- De bij wet verboden gedragingen = strafbepalingen
- De bevoegdheden van politie en justitie
- De gang van zaken bij een rechtszaak
- De straffen en maatregelen die bij een verboden gedraging kunnen worden opgelegd.
Doel strafrecht:
Uniek aan strafrecht is het feit dat door de overheid een straf kan worden opgelegd op een verboden
handeling.
Doel hiervan is: bescherming van de rechtsorde
Consequentie: grote inbreuk op de vrijheid van burgers.
Bescherming door art. 1 SR.:
Tegen deze inbreuk op de vrijheid biedt art. 1 SR. Op 2 manieren bescherming:
- Verbod op terugwerkende kracht = een gedraging kan alleen worden bestraft als deze op
het moment van de gedraging al strafbaar was gesteld in de wet. Gunstigste bepaling is altijd
van toepassing.
- Legaliteitsbeginsel = strafbaarstelling alleen via wet (zie Tijdelijke Wet Coronamaatregelen)
Formeel / materieel strafrecht:
- Formeel strafrecht (strafprocesrecht): bevoegdheden van politie, justitie en rechterlijke
macht = procedures. Wetboek van strafvordering (Sv).
- Materieel strafrecht: het geheel van verboden gedragingen, de straffen en maatregelen.
Wetboek van strafrecht (SR, Wet Wapens en Munitie, Opiumwet)
- (noot: niet verwarren met ‘wet in formele en materiële zin)
Bronnen van strafrecht:
- WvSr, WvSv
- Bijzondere wetten (Wet wapens en Munitie, Opiumwet) = materieel strafrecht
- Algemene Maatregelen van bestuur (AMvB’s)
- Lagere wetgeving: Verordeningen van Gemeenten en Provincies = alléén overtredingen (art.
154 Gemw en art. 150 ProW)
- Jurisprudentie
- Verdragen
,Hoofdstuk 2:
Indeling Wetboek van Strafrecht:
- Boek 1: Algemene bepalingen = regels die op zowel misdrijven als overtredingen van
toepassing zijn.
- O.a. strafbare poging, medepleging, schulduitsluitingsgronden, straffen en maatregelen.
- Let op: deze algemene bepalingen zijn ook van toepassing op de strafbepalingen in
bijzondere wetten! (zoals Opiumwet)
- Boek 2: Misdrijven
- Boek 3: Overtredingen: lichtere strafbare feiten
- Let op: in de bijzondere wetten wordt dit onderscheid per artikel gemaakt
Politierechter: zaken met max 12 mnd gevangenisstraf (OvJ beslist)
Territorialiteitsbeginsel:
- Art. 2 t/m 5 Sr
- Nederlandse strafwet is op iedereen van toepassing die in NL een strafbaar feit pleegt.
- Uitbreiding grondgebied: ook Nederlandse schepen en vliegtuigen, waar ook ter wereld (art.
3 Sr)
- Uitbreiding obv slachtoffer: ook strafbare feiten elders gepleegd vallen onder NL Strafrecht,
indien ze gericht zijn tegen een Nederlander, of een Nederlands schip of vliegtuig én ze in het
land van plegen ook strafbaar zijn, én er sanctie van min. 8 jaar op staat.
- Uitbreiding obv dader: bepaalde misdrijven gepleegd door iemand met NL nationaliteit, waar
dan ook ter wereld, vallen onder bereik NL Strafrecht.
Art. 7 bepaalt voor welke misdrijven dat geldt.
Hoofdstuk 3:
- Opbouw strafbepaling in wetsartikelen WvSr:
- Delictsomschrijving (‘hij die opzettelijk een ander van het leven berooft…’)
- Kwalificatie, dus welk strafbaar feit is het (‘wordt, als schuldig aan doodslag…’)
- Sanctienorm (‘bestraft met een straf van ten hoogste 15 jaar of een geldboete van de 5 e
categorie’)
- Voorbeeld: art. 287 WvSr.
, Delictsomschrijving:
- Delictsomschrijving bestaat uit bestanddelen.
- Ieder bestanddeel moet zijn ingevuld om tot een strafbepaling, een strafbaar feit, te komen.
- Zie bijvoorbeeld art. 242 Sr: bestanddelen zijn:
o – door geweld (of andere feitelijkheid)
o Of bedreiging met geweld
o Iemand dwingt
o Tot het ondergaan van handelingen die bestaan uit mede bestaan uit seksueel
binnen dringen van het lichaam
Wederrechtelijkheid en schuld:
- Bovenop delictsomschrijving dient aan 2 voorwaarden te worden voldaan:
1. Wederrechtelijkheid: de handeling moet in strijd zijn met het recht (stel je voor dat een
gynaecoloog wordt vervolgd op basis van art. 242 Sr)
o Soms wordt wederrechtelijk expliciet genoemd (bijv. art 310 diefstal) maar het dient
altijd te worden getoetst.
2. Schuld: ook als aan alle bestanddelen is voldaan, dient er nog sprake te zijn van schuld.
O.a. onzorgvuldig, slordig, bedoeling, voorbedachte rade etc.
Schuld vervolg:
- Schuld is verzamelnaam voor iedere vorm van verwijtbaarheid
- Schuld als verzamelnaam: schuld in ruime zin
- Schuld in enge zin: dader had niet de bedoeling het strafbaar feit te plegen, maar het kan
hem wel worden verweten (door bijv. onvoorzichtigheid, nalatigheid etc.)
- Zwaarste vorm van schuld: opzet
- Opzet wordt veel zwaarder gestraft dan schuld in enge zin (zie bijv. moord versus dood door
schuld)
Opzet:
- 3 niveaus van opzet:
1. Opzet als oogmerk (de letterlijke bedoeling gehad hebben het strafbaar feit te plegen).
2. Opzet als noodzakelijkheidsbewustzijn (wetende dat dit het gevolg van het handelen zal
zijn = brandstichting in een gebouw waar mensen aanwezig zijn leidt tot overlijden van
die mensen.) ‘nevenschade’.
3. Voorwaardelijke opzet: de intentie was niet gericht op het strafbaar feit, maar de dader
heeft willens en wetens het risico genomen dat dit zou gebeuren. ‘Voorwaardelijk’ is
misleidend, want het is niet voorwaardelijk, de dader neemt simpelweg het risico op een
bepaald gevolg op de koop toe. Wordt ook wel kansopzet genoemd.
Sanctie-categorieën:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller JillH. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.09. You're not tied to anything after your purchase.