Voedingsleer - Opname voeding en voedingsstoffen is de basis van de gezondheid
- Als vpk 1ste contact met pt: adviezen m.b.t. gezonde voeding
- Voedingsleer als basis voor dieetleer
Basiskennis in de voedingsleer noodzakelijk
Dieetleer - Rol voeding/dieet bij behandeling van ziekten
- Betrokkenheid verpleegkundige met patiënt
- Rol verpleegkundige in voedingszorg
- Patiënt vraagt informatie aan verpleegkundige→ adviseren/doorverwijzen
Basiskennis en inzicht in de dieetleer noodzakelijk
Voedingsleer
Behoefte aan - Voedingsstoffen (E, Kh, Fe, Na) worden aangevoerd via voedingsmiddelen (kaas,
voedingsstoffen brood, boter, vlees)
- Individuele verschillen: weinig mensen heel lage behoefte, weinig mensen heel hoge
behoefte, meeste mensen rond gemiddelde
- Behoefte: gemiddelde + 2 x SD
- Hoge Gezondheidsraad, Voedingsaanbevelingen voor België
- Aanbevolen hoeveelheid: deficiëntie voorkomen, voorraden op peil houden, normale
belastende situaties opvangen (ziekte, verkoudheid)
- Houdt rekening met bioavailability (mate van resorptie thv darm) + individuele
verschillen in vertering, resorptie en stofwisseling
- Voedingsstoffen = Nutriënten Macro en micro-nutriënten
Macronutriënten: Eiwitten, Vetten, Koolhydraten (voedingsvezels), vocht
Micronutriënten:
1) Vitaminen
-> Vetoplosbare (Vit A, D, E + k)
-> Wateroplosbare: (Vit B1-3, 5-6, 8, 11-12) + Vit C
2) Mineralen:
-> Macromineralen: Ca, P, Mg, Na, K, Cl
-> Sporenelementen: Fe, Zn, Cu, Se, I, Mn, Mo, Cr, F, B, Si
50 essentiële voedingsstoffen
- Essentieel via voeding opnemen
• E (essentiële aminozuren (AZ)
• V (essentiële vetzuren (VZ))
• Kh (glucose,vdvz)
• Vit + mineralen+ water
Macronutriënten worden in grote hoeveelheden per dag opgenomen + micro <1g /dag
- Voor deze nutriënten specifieke behoefte
• Tekorten/excessen leiden tot stoornissen in metabolisme en ziekte
, Alfa-linoleenzuur (omega 3 vetzuur) -> EPA en DHA
A) Deficiëntie
- Tekort aan essentiële VS met klinische verschijnselen (osteoporose, anemie, VitC
scheurbuik)
B) Latente deficiëntie = Marginale voedingstoestand
- Geen klinische verschijnselen/symptomen, wel slechte voedingstoestand (onvoldoende
reserve aan essentiële VS in lichaam -> verkoudheid)
- Symptomen: vermoeidheid, verminderde weerstand
- Risico voor chronische aandoeningen -> cardiovasculaire aandoeningen, bij kanker ziet
men vaak tekort aan VS = depletie
C) Intoxicatie
- Teveel aan essentiële VS ->opstapeling
- Afbraak en uitscheiding is onvoldoende uitscheiding -> intoxicatie
- Toxische grens: niet via voeding, wel via supplementen (Vit A)
- Naast voldoende essentiële voedingsstoffen -> voldoende energie nodig
• Eiwitten, Vetten en Koolhydraten (en alcohol) -> macronutriënten (leveren energie)
• Micronutriënten (Vit & Min leveren geen energie)
- Ondervoeding Overvoeding
Functie 1) Eiwitten
macronutriënten 1 g E = 4 kcal (niet als energiebron gebruiken!)
eiwitten - Voedseleiwitten
• Leveren essentiële AZ en stikstof (N)
• Hieruit worden lichaamseiwitten opgebouwd
- Lichaamseiwitten
• Bouwstoffen van lichaamsweefsel
• Bijdragen tot functie van lichaamsweefsel
Eiwit in bloedvatwand: elasticiteit -> bloeddrukregulatie
Eiwit in nagels: hardheid nagels -> beschermen onderliggende weefsel
Eiwit in skelet: netwerk waarin mineralen vastgehouden worden → stevigheid
• Bestanddeel van enzymen, bepaalde hormonen, antistoffen
• In bloed: transport van vetzuren, mineralen en O2
• Colloïd-osmotische druk: uitwisseling H2o + VS tussen bloed en weefsel -> te weinig
eiwitten in bloed -> verlaagde druk -> oedeem
Functie 2) Vetten
macronutriënten - Energiebron: 1g V = 9 kcal
: Vetten • Transport en opslag van vetoplosbare vitaminen: Vit A, D, E en K
• Warmte-isolatie via onderhuids vetweefsel
• Bescherming van weefsel en organen
• Bouwstenen van celmembranen
• Vorming van eicosanoïden (lokaal werkende weefselhormonen)
- Verzadigde vetten
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ambareenraza. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.65. You're not tied to anything after your purchase.