatie histologische bouw en functie lever................................................................. 3
Thema 2 Functie
Werkcollege 2 – Pathofysiologie van icterus en cholestase.................................................................. 12
Werkcollege 3 – Pathofysiologie van hepato-encephalopathie............................................................ 16
Werkcollege 4 – Biotransformatie en intoxicaties ................................................................................ 21
Thema 3 Ziekteleer
Werkcollege 5 – Pathologie lever .......................................................................................................... 24
Werkcollege 6 – Leverdiagnostiek......................................................................................................... 33
Werkcollege 7 – Epidemiologie van leverbot ........................................................................................ 37
, Arianne de Sterke – Hepatobiliair systeem
Thema 1: Bouw hepatobiliair systeem
Werkcollege 1 – Relatie histologische bouw en functie lever
THEORIE
De lever is het op een na grootste orgaan van het lichaam en vervult vele en complexe functies.
Opmerkelijk is dat deze veelvuldigheid aan functies eigenlijk maar door twee celtypen worden
vervuld, namelijk de levercel of hepatocyt en de stellate macrofaag (de zogenaamde cel van Von
Kupffer of Kupffercellen). Deze laatste zijn onderdeel van het mononucleaire fagocytensysteem van
het lichaam. Leverweefsel is opgebouwd uit een groot aantal polygonale lobuli hepatis, gerangschikt
rond een centrale vene (terminale vena hepatica tak). De centrale vene voert het bloed uit de lobulus
af naar de V. hepatica. Bij sommige zoogdieren, o.a. het varken en de kameel, zijn de leverlobuli van
elkaar gescheiden door een dun laagje bindweefsel. Bij de meeste andere soorten beperkt het
interlobulaire bindweefsel zich tot kleine gebiedjes tussen de lobuli, het periportale bindweefsel
(soms ook wel de driehoeken van Kiernan of portale driehoeken genoemd). Hier treffen we naast
galgangen en lymfevaten ook takken van de A. hepatica en de V. portae hepatis aan (galgang, a
hepatica en v. portae = portaal drietal).
Opbouw van de lobulus:
Rond de centrale vene liggen de leverparenchymcellen (hepatocyten) gerangschikt in radiair-
verlopende één of twee cellagen dikke platen (laminae hepaticae). De leverparenchymcellen
bevatten een uitgebreid glad en ruw ER. In het cytoplasma worden vaak vetdruppels gezien.
Daarnaast treffen we veel lysosomen en peroxisomen aan, die betrokken zijn bij het sterke
metabolisme in deze cellen. Naast éénkernige diploïde parenchymcellen komen cellen voor met twee
diploïde kernen, maar ook grotere cellen met één tetraploïde kern. Deze cellen ontstaan allen uit de
diploïde éénkernige cel. De functie van deze polyploïdisering is onbekend, maar leidt waarschijnlijk
tot een grote hoeveelheid DNA, beschikbaar voor programmering van de parenchymcel.
De platen worden afgewisseld door sinusoïden waardoor het bloed vanuit de portale gebieden naar
de centrale vene wordt getransporteerd. Aan de buitenzijde van de lobulus bevindt zich een plaat
leverparenchymcellen die loodrecht staat op de overige celplaten en zo de perifere afsluiting van het
leverweefsel van de lobulus vormt, de zgn. “limiting plate” (lamina limitans).Op die plaatsen waar
twee leverparenchymcellen aan elkaar grenzen bevinden zich de galcapillairen (apicale zijde!!). Zij
ontstaan doordat plaatselijk de leverparenchymcellen enigszins uiteenwijken. Galcapillairen zijn dus
niets anders dan verwijde intercellulaire spleten, die aan alle zijden zijn afgesloten door “ zonulae
occludentes ”.
Galvorming:
De vorming en secretie van gal gaat niet gepaard met microscopisch waarneembare exocytotische
activiteit. Wel beschikt de canaliculaire membraan actieve transport mechanismen, ondersteund
door ATP-ase. Galzouten worden in de hepatocyten gesynthetiseerd. Ongeveer 95% van de, in het
duodenum afgegeven, galzouten wordt aan het eind van de dunne darm (ileum) geresorbeerd en aan
het bloed afgegeven. Hier wordt het grotendeels aan albumine en lipoproteïnen gebonden en in de
lever bereikt het, via de perisinusoïdale ruimte (de ruimte van Disse), de basolaterale membraan van
de hepatocyt. De galzouten worden hier actief m.b.v. transporteiwitten naar het cytosol
getransporteerd en vervolgens opnieuw actief aan de galgangen afgegeven. De aanvulling van de
totale galzoutpool is een voornamelijk cytosolair proces in de lever.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Ari4nne. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.33. You're not tied to anything after your purchase.