Hoofdstuk 5 ( tijd van regenten en vorsten) samenvattingen:
5.1 Absolutisme:
In de Nederlanden had de Spaanse koning tevergeefs geprobeerd zijn macht te vergroten ten koste
van de adel en de steden. Maar in een aantal andere landen slaagden vorsten er in de 17 e eeuw wel
in om alleenheerschappij te verkrijgen.
Vanaf het begin van de 17e eeuw streefden Franse koningen naar uitbreiding van macht en
versterking centraal gezag d.m.v. Adel beperken: door ambtenaren apparaat, zelf belastingen te
heffen.
Absolutisme:
- Politiek: koning beslist alles
- Militair: beroepsleger, daarmee ook macht van de adel ingeperkt.
- Economisch: Mercantilisme, de import te beperken (d.m.v. Tariefmuren) en het bevorderen
van de export.
- Religieus: geloofseenheid (vanaf 1685, ongeldig Edict van Nantes (De protestanten kregen
rechten op uitoefening van hun geloof)) Droit Divin; de koning was de plaatsvervanger van
God op aarde.
5.2 Burgerlijke cultuur en hofcultuur:
In de meeste (katholieke) landen in Europa waren vorsten en de kerk de belangrijkste
opdrachtgevers voor kunstenaars, maar in de protestantse Nederlandse Republiek waren juist
burgers de belangrijkste opdrachtgevers.
Bestuur in de republiek was bijzonder: er was geen koning en de adel had weinig macht. De
bestuursfuncties waren in de steden.
Tolerantie:
- Niet: Calvinisme was de leidinggevende godsdienst, andere godsdiensten werden
achtergesteld (je moest Calvinist zijn als je een bestuursfunctie zoals regent wilde zijn)
- Wel: Niemand werd vervolgd door zijn of haar godsdienst en er was vrijheid van godsdienst.
5.3 De wetenschappelijke revolutie:
Lange tijd waren geleerden echte boekenwurmen: ze deden zelf geen onderzoek, maar ze
discussieerden voor al over de vraag welke Griekse of Romeinse auteur het meest gezaghebbend was
over een bepaald onderwerp. Vanaf de 16 e eeuw begonnen geleerden zelf de natuur te
onderzoeken.
Een 17e eeuwse ontwikkeling waarbij men onderzoek deed dmv observeren en logisch redeneren.
- Rationalisme: kennis verkrijgen dmv logisch beredeneren.
- Empirisme: kennis verkrijgen dmv zintuiglijke waarneming.
Réne Descartes —> mechanische wereldbeeld:
- God had de wereld in beweging gezet.
- Daarna zou alles zelfstandig functioneren via natuurwetten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hesennina. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.74. You're not tied to anything after your purchase.