2.7 Periodieke verschijnselen
2.7.1 Seizoenen bij planten
Inleiding: klokvaste planten?
Planten zijn aan hun standplaats gebonden en moeten de seizoenen ondergaan.
Daarom zijn er ook bepaalde fenomenen te zien in bepaalde seizoenen.
- Voorbeeld: verschijnen van ‘katjes’ in de bosrand, opduiken van krokussen en
paaslelies, fruitbomen met bloesems
ð Het voorjaar
- Warme tinten bij een Indian summer à herfst
Houden planten een interne biologische klok bij? Welke veranderingen zijn er?
Een biologische klok bij planten?
Planten beschikken over interne biologische klok à geeft aan wanneer bepaalde fasen in de
levenscyclus worden aangezet:
o kieming, uitlopen van de knoppen, bloei, zaad- en vruchtvorming…
De werking van die biologische klok is vergelijkbaar met het mechanisme van een oude
wekker:
- enerzijds ingewikkeld binnenwerk van radertjes dat de wekker op tijd doet aflopen
- anderzijds operator die het mechanisme op gezette tijden moet opwinden
Bij planten bestaan het binnenwerk uit een genetisch vastgelegd samenspel van:
- lichtgevoelige pigmenten
- plantenhormonen
ð geven signaal dat volgende levensfase ingeluid kan worden
ð er is wel een externe stimulans nodig door twee verschillende
omgevingsfactoren: lichtperiode & temperatuur
Lichtperiode
- Hoeveel licht plant krijgt hangt af van aantal uren daglicht en varieert dus naargelang
het seizoen.
- Lange of korte dagen maken een groot verschil.
- Afhankelijk van plantensoort zal duur van lichtperiode het één en ander in gang
zetten
Temperatuur
- Bepaalde planten hebben koude periode nodig om te kiemen of te bloeien
- T speelt rol bij bepaalde fenomenen: we waarnemen veranderingen die
samenhangen met de opwarming van het klimaat (oplopende T)
- Vb.: bloemknoppen ontluiken sneller, bladeren verkleuren, pollenperiode
De combinatie van beide Lp & T à bepaalde signalen
De bloei wordt doorgaans gestuurd door aantal uren daglicht waaraan blootgesteld
, Planten veranderen door de seizoenen heen
Bepaalde fenomenen bij planten kun je dus in verband brengen met het tijdstip (seizoen).
Lente
Het voorjaar is een intensieve periode
- Katjesdragers bloeien nog voordat ze in blad staan
Daar is een goede reden voor: een dichtgegroeid kroondek met bladeren is niet
interessant als er bestoven moet worden.
- Op de bosbodem bijten voorjaarsbloeiers de spits af.
- Snel groeiend en bloeiend: hun tactiek
Vb.: sneeuwklokje is er steeds vroeg bij, zo vroeg dat bestuivers nog niet altijd aanwezig zijn.
- Geen nood voor een bolgewas: er wordt ook op ongeslachtelijke wijze aan nieuwe
generatie gewerkt!
- Fotosynthese draait op volle toeren door de eerste blaadjes
- Reservestoffen moeten worden opgeslagen in de nieuwegevormde klisters (nieuwe
bollen)
- Soms is dergelijke koudeprik nodig om tot kieming over te gaan
- Water is naast Lp & T enorm belangrijk bij het kiemen
Weldra melden de eerste bestuivers zich: met de eerste nectar- en stuifmeeloogst trekt ook
voor bijen en hommels een nieuw seizoen op gang.
Het uitbouwen van een nieuwe kolonie vergt van de diertjes het uiterste.
- Voor de planten die dierlijke bestuivers aantrekken, komen er met de oplopende
temperaturen hoogdagen aan!
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mirjamdebutte. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.