Om van een strafbaar feit te kunnen spreken, moet er aan vier voorwaarden zijn voldaan:
1. Het gaat om een menselijke gedraging
2. De gedraging valt binnen een delictsomschrijving
3. De gedraging is wederrechtelijk
4. De gedraging is aan schuld te wijten
Een menselijke gedraging
Een persoon heeft een gewilde spierbeweging uitgeoefend. Een menselijke gedraging kan ook
bestaan uit een nalaten -> de verdachte had een spierbeweging kunnen maken, maar heeft dit niet
gedaan. Bijv. toekijken hoe iemand verdrinkt en niet helpen.
Functioneel daderschap -> ook rechtspersonen kunnen strafbare feiten plegen.
De gedraging valt binnen een delictsomschrijving
In een delictsomschrijving staat welke gedragingen strafbaar zijn. Een delictsomschrijving moet altijd
wettelijk zijn vastgelegd. Legaliteitsbeginsel -> voordat de gedraging plaatsvindt, moet er in de wet
een omschrijving staan van het gedrag dat strafbaar wordt gesteld.
Een wederrechtelijke gedraging
De handeling van de verdachte moet in strijd zijn met het recht. Wanneer je iets doet wat volgens
het strafrecht verboden is, handel je in strijd met het recht. Maar deze regel gaat niet altijd op.
Wanneer je een succesvol beroep doet op een rechtvaardigingsgrond, heeft de verdachte niet
wederrechtelijk gehandeld.
Aan schuld te wijten
De verdachte moet een verwijt zijn gemaakt. De gedraging moet hem kunnen worden toegerekend.
Er is sprake van verwijtbaarheid als de verdachte anders had kunnen handelen, maar dit niet heeft
gedaan. Een succesvol beroep op een schulduitsluitingsgrond betekent dat de verdachte geen schuld
heeft en hij dus geen strafbaar feit heeft gepleegd.
1.2 Bestanddelen en elementen
Bestanddelen -> de onderdelen waaruit een delictsomschrijving bestaat.
Elementen -> ongeschreven voorwaarden om iemand te kunnen straffen. (wederrechtelijkheid en
schuld)
1.3 Verschillende strafbare feiten
Formele delicten -> het handelen wordt strafbaar gesteld en het eventuele gevolg is niet van belang.
Materiële delicten -> stellen het intreden van een bepaald gevolg juist strafbaar. De manier waarop
het gevolg intreedt, is niet van belang.
,Commissiedelicten -> delicten die een bepaald handelen strafbaar stellen.
Omissiedelicten -> delicten die het nalaten strafbaar stellen.
Gronddelict -> een bepaalde gedraging dat strafbaar is gesteld.
Gekwalificeerd delict -> een delict dat ernstiger is dan het gronddelict. Het gaat echter nog steeds om
hetzelfde soort delict, er is dan alleen een extra bestanddeel toegevoegd. Een gekwalificeerd delict
kent een zwaardere strafbedreiging dan het gronddelict. Bijv. moord met voorbedachten rade.
Geprivilegieerd delict -> ten opzichte van het gronddelict, is het geprivilegieerd delict een lichtere
variant met een lagere strafbedreiging. Bijv. kinderdoodslag.
, Hoofdstuk 2: Wederrechtelijkheid
2.1 Wederrechtelijkheid: element en bestanddeel
Wederrechtelijk betekent ‘in strijd met het recht’. Toch heeft de Nederlandse strafwetgever ervoor
gekozen om in sommige delictsomschrijvingen het bestanddeel wederrechtelijk op te nemen. In
sommige gevallen heeft het bestanddeel wederrechtelijk namelijk een andere betekenis dan het
element. Zo wordt voorkomen dat volkomen rechtmatig gedrag zou vallen onder strafrecht.
2.2 Betekenis 1: zonder toestemming van de rechthebbende
Bij de eerste betekenis wordt het bestanddeel wederrechtelijk opgevat als ‘zonder toestemming van
de rechthebbende’. In deze betekenis handelt de verdachte zonder eigen recht. Deze betekenis van
wederrechtelijkheid wordt de leer van Remmelink genoemd.
2.3 Betekenis 2: bestanddeel is element
Vaak heeft het bestanddeel wederrechtelijkheid dezelfde betekenis als het element
wederrechtelijkheid. Wederrechtelijkheid betekent ‘in strijd met het recht’. Als het bestanddeel deze
betekenis heeft, wil dat – net als bij de betekenis van het element – niks anders zeggen dan dat de
verdachte in strijd met de geschreven en ongeschreven regels heeft gehandeld, zoals die in
Nederland gelden.
2.4 Verschillende betekenissen geven verschillende uitkomsten
Het is belangrijk om te weten welke betekenis het bestanddeel wederrechtelijk in een
delictsomschrijving heeft. Het kan namelijk zo zijn dat bij het hanteren van de ene betekenis de
verdachte vrijuit gaat, terwijl als de andere betekenis zou worden gebruikt de verdachte veroordeelt
zou worden.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mahvantilborg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.95. You're not tied to anything after your purchase.