Een super goede samenvatting waar alles in staat wat je moet weten voor de toets van Kennis 3: Doorstroom. Zelf heb ik dankzij mijn samenvatting een 8 gehaald! De samenvatting wordt ondersteund door duidelijke en simpele afbeeldingen die de tekst goed samenvatten.
Schoenmakers en Koopmans, Operationeel Personeelsmanagement
26 Ziekteverzuim
26.1 Soorten ziekteverzuim
Ziekteverzuim = wanneer een werknemer niet op zijn werk verschijnt en daarvoor als reden ziekte
opgeeft. Er zijn drie soorten ziekteverzuim;
1. Wit ziekteverzuim = in dit geval is de medewerker in kwestie aantoonbaar ziek, of dit nu
fysiek of psychisch is
2. Grijs ziekteverzuim = het ziektebeeld is onduidelijk. De medewerker is fysiek nog wel in staat
om te werken, maar is moe of niet gemotiveerd om aan de slag te gaan. Deze vorm van
verzuim, waar ook de meeste psychische problemen onder vallen, komst veruit het meest
voor.
3. Zwart ziekteverzuim = er is geen sprake van ziekte. De medewerker meldt zich weliswaar
ziek, maar is dat in feite niet.
Vermijdbaar verzuim = grijs en zwart verzuimgebied
Duur = belangrijk kengetal met betrekking op de lengte van de verzuimperiode en wordt
onderverdeeld in ‘kortdurend verzuim’, ‘middellang durend verzuim’ en ‘langdurend verzuim’.
Frequentie = belangrijk kengetal die iets zegt over hoe vaak een medewerkers zich in een jaar ziek
meldt.
Door beide variabelen met elkaar te combineren kan inzicht worden verkregen in de aard van het
verzuim. Zo is kortdurend, frequent verzuim van een andere orde dan langdurend niet=frequent
verzuim. In het eerste geval gaat het immers om een medewerker die zich regelmatig voor een korte
periode ziek meldt, terwijl de medewerker zich in het tweede geval zelden ziek meldt, maar voor een
langere periode.
26.2 Kosten van verzuim
Bij het inschatten van de kosten van verzuim moet rekening gehouden worden met:
Kosten voor vervanging van personeel
Kosten die veroorzaakt worden door omzetverlies
Kosten voor verzuimbeleid door de arbodienst
Kosten die op langere termijn ontstaan, zoals hogere premies of omzetverlies doordat de
kwaliteit van het product afneemt
Kosten van ziektekostenverzekering
Kosten voor re-integratie
Kosten voor loondoorbetaling bij ziekte
26.3 Verzuimbeleid en -registratie
,Ziekteverzuimbeheersing = proberen het ziekteverzuim zo laag mogelijk te houden. Dit is voor een
deel te managen, mits de manager begrip heeft voor het verzuim en aandacht heeft voor de zieke
medewerker. Vaak helpen de volgende dingen:
De competenties van medewerkers passen bij hun baan
Medewerkers krijgen meer ruimte en verantwoordelijkheden om hun werk naar eigen zicht
in te delen
Verbinding voelen met hun baas, collega’s en de organisatie en zich hierdoor gesteund
voelen
Positieve gezondheid = actief naar het ziekteverzuim kijken en daarbij ook kijken naar wat zieke
medewerkers nog wel kunnen en luisteren naar de zieke medewerker.
Verzuimregistratie = aan de hand van cijfers er achter komen waar het ziekteverzuim aan ligt. Als je
weet wat er speelt kan je er iets aan doen en kunnen de juiste maatregelen worden genomen.
HR-analytics = data van medewerkers worden verzameld en geanalyseerd
Ziekteverzuimpercentage = (ZVP) geeft aan welk deel van de arbeidscapaciteit in een bepaalde
periode wegens ziekteverzuim verloren is gegaan. Het aantal dagen dat werknemers zich ziek
melden, uitgedrukt in procenten van het totaal aantal beschikbare werkdagen van de werknemers.
het totale aantal verzuimde dagen∈ periode t
ZVP = × 100 %
potentieel beschikbare dagen∈ periode t
Ziekteverzuimkostenpercentage = (ZVKP) brengt de kosten van het verzuim in kaart
ZVKP =
loonkosten per dag∈ periodent ×(verzuimde werkdagen−wachtdagen∈diezelfde periode)
×100 %
totale loonkosten∈ periode t
Ziekmeldingsfrequentie = (ZMF) geeft inzicht in het aantal ziekmeldingen
aantal meldingen ziekteverzuim−¿ gevallen∈ periode t aantal dagen per jaar
×
ZMF = aantal werknemers∈ periode t gemiddeld aantal dagen
¿ verslagperiode
Aanvangsdatum = de eerste dag waarop iemand zou moeten werken, maar verzuimt of verminderd
inzetbaar is wegens ziekte of een ongeval
Datum herstel = de eerste dag waarop de medewerker weer gaat werken, omdat er geen sprake
meer is van geen of verminderde inzetbaarheid
Deeltijdfactor = bedoeld voor werknemers die niet voor de volledige werktijd in dienst zijn, maar ook
voor het die structureel meer dan een volledige aanstelling werken. Berekening: deel / geheel.
Bijvoorbeeld = 0,63.
Duur van het ziekteverzuim = Het aantal kalenderdagen vanaf de aanvangsdatum van het verzuim
tot de hersteldatum. De duur hiervan is gemaximeerd door de wachttijd van de WAO
Ziekte = van personen die gedeeltelijk werken of gedeeltelijk ziek zijn, worden in het
ziekteverzuimpercentage de uren die zij werken niet meegerekend als ziekteverzuim
,Populatie = het nauwkeurig in kaart brengen van het werknemersbestand is van groot belang voor
de berekening van het ziekteverzuimcijfer. Deze standaard rekent slechts die personen die tot de
populatie die recht hebben op doorbetaling van loon door de werkgever. Dat zijn:
Werknemers met een vast contract voor onbepaalde duur
Werknemers met een contract door bepaalde duur, zoals uitzendkrachten, oproepkrachten
en overige werknemers met een tijdelijk contract
26.3 Hoe ziet een goed ziekteverzuimbeleid eruit?
1. Toon interesse
2. Wees creatief
3. Stel een verzuimprotocol op
4. Ga snel in gesprek
5. Communiceer bewust
6. Neem de tijd voor een ziekmelding
7. Zorg voor structuur
8. Onderhoud het contact
9. Werk samen met de arbodienst
10. Houd rekening met advies van de ondernemingsraad
26.4 Veelvoorkomende beroepsziekten
Beroepsziekte = wanneer een ziekte of aandoening voornamelijk het gevolg is van arbeid of
arbeidsomstandigheden.
Stress en burn-out = wanneer iemand te lang achter elkaar gestrest is en deze persoon de ‘accu’ niet
meer zelf kan opladen, treden lichamelijke en psychische klachten op. Een stap verder, wanneer er
sprake is van totale uitputting, is er sprake van een burn-out. De medewerker in kwestie is volledig
opgebrand. Dit zijn vaak enthousiaste en bevlogen mensen die zich volledig inzetten op hun werk. Ze
werken hard, negeren klachten, en opeens storten ze in omdat ze hun psychische en fysieke grenzen
hebben bereikt.
Lawaaidoofheid = een aandoening van haarcellen in het slakkenhuis van het oor. Door lawaai
sterven deze cellen langzaam af. De haarcellen die de hoge tonen ontvangen, vallen als eerste uit en
het gehoorverlies is in beide oren vrijwel hetzelfde. Dit gebeurt als mensen op hun werk blootstaan
aan geluid met een sterkte van meer dan 80 decibel.
Muisarm = een verzamelnaam vaan een aantal aandoeningen aan het bewegingsapparaat die
voornamelijk worden veroorzaakt door herhaalde bewegingen. Met name werken achter de
computer kan RSI (muisarm) tot gevolg hebben. De klachten zijn niet gering en kunnen zich voordoen
aan handen, polsen, armen, schouders of nek, met ziekteverzuim of zelfs arbeidsongeschiktheid.
OPS = een ziekte waarbij de klachten aanvankelijk vaag en divers zijn. De ziekte, die bestaat uit
ernstige hersenschade, wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan oplosmiddelen die in
veel verfstoffen, schoonmaakmiddelen en in lijmen voorkomen.
PTSS = het ziektebeeld dat kan ontstaan als een werknemer een traumatische gebeurtenis
meemaakt. Bij PTSS treden heftige en regelmatige terugkerende angstreacties op. De angst uit zich in
lichamelijke reacties, zoals hartkloppingen en zweten. Of in psychische reacties, zoals vermoeidheid,
depressieve gedachten, of indringende herinneringen aan de traumatische ervaring. Slaapproblemen
treden op. Slachtoffers van PTSS zijn schikachtig en overmatig waakzaam.
, Rug- en nekklachten = onnatuurlijke herhaalde bewegingen vormen vaak de oorzaak en kunnen op
lange termijn leiden tot een breed scala aan nekklachten, dat zich vaak uit als lokale pijn in de nek
met uitstraling naar de armen en benen.
1 Integraal management
Gaat het wel om (ziekte)verzuim of spelen er andere (belangrijkere) zaken? In alle bovenstaande
praktijkvoorbeelden (zie het document op BS) spelen meer factoren mee dan de ‘ziekte’ van de
medewerker: verminderde motivatie, verminderde competentie, slechte werksfeer, ontevredenheid,
etc. Niet alleen het verzuim brengt hoge kosten met zich mee, maar er zijn nog hogere kosten te
melden: productiviteitsverlies!
Rangorde waarop een gebrek aan productiviteit zichtbaar wordt.
1. Het eerste niveau = vraagstukken rondom aan- en afwezigheid van medewerkers, duur en
frequentie, tot uiting komend in een hoog ziekteverzuim, hoge WIA-instroom, frequent
verzuim en verloop spelen hier een rol. Vanuit medewerkersperspectief uit dit zich in het ziek
voelen en het ervaren van lage waardering.
2. Het tweede niveau = hier spelen problemen die als kenmerk hebben een mismatch tussen
medewerkers en de ‘plaats’ in de organisatie (welke rol, positie, verwachtingen). De
mismatch kan het gevolg zijn van ontbreken van competenties, opleiding/vakmanschap,
maar ook gelegen zijn in de wijze waarop de organisatie/teams zich hebben georganiseerd
(kwaliteit van werkplekken en management, teamorganisatie). Dat uit zich in
ontevredenheid, lage toegevoegde waarde, conflicten, lage productiviteitscijfers,
kwaliteitsproblemen en arbeidswaardering.
3. Het derde niveau = spelen problemen die als kenmerk hebben dat perspectief en motivatie
ontbreken, wat consequenties heeft voor de productiviteit. Gevolgen hiervan kunnen zijn
burn-out, verloop, ontevredenheid, lage kwaliteit van werk, conflict, RSI, verzuim.
Het laatste niveau heeft betrekking op duurzaamheid en het nemen van eigen verantwoordelijkheid.
Uiteindelijk dient gezondheidsmanagement bezien te worden vanuit zowel medewerker- als
organisatieperspectief en de onderlinge balans tussen beide.
Groeimodel = er is sprake van een groeimodel op verschillende niveaus. Het bestaat daarnaast uit
twee perspectieven: het werknemers- en ondernemersperspectief.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evelien03. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.37. You're not tied to anything after your purchase.