Summary
Samenvatting Beginselen van samenleven, Ethische en rechtsfilosofische stromingen
- Course
- Institution
- Book
Deze samenvatting omvat zowel de notities van de les als de inhoud van het bijpassende boek.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
1 review
By: warremangelinckx • 2 year ago
Seller
Follow
ml16022001
Reviews received
Content preview
Ethische en Rechtsfilosofische stromingenHoofdstuk 1: De klassieke rechtvaardigheidstoets
1. Normatieve problemen: enkele schijnbare oplossingen
Filosofie à altijd vragen met controverse
à vragen onbeantwoord door wetenschap
Normatieve problemen = vraag of een bepaalde handeling, regel, toestand,
maatregel toegelaten (mogen), verplicht (moeten) of verboden (niet mogen)
moet worden
Gerelateerde à sociale rollen en natuurlijke
determinanten (plaats, tijd, talent, plichten) bepalend
voor oplossing van het probleem
Normatieve Ethische en Rechtsfilosofische Stromingen
problemen
ongerelateerde à sociale rollen en natuurlijke
determinanten irrelevant; probleem heeft
betrekking op alle mensen
O plossen van normatieve problemen
Ethiek/Moraalfilosofie
W at is een goed mens?
Rechtsfilosofie
W at zijn goede wetten?
Politieke Filosofie
W at is een goede
samenleving?
Oplossen van normatieve problemen:
Rationele wijze dus geen beroep op: geloof, emotie of feitelijke toestand
, Ethische en Rechtsfilosofische stromingen
Hoofdstuk 1: De klassieke rechtvaardigheidstoets
1. Normatieve problemen: enkele schijnbare oplossingen
Filosofie → altijd vragen met controverse
→ vragen onbeantwoord door wetenschap
Normatieve problemen = vraag of een bepaalde handeling, regel, toestand,
maatregel toegelaten (mogen), verplicht (moeten) of verboden (niet mogen)
moet worden
Gerelateerde → sociale rollen en natuurlijke
determinanten (plaats, tijd, talent, plichten) bepalend
voor oplossing van het probleem
Normatieve Ethische en Rechtsfilosofische Stromingen
problemen
ongerelateerde → sociale rollen en natuurlijke
determinanten irrelevant; probleem heeft
betrekking op alle mensen
Oplossen van normatieve problemen
Ethiek/Moraalfilosofie
Wat is een goed mens?
Rechtsfilosofie
Wat zijn goede wetten?
Politieke Filosofie
Wat is een goede
samenleving?
Oplossen van normatieve problemen:
Rationele wijze dus geen beroep op: geloof, emotie of feitelijke toestand
,Geloof:
Ervan uit gaan dat het Gods wil is (of juist niet) heeft geen overtuigingskracht
→ dilemma van Plato: werk Euthyphro
Discussie tussen Socrates en Euthyphro
Euthyphro wil eigen vader aanklagen omdat hij een slaaf heeft vermoord
omdat hij (E) de misdaad tegen de wil van God vindt
Dus zijn opvatting = moreel verantwoord gedrag is wat de goden ons
bevelen
Vraag Socrates: schrijven goden he gedrag niet voor omdat het op
zichzelf moreel is?
De wil van God kan misschien net zijn dat de vader wel mocht moorden
→ wil van God is willekeurig
Dus als een gedrag op zichzelf al moreel is dan zijn er externe redenen
aan God die duidelijk maken dat dat gedrag (im)moreel is en dus de wil
van god als reden gebruiken overbodig is
Dilemma van Euthyphro
Zijn redenen zijn onbekend Zijn redenen zijn wel bekend
GOD is Overbodig GOD is Willekeurigenten
Emoties:
Normatieve oplossing wordt dikwijls door emoties ingegeven, want zowel
negatieve als positieve emoties kleuren onze normatieve opinie;
MAAR emoties hebben beperkingen
→ gevoelens kunnen uitmonden in onbeheersbare immorele
toestanden
→ wraak, vergelding, morele walging kennen geen grenzen
Vb. eigen recht in handen nemen door dief aan schandpaal te hangen
Dus normatieve problemen worden dan niet opgelost; zeker niet bij
maatschappelijke controversen want die zijn te complex voor sentimenten
, Vb. wie is verantwoordelijk voor arbeidsongevallen, de onvoorzichtige arbeider
of de superviserende ondernemer?
Filosoof John Dewey (1900): “dan is het de constructie van de morele oordelen
die aandacht verdient, eerder dan het bestaan van een veelheid aan kant-en-
klare intuïties”
→ rationele motivering heeft groter belang in huidige samenleving
→ volkssoevereiniteit kiest welke regels gelden
→ beslissing moet verantwoord worden dmv redenen (Belgische
beroepsrechters verbonden aan motiveringsverplichting)
→ overheden verplicht om beslissingen te toetsen aan wetten
en besluiten
→ een democratisch bestel heeft weinig baat bij morele intuïties, welke
krachtige rol ze ook spelen in het tot stand brengen van de beslissing
Feitelijke toestand:
→ de feiten zijn belangrijk maar geven nooit het definitieve antwoord bij
normatieve problemen (oplossing gebaseerd op kennis)
MAAR: Normatieve oplossingen mogen niet bezondigen aan naturalistische
drogredenen
→ filosoof David Hume: je trekt normatieve lessen uit feiten; je
verward begrijpen/ verklaren met rechtvaardigen
→ het is niet omdat je iets verklaart (feitelijk) dat je het daarom
rechtvaardigt (normatief oordeel)
→ omdat altijd iets zo was, iets zo in het recht geregeld was, iets door
natuurlijke evolutie ontstaan is, altijd door filosofen verdedigd is, wat
prima lijkt te werken; geloof je ook dat het zo hoort te zijn
Maar logischerwijze volgt ‘moeten’ niet uit ‘zijn’!
→ men hoopt op een bestaande wettelijke norm, ontwikkeld juridisch
kader of procedure die het normatieve probleem reeds regelt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ml16022001. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53340 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now