Wat is Parkinson
De ziekte van Parkinson is een aandoening waarbij zenuwcellen versneld afsterven in een
bepaald hersengebied (de substantia nigra, oftewel de zwarte kern). Deze zenuwcellen
(neuronen) produceren de chemische stof dopamine. Wanneer een bepaald percentage
neuronen is afgestorven, ontstaan klachten en symptomen vanwege een tekort aan
dopamine (Ziekte van Parkinson, sd).
Epidemiologie
In 2019 waren er naar schatting 52.900 mensen waarbij de diagnose Parkinsonisme
vastgesteld werd. Waarvan 31.500 mannen en 21.500 vrouwen. Het gaat hierbij om alle
vormen van Parkinsonisme, waarvan Parkinson de voornaamste groep uitmaakt.
Het aantal personen die leiden aan een vorm van Parkinsonisme neemt per
leeftijdscategorie toe. Zo komt er onder de 50 jaar nauwelijks Parkinsonisme voor. Deze
cijfers gelden alleen voor mensen die Parkinsonisme via de huisarts vastgesteld hebben
gekregen. Mensen in de langdurige zorgsetting zijn hier niet in mee genomen. Het cijfer
wordt daardoor wellicht onderschat (Nielen, Poos, Post, & Gommer, 2020).
Tabel 1 Jaarprevalentie Parkinsonisme 2019
, In 2019 overleden 1.919 personen aan de ziekte van Parkinson en andere vormen van
parkinsonisme, 1.184 mannen en 735 vrouwen. Sterfte treedt vooral op hogere leeftijd op
(Poos, Gommer, & Rodriguez, 2020).
Tabel 2 Sterfte ziekte van Parkinson 2019
Parkinson staat momenteel op plaats 26 in de ranglijst aandoeningen op basis van
ziektelast. Deze ranglijst wordt weergegeven in DALY’s (Ranglijst aandoeningen op basis
van ziektelast (in DALY's), 2018). Dit staat voor Disability Adjusted Life Years ook wel de
maat voor ziektelast. Deze wordt berekend aan de hand van Years of life lost (YLL) en de
Years lived with disability (YLD). Deze samen maken de maatstaaf in hoeverre de ziekte als
beperkend wordt ervaren (Hilderink, Poos, & A.M., 2021).
Oorzaak
De ziekte van Parkinson is een progressief verlopende aandoening. De determinanten van
de ziekte van Parkinson zijn nog grotendeels onbekend. Wel is bekend dat een groot deel
van de problemen veroorzaakt wordt door een tekort aan dopamine in de hersenen. Dit
tekort ontstaat door het afsterven van dopamine producerende (dopaminerge) zenuwcellen
in de zwarte kernen (substantie nigra) in de hersenen. Door het afsterven van deze
zenuwcellen ontstaan de verschillende symptomen die de ziekte van Parkinson kenmerken.
Zie gevolgen (Hulshof, sd).
Het is nog niet bekend waardoor de substantia nigra afsterft, maar een aantal risicofactoren
die mogelijk een rol hierbij kunnen spelen zijn:
- Leeftijd (door achteruitgang van de werking van de hersenen)
- Omgevingsfactoren (omgevingen waarbij aanraking is met giftige stoffen)
- Erfelijkheid (genetische gevoeligheid door fout in het DNA)
Echter wordt geschat dat slechts 10% van alle ziektegevallen door genetisch toedoen
veroorzaakt worden, maar eerder door een samenspel van meerdere risicofactoren (Hulshof,
sd).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller svengeenen1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.68. You're not tied to anything after your purchase.