Ik heb een samenvatting gemaakt van het vak cultuurwetenschappen 1A, kwartiel 1 en 2 zijn apart te koop. Het vak werd gegeven door Elke Couchez in het academiejaar in het eerste jaar van de opleiding architectuur aan de universiteit UHasselt. Op het eerste kwartielexamen had ik een score van 14/20...
Cultuurgeschiedenis 1a / Inleiding tot de Kunst en Architectuur I
Week 11: Romaanse architectuur
Kunstwerken:
1. Beeldje van Karel de Grote te paard, 9de eeuw: Knullig, lichaam is veel minder
aanwezig onder de draperien, minder dynamisch, paard lijkt heel klein. Karel de
grote wou zichzelf een identiteit aanmeten en zichzelf dus promoten en tonen aan
de volk, hij kijkt naar oudere standbeelden zoals net beeld van Marcus Aurelius en
hij denkt dat dit beeld het beeld is van constantijn omdat hij de eerste christelijke
keizer was. Hij wil een band met de romeinse en christeklijke rijk. Dit beeld was dus
niet het beeld van constantijn maar dit was Marcus Aurelius
2. Laatste Oordeel timpaan. Ste. Foy, Conques. 1050-1130: iets meer dynamiek in god zelf en
iets lijfelijker maar nog altijd vlak en lineair. Vergelijking met polykleitos à Polykleitos à
contaposto, ideale mens met ideale lichaam, mens staat centraal in de wereld en kan een
connectie maken met het goddelijke
itt de tempalen waar het niet zo is.
In de tempalen gaat het minder over
het lichaam zelf, het zijn vaak verkorte
lichamen of heel verlengde lichamen,
de uitdrukkingen zijn heel erg
overdreven, de ogen zitten dieper en
de mond ook veel meer uitgehaald,
meer realistisch, comuniceert ook vrij
direct.
3. Laatste oordeel timpaan, c. 1120-46, west façade, Kathedraal van St. Lazare, Autun,
Frankrijk: sculptuur is ingebed in de architectuur. à Links van christus zijn de mensen die
naar de hel gaan en rechts van hem zijn de mensen die naar de hemel gaan,
ook zie je engelen, onder christus zie je mensen die wachten voor het
oordeel. De horror van de hel wordt afgebeeld t.o.v. de heerlijkheid van de
hemel. Christus staat daar in het midden die recht voor zich kijkt en de
indruk geeft dat het al te laat is voor de doden om door hem geholpen te
worden. Wordt afgebeeld op een portaal omdat het de plek is waar je van
binnenkomt en iedreeen het kan zien. Het is een soort bijbel voor de
ongeletterden. Binnen de ker en de apsis heb je versierende koepel.
4. Westgevel van de kathedraal van Angoulême, ca. 1130: versierde facade,
gevel is bijna volledig bedenkt met een sculpturele programma en ook
veel heiligen à kunnen herkennen,
5. Westgevel van Notre-Dame-la-Grande, Poitiers, ca. 1130-1145: ook heel veel
beelhouwwerken op de gevel, kunnen herkennen.
1
, Cultuurgeschiedenis 1a / Inleiding tot de Kunst en Architectuur I
Gebouwen:
1. Torhalle (poorthuis), Lorsch, vroege 9e eeuw: gebouw soort van
triomfboog wil zijn die de taal van de romeinse architectuur
overneemt, maar is iets meer knullig, lijken niet sterk te zijn, het gaat
meer over de symboliek van het verwijzen naar romeinse kunst dan
lettelrijk kopieën maken, 3 rondbogen en ook een christelijke
verwijzing à god, geest en jezus
2. Paleizencomplex van Karel de Grote, Aachen. Naar een
ontwerp van Odo van Metz, ca. 790 X: kerk verbonden door een soort
gangpad met het ronde complex, en ook gekoppeld aan een ommuurde
binnenplaats à verwijzing romeinse architectuur.
1 Centraalbouw (staat een koepel)
2 Kerk, verbonden door een gangpad
3 Binnenplaats omringd door zuilen
3. Palzkapel, Aken, ca. 790-800: ronde gebouw bij het
paleizen complex, achthoek in het midden met erover een
koepel omringd met een 16 hoek, en overgang van 8 naar
16 hoek wordt gemaakt adhv driehoekige gewelven.
Centraal opgevatte slotkapel. Naar het model van de
Byzantijnse koepelkerk van San Vitale in Ravenna (Italië̈).
Gouden koepel verwijst naar het hemelse à soort limiale
ruimte tussen aardse en hemelse. Gebruik van marmer en afwisselen van wit en donker
marmer in de rondbogen
4. San Vitale, 547, Ravenna X: De centraal bouw bestaat uit een achthoek
(octogoon) met een omloop over twee verdiepingen. In het westen is
het voorportaal; in het oosten het presbyterium (koor) en de apsis. De
koepel rust op de rondbogen die op acht ranke pilaren steunen. Tussen
de pilaren zijn er zeven doorgangen met zuilenbogen naar de omloop.
1. Inkomstportaal
2. Ambulatorium of rondgang
3. Centrale ruimte met koepel erboven en met errond het
ambulatorium
2
, Cultuurgeschiedenis 1a / Inleiding tot de Kunst en Architectuur I
5. Heilige Katharinaklooster, Sinaai Woestijn, Egypte, 5e eeuw: De kerk is het grootste
machtsblok tijdens de Karolingische periode. Twee kloosterordes: Benedictijnen en
Cisterciënzers. Kloosterordes oefenen enorme invloed uit op religieuze, architecturale en
artistieke ontwikkelingen. Kloosterordes waren drijvende kracht achter de verspreiding
van de Romaanse stijl. Cultuur van de monikken à heel veel tradities in kloosters. Kerk
wordt grootste machtsblok in carolinische periode, grote invloed op de cultuur. Kloosters
sloten zich af van de wereld en bevestigd in
heel afzonderlijke plaatsen, dit klooster is
bijna een ommuurde stad in de woestijn,
zijn autonoom (niet afh van andere wetten
en dus zelf beslissen hoe ze hun leven
vormgeven)
6. Kloosterplan van Sankt Gallen.
Reichenau, vroeg 9e eeuw.: niet zeker of
het een plan is van een gebouw dat
effectief gebouwd is of het een weergave
is van een ideale kloostersamenleving.
Principes terug komen die bij de latere
kloosters gebouwd werden zie je hier terug komen. Link met
romeinse arcgitectuur à vierkantig gebouw lijkt op het paleis van een romeinse
plan.
7. Benedictijnenklooster van Cluny II, 955-981.: O.l.v. Heilige Odo van Cluny,
Uitbreiding van het klooster, Toevoeging: twee torens in het Westen, Getrapt koor
met kapellen, Toren in het Oosten, Tongewelf (toevoeging 1010), narthex of
voorportaal. Kerken beginnen een kruisvorm te krijgen à transept is een lange
schip die op de lange as die leidt naar altaar en apsis ligt en wordt dus onderbroken
door deze transept.
8. Benedictijnenklooster van Cluny III, 1088-
1130. X: Opvolging abten, o.a. Hugo van Semur, Afgewerkt
in 1130, Ontworpen door Gunzo op basis van wiskundige
formules (cf. Plato en Augustinus, zie herhalingslides 29-
31), Toevoeging tongewelf in 1010. 33 meter hoog, nooit
eerder een tongewelf op die hoogte, Tongewelf als
uitstekende klankkast voor gezangen en Latijnse riten,
Vandaag enkel 1 arm van transept bewaard. Heeft een extra
uitbreiding in vergelijking met Cluny 2 à
extra transept. Het is een 5 beukige kerk
en gangen dus met 1 centraal schip Koor
helemaal links en je kan errond
wandelen met kooromgang of
ambulatorium. Boven transept heb je
een 8 hoekige toren
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mutluaysimax. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $11.75. You're not tied to anything after your purchase.
