Summary
Samenvatting Strafwet 2de jaar AP Hogeschool
- Course
- Institution
Samenvatting gemaakt a.d.h.v. PP & lesopnames.
[Show more]
Seller
Followmervenaz
Content preview
STRAFRECHTKahoot: Iemand spuwt en beweert dat hij corona heeft, wat zal de bestraffing zijn? Negen maanden
gevangenisstraf met uitstel. Grondslag in art. 328bis SW.
- Verwijzing naar ‘aanslag op personen of op eigendommen strafbaar met gevangenisstraf van ten
minste 2 jaar’
- Gevangenisstraf 3 maanden tot 2 jaar
- Geldboete 50 tot 300 EUR
Probatiecommissie
Als iemand een misdrijf pleegt dat strafbaar is kan die persoon in sommige gevallen in aanmerking
komen voor een opschorting of uitstel van de straf. Een rechter kan zowel bij opschorting als uitstel de
verplichting opleggen om bepaalde voorwaarden na te leven. Deze voorwaarden noemen we probatie.
Probatiecommissie houdt toezicht op die mensen, en controleert of de voorwaarden die in het vonnis
opgenomen zijn gerespecteerd worden.
Voorbeelden
Er is een man die in zijn tuin met zijn hond seks had, zijn buurman geeft dit aan, man moet voor de
rechter verschijnen, rechter geeft voorwaardes zoals bv. Je mag geen hond meer hebben, de commissie
houdt er dan toezicht op dat hij zich hieraan houdt, commissie doet dit niet alleen maar krijgt hulp van
zijn assistenten.
Er waren Hollanders die tegen een kathedraal hadden geplast, is dit openbare zedenschennis? We
moeten dit opzoeken in het SW. We kunnen het op verschillende manieren interpreteren, dat is waar
strafrecht over gaat, dat het op verschillende manieren geïnterpreteerd kan worden. Als je naar
strafrecht kijkt moet je een kritische ingesteldheid hebben die genuanceerd is.
Jongeman (19) had een seksuele relatie met Wiske (13). Blijkt dat hij seks had met een minderjarige
zonder zijn geweten. Ze had echter wel haar toestemming gegeven (art. 375 SW def. van verkrachting),
onder 14 jaar kan je geen toestemming geven. Hier is dus sprake van verkrachting. Het moet
genuanceerd worden aangezien hier heel veel verzachtende omstandigheden zijn. We mogen niet
zomaar iets aannemen, je moet zien hoe het in elkaar zit.
Euthanasieproces van Tinne Nys, art. 393 SW doden met het oogmerk om te doden wordt doodslag
genoemd. Je zou dus kunnen zeggen dat iemand euthanaseren strafbaar is, als je verder in het artikel
leest art. 397 SW, vergiftiging die leidt tot doodslag wordt gestraft met levenslange opsluiting,
euthanasie wordt gedaan met gif, art. 394 SW, doodslag met voorbedachten rade, levenslange
opsluiting. Dit is het vertrekpunt, de uitzondering hierop is dan de euthanasiewet, dit is een
strafuitsluitende verschoningsschuld, je kan niet strafbaar zijn als je de regels van de euthanasiewet
hebt gevolgd.
Een jongen heeft een andere jongen gestoken met een mes. Slagen en verwondingen art. 398 SW, dit is
een gevangenisstraf van 8 dagen tot 6 maanden. Art. 399 SW, indien de slagen en verwondingen een
arbeidsongeschiktheid als gevolg heeft dan is de straf van 2 maand tot 2 jaar. Art. 66 en 79/69 gaat over
de medeplichtigheid.
Hooligans van Brugge en Antwerpen, hebben gevochten tegen elkaar. In de wet staat dat iemand die
slagen en verwondingen met voorbedachte raden art. 400, tweede lid pleegt strafbaar is, ook
1
,bendevorming mag niet art. 322 SW. Er is dan een samenloop van de misdrijven, er zijn dus regels die
de twee feiten aan elkaar gaan koppelen, waardoor enkel de zwaarste straf kan worden uitgesproken.
Het begrip strafrecht
Strafrecht in ruime zin
- Welke gedragingen
- Onder welke voorwaarden
- Welke omstandigheden/personen
- Welke sancties
- Door wie en hoe beteugeld
Drie sleutelbegrippen van het strafrecht
- Misdrijf
- Strafrechtelijke sanctie
- Dader (en slachtoffer)
We moeten zoeken naar de persoon achter het misdrijf
Wat is die persoon? Hoe zit die in elkaar? Hoe persoon verder helpen sanctie
gewijs? Maatschappij gewijs?
Het ontstaan van het strafrecht
Tablet van hammurabi, oude koning die een van de eerste strafwetten heeft gemaakt. ‘Oog om oog, tand
om tand’,als jij iemand iets aan doet ga ik als koning jou hetzelfde aandoen.
Is strafrecht rechtvaardig?
Wat moet strafrecht zijn?
- Een afschrikking
Het moet afschrikwekkend zijn zodat je het niet nog eens zou doen, of om het in
de eerste plaats al te doen
- Een vergelding
Het oog om oog, tand om tand. Als je iets verkeerd doet moet je ervoor boeten.
- Een regulator
Het regelt de maatschappij
- Een bescherming
De zwakkere krijgen een aantal regels
- Een opvoeding
Voorbeeld rechtvaardigheid: Een man in de Gasstraat bij het kanaal waarbij hij twee meisjes doodrijdt
en vlucht. Later wordt hij opgepakt en hij bekent dat hij de meisjes heeft aangereden en gevlucht is, de
zaak komt voor de rechter en hij spreekt de man vrij voor doodslag (dus geen straf), hij had niet te snel
gereden, de twee meisjes kwamen uit het niets, hij kon niet op tijd stoppen art. 418-420 SW, ouders van
de meisjes beschouwen dit als onrechtvaardig. Voor vluchtmisdrijf werd hij wel veroordeeld en heeft hij
wel een straf gekregen. Het is dus een uitdaging om een systeem te vinden waar iedereen tevreden mee
is wat voor de 1 rechtvaardig is, is voor de ander onrechtvaardig.
‘Strike Three’ (afschrikking)
2
,Baseball principe, als je 3 keer de bal mist ben je uit, er is in Amerika een wet dat zegt als je voor een
derde keer wordt veroordeeld dan krijg je levenslang. Hoe zit dit in België? In België hebben we de wet
op herhaling, als je eenzelfde misdrijf meerdere keren opnieuw pleegt dan zal je veroordeeld worden
tot een zwaardere straf.
Het legaliteitsbeginsel
Het is een fundament van onze rechtsstaat art. 12 en 14 GW, Art. 2 SW, Art. 7 EVRM, Art. 15 IVBPR
- Nullem crimen sine lege = Geen misdrijf zonder wet – formele zin. (Als je wilt spreken over een
misdrijf moet het bij wet bepaald zijn).
- Nulla poena sine lege = Geen straf zonder wet (de bestraffing van een misdrijf moet ook bepaald
zijn bij wet).
- Strafbepaling moet bij wet in formele zin = door de wetgever gemaakt, materiële zin, door KB.
- Niet-retroactiviteit strafwet = een gedraging kan enkel strafbaar zijn als ze op dat ogenblik
verboden is door de wet. Een latere SW kan geen vroegere gedraging strafbaar stellen.
- Retroactiviteit mildere strafwet art. 2,2de lid SW
Bronnen
Internationale bronnen
- IVBPR (Niet getekend door Vaticaanstad)
- EVRM (Raad van Europa)
- EU
- Schengen
Van Gend & Loos – Arrest Hof van Justitie. Het was een transporteur, hier werd beslist dat
een Europese regel voorrang krijgt op een nationale regel.
Toepassing in België: cassatie 27/05/1971
Nationale bronnen
Grondwet
Strafwetboek en complementaire wetten
Bijzondere strafwetten
Bv. Verdovende middelen
Andere
Bv. GAS
Door de gemeenteraad geschreven. Art 119 Bis nieuwe gemeentewet. (Staat delegatie toe
aan de gemeente om een wet te ontwikkelen, dit is wel conform het legaliteitsbeginsel zei
het Grondwettelijk Hof).
Rechtspraak en rechtsleer
Voorbeeld EVRM: Jusuf Salduz (17) was betrokken bij een betoging van de PKK (terroristische
organisatie), hij werd opgepakt en bekend aan de feiten. Op het ogenblik van het proces trek hij zijn
bekentenis in en zegt dat hij onder druk was gezet door de politie en werd geslagen. Hij wordt toch
veroordeeld voor 2,5 jaar cel. De advocaat gaat naar het EVRM met klacht dat de beslissing van het
Turkse gerecht de rechten van Jusuf heeft geschonden omdat hij geen toegang had tot een advocaat.
Interpretatie van wetten (zeer strikt)
Soorten interpretatie
Authentieke
Soms geeft de wet zelf een interpretatie
3
, Bv. ‘Nacht’ art. 471 SW je wordt erger bestraft als je misdrijf in de nacht plaatsvond, art.
478 SW legt zelf uit wat nacht is.
Contextuele interpretatie
Jurisprudentiële interpretatie
Rechter gaat iets interpreteren door middel van de rechtspraak
- Doctrinale interpretatie
De grote rechtsgeleerden
- Taalkundige interpretatie
- Evolutief (vgl art. 385 SW)
Interpretatio cessaf in claris
In dubio pro reo (in geval van twijfel in voordeel van de verdachte)
Voorbeeld Jurisprudentie: Iemand wordt beschuldigd van de bezitting van hardcore pornografie. Man
gaat naar de Supreme Court omdat hij dit ontkent, hij vindt het kunst. De rechter vraagt om het filmpje
te zien zodat hij zelf kan uitmaken of het inderdaad hardcore porno is.
Voorbeeld van het voordeel van de twijfel: Er wordt een ambulance gebeld, er is een man aan het
doodbloeden, de vrouw zegt mijn man heeft een hamer vast genomen en heeft op zijn eigen hoofd
geklopt en zou dus zelfmoord gepleegd hebben. Wetsdokter wordt aangesteld voor autopsie, in de
schedel en rug vinden ze 3 hoeken van de hamer, er wordt dus gezegd dat dit niet zou kunnen. Opdracht
aan politie om vrouw en stiefzoon te verhoren, die vrouw biecht dat de zoon het gedaan heeft uit woede
omdat zijn vader de Playstation kapot gegooid heeft. Het probleem was dat de politie in eerste instantie
de zaak als zelfmoord zag en het moordwapen hebben vastgepakt (hamer), er was dus geen forensisch
bewijs meer. Uiteindelijk bleek dat de zoon de schuld op zich nam maar de vrouw de moord gepleegd
had.
Het proces komt voor het Hof van Assisen, jury moet beslissen of schuldig is of niet. (Als het 6-6 is dan
wordt de zaak opgelost in het voordeel van de twijfel, als het 5-7 is dan moeten de beroepsrechters
beslissen of ze zich aansluiten bij de meerderheid of de minderheid, in alle andere gevallen zal je dus
nooit weten hoeveel stemmen voor of tegen waren, enkel in deze twee gevallen) De jury had hierbij dus
5-7 gestemd en beroepsrechters hebben zich aangesloten bij de meerderheid en jongen is veroordeeld.
Materieel vs formeel strafrecht
Materieel strafrecht: SW
Formeel strafrecht: SV
Vaststelling van misdrijven
Opsporing
Vervolging
Berechting van personen verdacht van een misdrijf
Codificatie van het strafrecht
- Strafwetboek: 1867 (ééntalig Frans: pas officiële vertaling in 1964)
- Wetboek van Strafvordering: 1808
- Herzieningspogingen
Franchimont
Professor uit Luik wou een grote hervorming doorvoeren, uiteindelijk is er maar
een kleine hervorming gebeurd.
Pot Pourri
Koen Geens heeft heel veel Pot Pourri wetten geschreven
Arrest Grondwettelijk Hof 21/12/2017
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mervenaz. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.32. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now