Samenvatting van het vak abdomen 1 deel spijsvertering (hepatologie) in het 2e semester van de 2e bachelor geneeskunde. Samenvatting van de vragenlijst over het deel hepatologie.
Behaald resultaat: 17/20
1. Beschrijf alcohol als risicofactor voor leverlijden. Wat houdt een alcoholanamnese in?
ZIE SEMIOLOGIE + VRAAG 29
2. Beschrijf de afwijkingen die je bij leverlijden kunt zien bij het klinisch onderzoek
ZIE SEMIOLOGIE
3. Beschrijf ascites, klinisch onderzoek en analyse
ZIE SEMIOLOGIE
4. Bespreek de macroscopische en microscopische anatomie van de lever
à Macroscopie van de lever
- Bloedvoorziening van de lever: 20% arterieel bloed van de a.
hepatica en 80% bloed komt via het portaalsysteeem, v. porta.
De v. porta ontvangt het bloed dat zuurstofarm is maar rijk aan
nutriënten vanuit het spijsverteringsstelsel
- De lever ligt op een belangrijke plaats om de absorptieproducten
van de spijsvertering naar dit orgaan te brengen om die dan te
verwerken à de lever is een soort van ‘fabriek’
- De productie van gal gebeurt in de lever zelf, door de levercellen.
Uiteindelijk wordt die gal uitgescheiden via de galkanalen en die
gal komt dan in het duodenum terecht thv de papil van Vater
o Galblaas is een soort reservoir dat onder de lever hangt
Galwegsysteem: uitmonding van de ductus choledocus samen
met de ductus pancreaticus (= ductus van Wirsung) thv de papil
van Vater in het duodenum
- De gal samen met de pancreassapen zijn van belang voor de
vertering
1
,à Microscopie van de lever: LOBULUS (Kiernan)
- De elementen van de v. porta en de a. hepatica vertakken zich
thv de portavelden, hier monden ook de galkanalen in uit.
(lobulaire galwegen liggen dus ook hier)
- Microscopisch is de lever opgebouwd uit een aantal eenheden =
lobulus = zeshoekige structuur waarbij aan de periferie de
portavelden zich bevinden met takken van de v. porta, a.
hepatica en van de galweg.
o De levercellen zijn gerangschikt in levercelplaten waartussen de bloeddoorstroming
gebeurt via sinusoïden waar er een mengeling plaatsvindt van arterieel en veneus
bloed. In de sinusoïden wordt het bloed vanuit de portavelden naar de centrale
venen gebracht, deze monden uit in de hepatische venen
en uiteindelijk in de v. cava inferior
o De v. cava inferior bevindt zich op 1cm caudaal van het
diafragma waarboven zich het hart bevindt à zo komt
het bloed dus in het rechter atrium terecht
- Lobuli kunnen met een zilverkleuring aangekleurd worden. De
zuurstofspanning in de lobulus gaat afnemen van de portavelden
uit naar de centrale venen. Dit is van belang voor de beoordeling
van bepaalde toxiciteit veroorzaakt door anoxie.
à Microscopie van de lever: ACINUS (Rappaport)
- Acini zijn in de lever gerangschikt volgens de zuurstofspanning
o Zone 1 = gebied dat het dichtst bij de portavelden
gelegen is waar de zuurstofspanning het hoogst is
o Zone 3 = zone waar de zuurstofspanning het laagst is,
rond de centrale vene (pericentraal)
o Zone 2 ligt ertussen
o = zones van Rappaport
à Microscopie van de lever: leverparenchymcellen die naast elkaar
gelegen zijn in platen
- 2 gespecialiseerde membranen tussen de leverparenchymcellen
o Basolaterale membraan met microvilli en canaliculaire membraan
- Tussen de levercellen lopen de sinusoïden, deze zijn afgelijnd door endotheelcellen. Typisch
voor die sinusoïden is dat deze geen basaal membraan hebben zoals de andere capillairen
2
, o Brede fenestrae in de endotheliale cellen
waardoor er een vrije uitwisseling kan zijn van
bepaalde moleculen, dit kan niet bij de
klassieke capillairen waar het membraan
semipermeabel is
o Sinusoïden worden naast endotheelcellen ook
afgelijnd door kupffer cellen en dit zijn een
soort weefselmacrofagen à verdedigingscellen
die ook cytokines kunnen produceren
- Tussen de endotheelcellen van de sinusoïden en de
levercellen zelf bevindt zich de ruimte van Disse. In de
ruimte van Disse zit bindweefsel en stellaatcellen (= ito-
cellen) die vet opstapelen en vitamine A, de
stellaatcellen kunnen in bepaalde gevallen geactiveerd
worden om zich om te vormen tot fibroblasten die dan
bindweefsel gaan produceren
o Deze kunnen ook contractiele eigenschappen hebben in pathologische
omstandigheden
- Levercellen hebben een sinusoïdale membraan waar de uitwisseling met nutriënten kan
plaatsvinden. De levercellen zelf worden van elkaar afgescheiden door tight junctions, er kan
niets door (= semipermeabel) en een canaliculaire membraan
o Canaliculaire membranen à hier gebeurt de galsecretie. De wand van de kleinste
galwegen (= canaliculi) wordt gevormd door de levercellen zelf, nl. door de
canaliculaire membranen van 2 naast elkaar gelegen levercellen
- Levercellen zijn zeer metabool actief met allerlei organellen: mitochondriën, kern, golgi-
apparaat, endoplasmatisch reticulum en de nodige vesikels
5. Geef een overzicht van de verschillende functies van de lever
à Metabolisme: opbouw, afbraak en stapeling
- Koolhydraten:
o Lever is de voornaamste plaats van stapeling van glycogeen à hieruit kan suiker
vrijgezet worden
o Lever speelt een belangrijke rol bij de regeling van de glycemie
- Eiwitten: lever speelt een rol in de afbraak van eiwitten + speelt ook een rol in de deaminatie
van aminozuren
o Dit gebeurt door transaminatie à transaminasen gaan de aminogroep van de
aminozuren overdragen naar a-ketoglutaarzuur om glutamaat te vormen à komt in
de ureumcyclus terecht
§ 2 belangrijke enzymen Aspartaat aminetransferase = ASAT (= GOT =
glutamaat oxalaat transaminase) à dit katalyseert de omzetting (zie
afbeeling)
3
, § Alanine aminetransferase = ALAT (= GPT = glutamaat pyrugaat
transaminase) à dit katalyseert de omzetting (zie afbeelding)
- Lipiden: worden in de lever gemaakt à triglyceriden worden gevormd uit vetzuren en
glycerol + synthese van cholesterol uit acetaat
o Vetzuren worden afgebroken in de mitochondriën via b-oxidatie tot acetaat en
ketolichamen die als energiebron gebruikt kunnen worden
à Detoxificatie:
- DOEL: biotransformatie van lipofiele stoffen naar meer wateroplosbare stoffen dus om de
vetoplosbare stoffen te kunnen uitscheiden
- Fase 1 en fase 2 reacties
o Fase 1 reacties: omzettingen waarbij de polariteit (= wateroplosbaarheid) toeneemt
door oxidatie en hydroxylatie
§ Dit kan gebeuren via het cytochroom P450 systeem dat zich thv het
endoplasmatisch reticulum bevindt
§ Soms worden er polaire intermediairen gevormd die toxisch kunnen zijn
§ Enzymen van cytochroom P450 systeem kunnen geïnduceerd worden
waardoor fase 1 reacties versneld kunnen worden en dit is het geval bij
alcoholiekers à alcohol induceert de enzymen van het cytochroom P450
systeem waardoor de omzettingen worden versneld
o Fase 2 reacties: conjugatie
§ Hierbij wordt er een bepaalde prosthetische groep: glucuronzuur, glutathion,
taurine, glycine, sulfaat toegediend aan een stof en dit gebeurt via enzymen
die in het cytosol zitten
à Immunologische functie
- In de sinusoïden zijn er kupffercellen aanwezig = macrofagen die kunnen fagocyteren en die
cytokines kunnen produceren
à Galproductie
- Cholesterol wordt in de lever omgevormd naar galzouten à galzouten zijn de belangrijkste
vaste stof in de gal
6. Bespreek de metabole functies van de lever
à Koolhydraten
- De lever is samen met de skeletspier de voornaamste plaats van stapeling van glycogeen en
vanuit glycogeen kan suiker vrijgezet worden als dat nodig is
- De lever is ook de voornaamste plaats van gluconeogenese: omzetting van aminozuren,
lipiden en melkzuur tot glucose
- De lever speelt een belangrijke rol in de regeling van de glycemie: bij een hoge glycemie
wordt suiker omgezet in glycogeen, suiker wordt dus gestapeld onder de vorm van
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller pauliena. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.79. You're not tied to anything after your purchase.
