Summary
samenvatting RECHT 1ste jaar
- Course
- Institution
samenvatting RECHT 1ste jaar
[Show more]
Seller
Follow
deryataserx
Content preview
Samenvatting recht1. Inleiding tot het recht
1.1Algemene inleiding
Recht is een zaak van alle burgers & iedereen wordt ermee geconfronteerd
≠ moraal " te maken met normen en gewetten
≠ godsdienstige regels " te maken met bijvoorbeeld feestdagen
1.2Wat is recht?
Recht =
- Geheel van algemeen geldende normatieve regels
- Opgelegd of ontvangen en bekrachtigd door de staat.
- Waarvan de naleving afdwingbaar is
- En die ordening van het maatschappelijke leven beogen.
1.2.1 Verbods, -gebods, - toelatings- en organieke regels
Gebods- of verbodsregels " je moet of je mag niet
Toelatingsregels " je mag
Organieke regels " regels die iets organiseren
1.2.2 Aanvullend of dwingend recht
Dwingende bepalingen moeten nageleefd worden door elke rechtssubject
o Dwingend recht openbare orde
o Dwingend recht van goede zeden: beeld verpesten bv. openbare
dronkenschap
o Dwingend recht ter bescherming van de zwakken: geestzieken,
huurders, -18
Aanvullend recht
o Je kan ervan afwijken bv. tv kopen en bij levering betalen
1.2.3 Algemene normen – individuele normen
Algemene normen: gelden voor iedereen
Individuele normen: zijn verschillend per persoon
1.2.4 Afdwingbare normen
De regels hebben als doel om bepaalde gedragingen af te dwingen
2. Indelingen van het recht
2.1Algemeen
Recht kent een grote verscheidenheid van regels. Elke rechtstak heeft een aantal
eigen principes. Het bewijs hiervan zijn onder meer de verschillende soorten
rechtbanken.
2.2Privaatrecht – publiekrecht
Privaatrecht: ordent de rechtsverhouding tussen burgers onderling
Bv. auto-ongeval, testament
,Publiekrecht: juridische relatie tussen burger en overheid. Heeft betrekking op
de inrichting, de werking en de onderlinge verhoudingen van de
overheidsorganen en op de verhouding
Bv. grondwet, onderwijsrecht, procesrecht
Gemengde rechtstakken: voor een deel privaat en voor een deel publiek
Bv. arbeidsrecht " tijdelijke werkloosheid " loon betaald door overheid
Bv. relatie is tussen burgers, officieel trouwen " overheid
2.2.1 Privaatrecht
Burgerlijkrecht: gemeenschappelijk voor alle burgers, zonder onderscheid,
courante verhouding tussen mensen
Burgerlijk wetboek: 3 boeken
Boek 1: personen en familie recht
Boek 2: normen over goederen en de verschillende beperkingen van het
eigendomsrecht
Boek 3: bepaalt op welke wijze eigendom verkregen wordt
Rechtstakken burgerlijk recht:
o Personenrecht: geheel van regels met betrekking tot de persoon
(naamgeving)
o Goederenrecht: recht verbonden aan een zaak
o Familierecht: verhouding van personen die verwant zijn
o Familiaal vermogensrecht: huwelijksvermogensrecht, erfrecht,
schenkingen, …
o Verbintenissenrecht: wijze waarop vrijwillig aangegane
verplichtingen ontstaan en tenietgaan en welke gevolgen deze met
zich meebrengen.
Internationaal privaatrecht: recht die aantoont welke echter internationaal
bevoegd is om kennis te nemen van het geschil, welke recht van
toepassing is en in hoeverre buitenlandse beslissingen genomen kunnen
worden.
2.2.2 Publiekrecht
Verschillende rechtstakken:
Grondwettelijk recht: het regelt de inrichting van de staatsmachten, hun
onderlinge verhouding en de grondrechten die aan de burgers zijn
toegekend
Bv.
Administratief recht: de regels betreffende de inrichting en de werking van
de organen van de uitvoerende macht.
Bv.
Strafrecht:
o Materiële strafrecht: misdrijven en de eraan verbonden straffen. Er
zijn 3 soorten misdrijven:
Overtredingen: politiewerkstraf
Wanbedrijven: correctionele straffen
, Misdaden met criminele straffen: dwangarbeid,
hechtenis of opsluiting en min 26 euro boete
o Formele strafprocesrecht: regels over hoe een onderzoek naar
eventuele misdrijven gevoerd moet worden, hoe de procedure voor
de bevoegde rechtbank verloopt, en op welke wijze de uitgesproken
straffen dienen uitgevoerd worden.
Fiscaal recht: heffen en innen van belastingen.
Ondernemersrecht: ondernemingen onderling.
2.2.3 Enkele ‘gemengde’ takken
Takken die beide kenmerken tonen van publiek of privaatrecht:
A. Ondernemers en economisch recht
B. Vennootschapsrecht
C. Burgerlijk procesrecht
D. Sociaalrecht
2.3Supranationaal recht versus nationaalrecht
Nationaalrecht: rechtsregels die tot stand komen door de federale overheid,
gemeenschappen en gewesten
Supranationaal recht: verdragen, Europees recht
2.4Objectief recht versus subjectief recht
Objectief recht: wet zoals ze zijn neergeschreven
Subjectief recht: regels worden toegepast op specifieke situaties.
2.4.1 Burgerlijke subjectieve rechten
Vermogensrechten:
Vorderingsrechten: recht tussen schuldenaar en schuldeiser, vordering van
de ene partij t.o.v. de andere partij
Bv. huur betalen aan de verhuurder
Zakelijke rechten: recht tussen persoon en een zaak
Bv. ik (persoon) ben eigenaar van mijn laptop (zaak)
Intellectuele rechten: heerschappij over een intellectueel concept
Bv. auteursrechten
Persoonlijkheidsrechten in brede zin:
Persoonlijkheidsrechten in strikte zin: rechten die verbonden zijn aan een
persoon
Bv. recht op leven, recht op onderwijs
Familierechten: rechten in een familiaal concept
Bv. recht om te huwen, recht om te scheiden
, 2.4.2 Rechtsmisbruik
Wat wordt hiermee bedoeld?
- Recht uitoefenen met de bedoeling om iemand te schaden
- Recht uitoefenen zonder enig nut of redelijk belang voor zichzelf
- Bij verschillende manieren het ergste kiezen om de ander te schaden
- Onevenredigheidscriterium (iemand zware schade toebrengen terwijl hijzelf
hier een klein voordeel aan heeft)
2.5Materieel versus formeel recht
Materieel recht: regels die rechten toekennen en plichten opleggen
Formeel recht: geeft aan hoe de naleving van het materiële recht verzekerd kan
worden
3. Bronnen van het recht
Materiële rechtsbronnen
Uitwendige factoren: biologische feiten, geografische, economische
factoren
Bv. meisjes trouwen op 15 en jongens op 18. Meisjes zijn biologisch gezien
vroeger rijp.
Rationele en intellectuele factoren: zeden, godsdienst, opvattingen
van de bevolking
Bv. zondag is een rustdag, dit is godsdienstig gezien.
Gewoonten en gebruiken
Bv. groot deel van volkenrecht is gebaseerd op gewoonten
Juridische inspiratiebronnen: rechtsleer, rechtspraak,
rechtsgeschiedenis en rechtsvgl
Dat men de schade moet vergoeden die men heeft aangericht, is in
principe dat al eeuwen oud is.
De (ideologische) wil van diegenen die de norm vormen:
Vindplaats
Rechtspraak rechters/raadsleden
Rechtsleer alle publicaties van het recht
De wet sensu lato (materiële wet)
a) internationale verdragen en secundair internationaal recht (=internationaal
europees recht)
Verdrag; overeenkomst tussen 2 landen
Bilaterale/ multilaterale verdragen
Bij tegenstrijdigheid: internationaal recht > nationaal recht
Bindend: verplicht om eraan te houden
Interneren = specifieke maatregelen voor geestenzieken, geen gevangenis
maar psychiatrische instelling
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller deryataserx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.08. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now