Samenvatting hoofdstuk 1 globalisering in steden en landen
Paragraaf 1 Globalisering in centrum en (semi)periferie
De wereld is in te delen in drie groepen landen:
- Het centrum; het kerngebied van de wereld, landen die een hoge welvaart en veel
invloed hebben
- De periferie; het randgebied, lage welvaart en afhankelijk van het centrum
- De semiperiferie; tussenpositie op economisch en politiek gebied
Deze driedeling heeft het wereldsysteem en de effecten van globalisering pakken hierin heel
verschillend uit:
Economische effecten:
In centrumlanden pakt globalisering economisch positief uit, multinationals doen er graag
zaken. Ook de (semi) periferie heeft er baat bij; global shift zorgt namelijk voor investeringen
en banen, en hogere welvaart in centrum leidt tot meer vraag naar producten uit de (semi)
periferie. Er is sprake van spread effecten doordat de minder ontwikkelde landen profiteren
van de ontwikkelingen in het centrum. Maar er zijn ook backwash effecten doordat het
centrum grondstoffen, kapitaal en mensen onttrekt. In (semi) perifere landen is veel
fragmentarische modernisering; ongelijke verdeling van technologische vooruitgang.
Culturele effecten:
Er is diffusie als verschijnselen zich ruimtelijk verspreiden van de bron naar nieuwe gebieden.
Wereldwijd verspreid vooral de westerse cultuur zich (Amerikaanse), dit leidt tot grote
veranderingen.
Demografische effecten:
Globalisering leidt wereldwijd tot welvaartsstijging, hierdoor dalen de geboorte- en
sterftecijfers. Ook nemen de migratiestromen toe, vooral naar centrumlanden en
ontwikkelende landen in de semiperiferie.
Ecologische effecten:
Door de groeiende productie en transport nemen de vervuiling en de CO2 uitstoot sterk toe.
Het milieu in landen staat onder druk, ook worden regels niet goed genoeg nageleefd.
Overal in de wereld vindt blokvorming plaats; het aangaan van samenwerkingsverbanden
van een groep landen om economische en politieke doelen te realiseren. Landen in de (semi)
periferie gebruiken dit om tegenwicht te bieden aan de centrumlanden.
Globalisering heeft ook negatieve reacties, anders-globalisten vinden bijvoorbeeld dat hun
cultuur bedreigd wordt en zetten zich af tegen de invloed van het Westen.
, Paragraaf 2 Groot-Brittannië
Groot-Brittannië is een centrumland en heeft veel invloed op de globalisering, dit komt door
het koloniale en imperialistische verleden. GB had zoveel landen veroverd dat het land een
hegemoniale staat werd, hierdoor werd het een belangrijke mondiale speler en GB bleef die
positie behouden.
De rol van Groot-Brittannië bij globalisering
Londen is een van de belangrijkste financiële centra van de wereld, er zijn veel
hoofdkantoren van banken en verzekeringsmaatschappijen. Ook een groot deel van de
wereldwijde handel in beleggingen enz vinden hier plaats.
GB heeft ook een belangrijke rol gespeeld bij het vormen van internationale organisaties en
is ook de spil van het Gemenebest van Naties.
Een groot deel van de wereldbevolking spreekt Engels, mede door het koloniale verleden
van GB. Ook veel Britse tv-series en films zijn in veel landen populair.
Effecten van globalisering op Groot-Brittannië
Economisch: GB behoort tot de grootste economieën van de wereld en scoort hoog op de
HDI/VN-ontwikkelingsindex. Globalisering heeft ook negatieve effecten gehad; de Britse
industrie kon vanaf 1960 niet meer concurreren op de wereldmarkt door de hoge
arbeidskosten en verouderde fabrieken. Industrieën moesten krimpen of sluiten waardoor
er veel werkloosheid ontstond. Er heeft inmiddels een transitie plaatsgevonden van een
industriële economie naar een diensteneconomie.
Ruimtelijk en sociaal: die transformatie naar een diensteneconomie heeft gezorgd voor
ruimtelijke verschillen; oude industriegebieden die in het centrum liggen zijn zwakker dan
het zuiden waar de sector het meest ontwikkeld is. Ook zijn de arbeidersklasse en de
middenklasse getroffen door daling van de lonen in het centrum. De inkomensongelijkheid
neemt toe in GB. Ook de toename van migranten zorgt voor grotere ruimtelijke en sociale
verschillen.
Demografisch: het land heeft een demografische transitie doorgemaakt en er zijn nu lage
geboorte- en sterftecijfers. Ook de verstedelijking is toegenomen.
Afgelopen decennia hebben veel Britten geprotesteerd tegen de sluiting van fabrieken en de
slechte kansen van jongeren op de arbeidsmarkt. Ook hebben veel Britten moeite met het
toenemend aantal immigranten in hun land.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller veerledewaal. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.96. You're not tied to anything after your purchase.