HOOFDSTUK 5 - de tijd van ontdekkers en hervormers
§1 - de renaissance
KA: het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een
nieuwe wetenschappelijke belangstelling.
De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid.
Nieuw mens- en wereldbeeld
De medici (de familie die in de stadstaat Florence de dienst uitmaakte) en hun kunstenaars
kregen en nieuw mens- en wereldbeeld. In de middeleeuwen werd de mens gezien als
slecht en zondig. De wereld was door god gemaakt (geschapen) maar in de handen van de
duivel. Daarom moesten mensen zich van de wereld afwenden.
Elites in Florence zagen dit ook, maar genoten ervan. Ze vonden dat de mens zich niet
moesten afwenden van de natuur, maar hem perfectioneren.
De Italiaanse elite had ook belangstelling voor de oudheid.
Navolging van de oudheid
Na Italiaanse kunstenaars bestuurden het klassieke erfgoed, de nalatenschap van de
Grieks-Romeinse cultuur, dat in de vorm van ruïnes en beeldhouwwerken volop in Italië
aanwezig was. Ze probeerde de klassieke kunst te evenaren en te overtreffen. Het het
resultaat waren ze zo tevreden dat ze vonden dat er een nieuwe tijd was aangebroken, de
tijd van de renaissance (wedergeboorte).
De tijd tussen oudheid en middeleeuwen noemen ze middeleeuwen. In de tijd van de
renaissance begon ook de vroegmoderne tijd. De eerste eeuw daarvan, de 16e eeuw
noemen we de tijd van ontdekkers en hervormers.
Kunstenaars: diepte creëren, driedimensionale afbeeldingen.
Beeldhouwers: anatomie, bestudeerden klassieke voorbeelden, gezichtsuitdrukkingen,
levensechte beelden.
Bestudering van de klassieken
Geleerde richtten zich op de studie van de oudheid, ze heette humanisten. Humanisten zijn
geleerde die van omstreeks 1500 klassieke teksten bestudeerde.
Klassieke teksten waren in de middeleeuwen en overgeschreven door monniken, zij hadden
fouten gemaakt. De humanisten vonden die teksten en bestuurde de teksten. De
humanisten gebruikte de klassieke teksten ook voor onderwijs en opvoeding. Humaniora is
een nieuw vak in onderwijs.
Verspreiding over Europa
In de 16e eeuw werd de renaissance over Europa verspreid. Het humanisme ontwikkeld zich
ten noorden van de Alpen, wel anders dan in Italië, daar hadden ze bijna geen klassiek
verleden. Het humanisme richtte zich niet op herleving van de klassieke oudheid, maar op
wedergeboorte van het oorspronkelijke christendom.
De belangrijkste vertegenwoordiger van dit christelijk humanisme was de monnik Erasmus
van Rotterdam. Hij kwam er achter dat de Bijbel vol het fouten zat.
Wetenschappelijk belangstelling
De humanisten hielden zich wat bezig het natuurlijk wetenschappen. Toch was dit nodig
voor natuurwetenschappen. Ze vonden weer veel fouten.
Renaissance K\kunstenaars hadden wel belang voor de natuur die ze zo perfect mogelijk
wilde uitbrengen.
§2 - de Europese expansie
KA: het begin van de Europese overzeese expansie.
Het ontstaan van de ontdekkingsreizen
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller itswood. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.80. You're not tied to anything after your purchase.