4. WETENSCHAPPELIJKE INTEGRITEIT EN ETHIEK IN ONDERZOEK
4.1 WETENSCHAPPELIJKE INTEGRITEIT ALS GRONDSLAG VAN JE ONDERZOEK
Ethiekis overal in ons leven
voorbeeld: de eed van Hippocrates bepaalde vroeger het gedrag van dokters, nu nog steeds gebonden aan
bepaalde gedragingen door de “code van medische deontologie”
Behandelen twee elementen
wetenschappelijke integriteit
ethische codes
zijn beiden nauw aan elkaar verbonden MAAR we kunnen ze ook van elkaar losscheiden
4.2 EEN LANGZAME ONTWIKKELING NAAR ETHISCH BEWUSTZIJN IN ONDERZOEK
4.2.1 ETHIEK EN HOE HET SOMS MISLOOPT IN ONDERZOEK
Helaas is de oorzaak van dit hoofdstuk het gevolg ve geschiedenis van incidenten in wetenschappelijk
onderzoek.
Ethisch bewustzijn is gegroeid
P. 50 voorbeelden
MAAR niet alleen in de exacte of medische wetenschap zijn er in de loop van de geschiedenis experimenten
fout gelopen OOK in de sociale wetenschappen
gehoorzaamheidsstudie van Milgram
o DOEL na te gaan hoe mensen in de WOII bevelen van nazi’s opvolgden
o twee groepen in het experiment: leraren en leerlingen (ingehuurde acteurs)
o leraren moesten elektroshocks geven bij verkeerde antwoorden
o indien de leraren wouden stoppen, werden ze erder onder druk gezet
o kregen geen Informed Consent + geen psychologische begeleiding
de Tea Room Trade studie van Humphreys
o DOEL kwalitatieve studie naar homoseksuele mannen
o hij was “watchqueen” en noteerde de gegevens
o de gegevens werden nadien verbrand TOCH grote controverse want de deelnemers werden
nooit om hun toestemming gevraagd
gevangenisexpeiment van Zimbardo
o mannelijke studenten werden vrijwillig in gevangeniss geplaatst
o twee groepen: gevangenisbewaarder en gevangene
o na 6 dagen (ipv 2 weken stilgelegd)
o vrees voor permente psychische problemenen en fysische letsels
4.2.2 ENKELE CENTRALE BEGRIPPEN
wetenschappelijke integriteit: ruimer begrip voor onderzoeksethiek omdat het ook gaat over de manier waarop
een academicus zijn wetenschappelijke professie vormgeeft
Bij het onderzoeken van wetenschappelijke integriteit komen we drie problematische situaties tegen:
, 1) Plagiaat = het ongeoorloofd gebruiken van bronnen zonder hiernaar te verwijzen.
2) Onderzoeksfraude = wetenschappers vervalsen of aanpassen bewust empirische gegevens om te doen
uitkomen.
3) onrespectvol omgaan met collega’s of ecosysteem
responsible conduct of resaerch RCR
o het verantwoord gedrag in onderzoek raakt vier domeinen
1) onderzoeksparticipanten
2) onderzoeksintegriteit
3) gezondheid en veiligheid van de omgeving
4) fiscale verantwoording
research misconduct OF wangedrag van de onderzoeker
o OESO stelt dat drie componenten de kern van wetenschappelijk wangedrag bepalen
fabricatie: valselijk fabriceren van resultaten
falsificatie: manipuleren van ondrzoeksdata of materiaal
plagiaat: zich eigen maken van ideeën of woorden zonder de persoon daar credit
voor te geven
= FFP
=kerndomeinen, zijn nog andere domeinen
o National Science Foundation stelt dat wangedrag verschilt van het oprecht maken van fouten
4.2.3 NATIONALE EN INTERNATIONALE CODES VAN WETENSCHAPPELIJKE INTEGRITEIT
bredere aandacht voor wetenschappelijke integriteit als totaalconcept + leidde tot het aanvullen van nationale
en internationale codes/chartes
overlap tussen deze bestaande ethische codes
gemeenschappelijk kernmerk: ethisch handelen in de wetenschap als ruimer begrip zien dan enkel het
correct opzetten en uitvoeren van onderzoek
België: twee belangrijke codes
ethische code van het wetenschappelijk onderzoek in België (KVAB, koninklijke vlaamse academie van
België voor wetenchappen en kunsten)
European code of conduct for research integrity (ALLEA, all european academies)
ALLEA KVAB
realibility: in ensuring the quality of zorgvuldigheid: handelen als een
research, reflected in the design, the zorgvuldig persoon en het toepassen van
methodology, the analysis and the use of de regels
resources
honesty: in developing, undertaking, voorzichtigheid: het handelen met
reviewing, reporting and communicating voorzichtigheid en schade aan anderen
research in a transparent, fair, full way voorkomen
respect: for colleagues, resaerch betrouwbaarheid: derden kunnen erop
participants, society, cultural heritage vertrouwen dat zij volgens de regens van
and the evironment het vak tewerk zijn gegaan
accountability: for the research from idea verifieerbaarheid: moeten ervoor zorgen
to publication, for its management and dat hun collega’s het volledige verloop
organisation, for training, supervision and kunnen nagaan en repliceren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lisagrijspeert. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $0.00. You're not tied to anything after your purchase.