Summary
Samenvatting De Geo - Arm en rijk VWO Studieboek, ISBN: 9789006619300 Aardrijkskunde
- Course
- Level
- Book
Samenvatting van het hele boekje de Geo, SE stof leerjaar 4
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
alisanerkararian
Content preview
AARDRIJKSKUNDE – SE ARM EN RIJKH1 GENOEG VOOR IEDEREEN?
§1 leven in Ethiopië
Ethiopië ligt tussen de evenaar en de Kreeftskeerkring. Ruim de helft van het land is bedekt met hoge
bergketens en plateaus. De infrastructuur is erg slecht, grote delen zijn niet aangesloten op het
wegennet. De enige spoorlijn is de Ethiopië-Djiboutispoorweg. Bij de grootste luchthaven in
hoofdstad Addis Abeba is een nieuwe vrachtterminal gebouwd, waaruit verse tuinbouwproducten
worden vervoerd.
In vergelijking met 2000 heeft Ethiopië een bevolkingsgroei meegemaakt van zo’n 3% per jaar, een
van de hoogste ter wereld (Nu bijna 110 miljoen). In 2050 zullen er ruim 190 miljoen mensen in
Ethiopië leven, waarvan twee derde tussen de 15 en 59 jaar oud zullen zijn. Dit zal leiden tot een
babyboom.
Het sterftecijfer ligt niet extreem hoog, maar hier zit een hoog kindersterfte in verstopt.
De meeste Ethiopiërs wonen op het platteland, maar de steden oefenen een grote
aantrekkingskracht op hen uit door de uitzichtloze armoede. In Addis Abeba bijvoorbeeld wonen al
meer dan 3 miljoen mensen.
De droge gebieden zijn dunbevolkt, ¾ woont in de centrale en noordelijke hooglanden.
Ethiopië is verdeeld in vele etnische groepen. De meesten zijn Amhaar of Oromo en het Amhara is de
meest gebruikte voertaal bij overheidsinstanties. De verschillende talen maken de communicatie in
het land lastig. De helft van de bevolking is orthodoxchristelijk en de andere helft, vooral
herdersvolkeren in droge gebieden, is moslim.
Grootfamilie is vooral op het platteland veelvoorkomend (ouders, kinderen, bedienden, tantes, ooms
etc.). Veel ouders houden kinderen van school om te helpen op het land, waardoor de helft van de
mannen en twee derde van de vrouwen analfabeet is. Mannen werken op het land en vrouwen doen
het huishouden.
Ethiopië heeft geen koloniale overheersing gekend. Met corruptie en vriendjespolitiek versterkt de
rijke klasse zijn machtspositie over de arme klasse.
Ook territoriale conflicten met bijvoorbeeld Eritrea en Somalië zorgen voor vluchtelingen en hoge
uitgaven aan leger en nationale veiligheid, wat ten koste gaat van infrastructuur, onderwijs,
landbouw en gezondheidszorg.
De republiek Ethiopië is een federatie van 9 staten, grofweg de woongebieden van de 9 grootste
volkeren met eigen taal. De regering wilde etnische groepen bij elkaar houden, wat in de praktijk niet
goed lukt.
Er is nog geen sprake van good governance. De economie wordt gemoderniseerd, maar van vrijheid
van meningsuiting is nog geen sprake.
Twee op de vijf Ethiopiërs leven onder de armoedegrens. Wel is er sprake van een opkomende
stedelijke middenklasse, dit maakt inkomensverschillen echter groter.
De productiviteit in de primaire sector is erg laag. De economie is erg kwetsbaar voor misoogsten en
prijsschommelingen op de markt, doordat ¾ van de arbeidskrachten in de landbouw werkt.
Droge gebieden: extensieve veeteelt.
Dicht bevolkte bergstreken: voedselgewassen als granen, mais en wortelgewassen.
Commerciële landbouw: vooral koffie als handelsgewas. (CL = gericht op maken van winst door
verkoop van producten)
Exportlandbouw (vooral groenten en bloemen) groeien hard, ook koffiestruiken doen het erg goed.
Globalisering is in de groeiende textiel- en kledingfabricage erg merkbaar, wat gunstig is, want dit zal
de overbevolking op het platteland opvangen.
Voor het ontwikkelen van een industrie die aan hoge kwaliteitseisen voldoet trekt Ethiopië met
aantrekkelijke voorwaarden als lage loonkosten mno’s aan.
Wel is er veel verborgen werkeloosheid, al laten officiële statistieken zien dat werkloosheid daalde.
Dit komt door het vele werk in de informele sector. Gelukkig is er steeds meer sprake van toerisme.
, §2 Ethiopië: een paradijs boven de evenaar?
De landschappen in Ethiopië verschillen sterk van elkaar. Door de platentektoniek, bij de Oost-
Afrikaanse Slenk of Rift Valley, wordt het Afrikaanse continent stukje bij beetje uit elkaar getrokken.
Dit maakt noord-zuidverbindingen extra lastig.
Ondanks de ligging dichtbij de evenaar heerst er een betrekkelijk gematigd klimaat in grote delen.
Daar is de gemiddelde dagtemperatuur zelden hoger dan 20 oC en in de laaglanden 20-25oC. Vanwege
de steile hellingen kan temperatuur in korte afstanden erg verschillen.
Hoe minder neerslag er valt, des te extensiever de veehouderij is. De neerslagvariabiliteit is erg
groot, waardoor met name de akkerbouw erg riskant is.
Hoe droger een gebied, hoe minder voorspelbaar of het gaat regenen, hoeveel en wanneer.
Ethiopië is te verdelen in 4 neerslaggebieden met elk een eigen neerslagregiem. Dat is de
hoeveelheid en verdeling van de neerslag over het jaar:
1. De aride of droge zone
Noordoostelijke Afar, droogste zone, westelijk gelegen heuvelland onvoorspelbaar beetje
regen, droogtelandbouw in rivierdalen en diepe valleien, na oogst plantenresten op velden
om verdamping van grondwater te beperken, bodems zijn dun, stenig en schraal.
2. De semiaride of halfdroge zone
Liggen aan buitenrand van hoogland, 500-1500 mm regen, 2 natte perioden per jaar, sprake
van beetje akkerbouw en veeteelt, grond is wat vruchtbaarder.
3. De subhumide of vrij natte zone
Wat hoger gelegen, minstens half jaar neerslag, savannegebied met meer biedende natuur.
Vee wordt geplaagd door slaapziekte door tseetseevlieg.
4. De humide of zeer natte zone
In hoogland, hele jaar door regen, tropische bossen zijn gekapt.
De bega is het droge seizoen, de belg is de regentijd van februari tot mei, de kiremt is de grote natte
tijd van juni tot september wanneer meer dan 80% van alle gewassen in het land worden verbouwd.
Als de kiremt niet komt, komt de voedselvoorziening in Ethiopië in gevaar.
Door grondbezitverhoudingen kan Ethiopië niet alle geschikte grond voor commerciële landbouw
gebruiken. De meeste boeren zijn zelfvoorzienend en wonen ver van wegen af waar verkeer mogelijk
is.
Een gemiddelde boerderij is 0,6 ha, doordat velden verdeeld worden tussen kinderen na het
overlijden van de ouders. Zo’n akker biedt nauwelijks voldoende eten voor een familie en
mechanisatie is niet rendabel. Zo komt maar 30% van het verbouwde voedsel op de markt.
Ook het gebrek aan rechtszekerheid, doordat het land in bezit van de overheid is, zorgt ervoor dat
boeren niet in hun land willen investeren. Het kan zomaar aan iemand anders worden gegeven.
De huidige machtshebbers verhuren miljoenen hectaren aan land aan mno’s. (landleasing)
Door de hoge agrarische bevolkingsdichtheid raken akkers uitgeput en onbruikbaar. Hellingen
worden ontbost, waarna de grond wordt weggespoeld door watererosie en droge gronden worden
overbegraasd. De gevolgen hiervan zijn: voedseltekorten, overstromingen, verlies van leven en
bezittingen en een beschadigde infrastructuur, waardoor getroffen gebieden onbereikbaar zijn voor
hulp.
Ethiopië is afhankelijk van het buitenland en raakt steeds dieper in de schulden.
De overheid stimuleert commerciële landbouw om de groeiende schuld te kunnen betalen. Grote
stukken land worden beschikbaar gesteld voor grote bedrijven die zich richten op de wereldmarkt.
De overheid hoopt dat de kennis van moderne landbouwers op de kleine boeren zal overslaan, door
boerenbedrijfjes in de buurt van commerciële bedrijven te plaatsen. Dat zal de voedselproductie
verbeteren.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller alisanerkararian. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.70. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now