Een uitgebreide samenvatting van Hoofdstuk 18 van Nectar Biologie, boek 6 VWO inclusief alle kernbegrippen en belangrijke binas tabellen (groen gemarkeerd).
Nectar, 6 VWO, Hoofdstuk 18: Wereldwijde kringlopen
18.1
Het CO2-gehalte van de atmosfeer neemt sterk toe sinds de industriële revolutie
CO2 is onderdeel van de koolstofkringloop (93F). Het is een broeikasgas (= een gas dat
terugkaatsende zonne-energie vast houdt) wat door het vasthouden van warmte in de atmosfeer
een broeikaseffect veroorzaakt
Het broeikaseffect is belangrijk voor de aarde omdat het zonder erg koud zou zijn. Daarentegen, als
er meer broeikasgassen in de atmosfeer terecht komen ontstaat een versterkt broeikaseffect (=
meer dan normaal vasthouden van warmte)
Door het versterkt broeikaseffect stijgt de zeespiegel, sterven soorten uit en uitdroging/teveel water
voor sommige gebieden
CH4 kan ook een versterkt broeikaseffect veroorzaken, 25 keer erger dan CO 2. Het ontstaat uit
organisch materiaal onder zuurstofloze omstandigheden, die vaak in moerassen aanwezig zijn (we
noemen het ook wel moerasgas)
Methaan-bacteriën = archaeabacteriën (enkelvoudig celmembraan bacteriën) die organische stoffen
onder anaerobe omstandigheden omzetten tot moerasgas (voornamelijk CH 4)
Deze bacteriën leven in erg koude en zoute omgevingen, vaak in de toendra
Herkauwers maken in het anaerobe milieu van de pens ook erg veel CH 4
Bomen zetten CO2 (+ andere stoffen) om in organische stoffen: zetmeel, cellulose (67F), aminozuren
(67H), vetzuren (67G) en houtstof
Bijna al deze koolstoffen blijven in de boom totdat deze vergaat. Een deel wordt gebruikt voor de
dissimilatie door de boom en een ander deel gaat het ecosysteem in door vraat van dieren
De dieren ademen CO2 uit en reducenten maken van de detritus (dode resten van planten en dieren)
ook weer CO2. Hierdoor komt een klein deel van de CO 2 weer terug in het milieu
Snelle koolstofkringloop = de kringloop waar koolstof in maximaal een paar honderd jaar één maal
rondgaat
CO2 vormt, opgelost in water, HCO3-, wat algen en waterplanten gebruiken voor de fotosynthese. De
planten/algen die niet opgegeten worden zakken met hun opgenomen CO 2 naar de bodem »
vermindering CO2-gehalte in atmosfeer
Zeedieren nemen deze HCO3- ook op om kalk (CaCO3) te maken voor hun schelpen, die naar de
bodem zakken en dus ook CO2 vasthouden (door verwering komt CO2 weer vrij)
Onder hoge druk kan kalk in kalksteen veranderen » CO 2 erg lang opgeslagen. Hetzelfde gebeurt bij
het veranderen van organische stoffen naar steenkool/olie = langzame koolstofkringloop
De stijging van het CO2-gehalte is grotendeels afkomstig van de langzame koolstofkringloop omdat er
veel olie/kool verbrand is
18.2
Stikstof komt in verschillende moleculen in veel in alle plaatsen voor (atmosfeer, water, organismen
en bodem)
Bepaalde bacteriën (stikstofbindende bacteriën) kunnen N2 binden aan organische stoffen =
stikstoffixatie
Deze bacteriën kunnen bijvoorbeeld in symbiose met planten leven om van N 2, NH4+ te maken waar
de planten eiwitten van kan maken: mutualisme
Groenbemesting = planten onder de grond duwen zodat de organische stoffen afgebroken kunnen
worden tot NO3- en NH4+ zodat de grond veel voedingsstoffen heeft
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller martijnvanstrien. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.27. You're not tied to anything after your purchase.
