Wat is socialisatie
- Het proces waarbij mensen leren zich sociaal te gedragen in de voor hem relevante groep
➔ In de ene groep ander gedrag dan in de andere
- We leren dus de opvattingen over wat van belang is en hoe iets hoort
Voorbeeld:
1: gezellig zijn bij etentje (belang) – iedereen lol (hoe het hoort)
2: net zijn (belang) – etiketten volgen (hoe het hoort)
Bij mij thuis.. (socialisatie=)
Bewust (wat belangrijk is)
➔ Meenemen naar musea; leren geschiedenis
Onbewust (hoe het hoort)
➔ Als wij de tafel dekken ziet ie er zo uit
We leren waarden
- We leren van wat van belang is
➔ Wat is goed, wat is nastrevenswaardig?
➔ Eer, fatsoen, schoonheid, eerlijkheid, gastvrijheid, compassie, vrijheid etc.
- Waarden geven invulling aan doelen van een individu en groep
➔ Als jij fatsoen belangrijk vind eet je netjes
➔ Als jij schoonheid belangrijk vind kijk je op andere manier naar de wereld
- Af te lezen aan hoe mensen praten over waarden;
- En af te lezen aan hoe mensen deze waarden naleven in daden
We leren normen
- Praktische doorvertaling waarden in een bepaalde situatie
- Normen zijn concrete gedragsregels die aangeven wat verwacht wordt in een bepaalde
situatie, wat je moet doen of juist niet moet doen
- Normen geven invulling aan het ‘toepassen van waarden’
- Af te lezen hoe mensen handelen
- En af te lezen waarop men elkaar aanspreekt
Voorbeeld: netheid als waarde, gooit papier op de grond (past niet)
➔ Norm = gooi je rotzooi in de prullenbak
➔ Want streven waarden netheid
Verschillende soorten normen
Morele normen
➔ Verschil maken tussen goed en slecht gedrag
➔ Terug te vinden in religie (10 geboden bijbel)
➔ Wat je wel/ niet mag doen
➔ Evt. morele straf hemel/ hel
➔ Bewegen nauwelijks (met de tijd)
,Juridische normen
➔ Verschil maken tussen legaal en illegaal gedrag
➔ Voor diefstal ga je naar de gevangenis
➔ Verankerd in wetboeken
➔ Bewegen beetje (met de tijd)
Sociale normen
➔ Verschil maken tussen gepast en ongepast gedrag
➔ Sterk afhankelijk van groep/ situatie
➔ Wat vind je van tattoos
➔ Vroeger alleen onderkant samenleving, nu ook bovenaan
➔ Ze bewegen (met de tijd)
Bewust en niet-bewust gedrag
➔ Normen (geleerd door socialisatie)
- Door socialisatie wordt veel gedrag onbewust overgenomen
➔ ‘zo doen we dat gewoon’
- Het onbewust eigen maken van gedragsnormen
= internalisering (van jezelf maken)
➔ Leidt tot vanzelfsprekend gedrag
➔ Toch logisch? (waarom?); weet ik veel altijd zo gedaan
➔ Handig niet over elke handeling na te denken
➔ Iedere keer nadenken bakje pleur vast te pakken
- Pas in confrontatie met andere normen worden je eigen normen zichtbaar
➔ Ring in de onderlip in onze cultuur niet normaal, Afrika wel
➔ Eten van insecten bij ons raar, bij Aziaten niet
➔ Franse toilet → viespeuken
Hospitalisering
➔ Aanleren normen kan onhandig zijn
➔ Bijzondere vorm internalisering = hospitalisering
➔ We zien dit in bejaardentehuizen, psychiatrische inrichtingen, gevangenissen en
kloosters
➔ Mensen worden bijvoorbeeld heel erg geholpen → hierdoor erg afhankelijk
➔ Geen eigen drive dingen te doen, alles passief
➔ Norm= aangeleerd, want anderen deden dit voor hun
Normen leiden tot voorspelbaar gedrag (plaats/ situatiegebonden)
- Is handig in een samenleving, want ander reageert vergelijkbaar
Voorbeeld: in het verkeer geen regels/ borden
➔ Automatisch rechts rijden, stoppen rood licht
Voorbeeld: aansluiten achter in de rij, niet voordringen
➔ Voorkomt hoop ruzie/ gedoe
Voorbeeld: weet wat je moet verwachten op een trouwerij
➔ Je mag confetti over mensen heen gooien, zonder ergernis
• Dit alles leidt tot rust in de samenleving
,Kennisclip 1.3 normen, rollen en rolconflicten
Normen gekoppeld aan positie of rol
Voorbeeld: arts kun je dingen doen die worden verwacht, maar andere dingen worden totaal niet
verwacht
➔ Verwacht: serieus omgaan met mensen en aandacht geven
➔ Wijk je hier veel van af?
➔ Dan is dit vreemd
Voorbeeld: rol als moeder/ politie/ koningin etc.
- Iedere plek die je inneemt in groep/ maatschappij leiden tot normen
➔ Rolgedrag: gedragsnorm gekoppeld aan de maatschappelijke rol of positie
Wat kan het effect zijn? (van rolgedrag op mens)
- De norm voor het gedrag van de roldrager wordt bepaald door de verwachtingen/ eisen van
anderen
➔ Kan evt. leiden tot conflicten
➔ Publiek, maatschappij, organisatie, klant, groepsleden, patiënt, gezin, etc. willen allemaal
iets
Voorbeeld: Koningin Maxima
➔ Gezien als koningin (maatschappij)
➔ Gezien als moeder (gezin)
- Dit kan conflict opleveren tussen de persoon van de roldrager en de verwachtingen die aan
hem/ haar worden gesteld door anderen of zichzelf
Rolconflicten
2 types
Intern: als je de verschillende verwachtingen binnen 1 rol niet kunt combineren
➔ Advocaat Moskowvic: wordt verwacht klant bij te staan, maar ook te handelen volgens
wetten etc.
➔ Soms lucratief makkelijk om naar klant te buigen
➔ Leidt tot rolconflict
➔ Wielrenner Armstrong: wordt verwacht de beste te zijn en clean te blijven
➔ Kunnen botsen (rolconflict)
Extern: als je de verwachtingen aan je verschillende rollen in de samenleving niet kunt combineren
Voorbeeld: moeder en werknemer
Voorbeeld: partner, familielid, jezelf als persoon
➔ Als je deze niet kan combineren = extern rolconflict
, Intern rolconflict HRM-er
- Organisatie, WN, samenleving willen allemaal iets
➔ Rollen moet je zien te combineren
- Of organisatie verwacht van jou administratieve topper of andere 3 topper
Kennisclip 1.4 normen ontstaan en handhaving
Hoe ontstaat een gedragsnorm
1. Willekeurig gedrag
➔ Aan elkaar wennen en uitproberen
2. Herhaling willekeurig gedrag = er ontstaat een patroon
➔ Beginvormnorm
➔ Ingezet door leider/ hoge sociale status
3. Patroon wordt normaal gedrag = institutie
➔ Deze 3 stappen zijn proces institutionalisering
➔ Institutie= gestandaardiseerd patroon van denken en doen in bepaalde situaties
➔ zo gegroeid, afgesproken, of juridisch vastgelegd in een groep of samenleving
- Formele zaken: we rijden hier rechts
- Informele zaken: we groeten elkaar op straat/ of juist niet (bepaalde wijken)
Voorbeeld:
1. Willekeurig hoi zeggen op straat
2. Mensen nemen hoi zeggen over
3. Het wordt als normaal gezien om hoi te zeggen op straat
Controleren en handhaven
- Instituties worden gehandhaafd door instanties
➔ Wat we afgesproken hebben te doen
Voorbeeld 1: instantie, denk aan school
➔ Vol met regels (sommige irritant, maar wel duidelijkheid)
Voorbeeld 2: politie
➔ Handhaaft normen samenleving
Voorbeeld 3: kerk (maar ook gezin)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller larsteeuwen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.