Summary
Samenvatting Maatschappijleer Parlementaire Democratie 4vwo
- Course
- Level
- Book
Ik heb met deze samenvatting een 9 gehaald op mijn toets. Als je hem goed leert komt het dus zeker goed.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
meganloeffen12
Content preview
Parlementaire democratie1 Wat is democratie?
Wat verstaan we onder politiek en waarin verschillen democratieën van dictaturen?
Soevereiniteit = wanneer een staat op een bepaald gebied met duidelijke grenzen het hoogste gezag
uitoefent en het monopolie op gezag heeft.
Thomas Hobbes (17e-eeuwse filosoof) beschreef ook het belang van soevereiniteit. Burgers konden ‘a
poor nasty, brutish and short life’ worden bespaard.
Politiek = het maken van keuzes waaraan allen in de staat zijn gebonden.
Keuzes staan vastgelegd in geldende wetten
Onderwerpen waarmee de politiek zich bezighoudt zijn van algemeen belang
Efficiënt besturen
- Doelmatig resultaat
- Daadkrachtig besturen dilemma
Maximale participatie politiek
- Burger meer invloed geven in het democratische besluitvormingsproces
Directe democratie = burgers kiezen wetten/ besluiten
- In Nederland referendum: volksstemming over een bepaald wetvoorstel.
Representatieve democratie = het volk kiest de volksvertegenwoordigers die met een zekere
regelmaat bij verkiezingen aan de bevolking verantwoording moeten afleggen. (Indirecte democratie
= burgers kiezen volksvertegenwoordigers volksvertegenwoordigers kiezen wetten/ besluiten.)
Voordelen:
- Er hoeft niet door de hele bevolking over elk onderwerp gestemd te worden.
- Verschillende instituties controleren elkaar. (Trias politica)
Kenmerken democratie
- Het volk kiest de volksvertegenwoordigers die met een zekere regelmaat bij verkiezingen aan
de bevolking verantwoording moeten afleggen
- Er is individuele vrijheid
- Er gelden politieke grondrechten
- Politie en leger hebben beperkte bevoegdheden
- De rechtspraak is onafhankelijk
- Er is persvrijheid
- Minderheden worden beschermd
Parlementair stelsel
- Gekozen parlement is hoogste orgaan.
- Uitvoerende macht wordt gekozen door parlement en moet verantwoording afleggen aan
parlement. (Indirect aan burgers)
- Staatshoofd in meestal niet gekozen en heeft een beperkte macht.
Constitutionele monarchie = land met een koning(in) als staatshoofd, wiens macht
wordt beperkt door de grondwet
Presidentieel stelsel
- Volk kiest parlement én president
- President heeft veel politieke macht
- President is hoofd van de regering en kan ministers benoemen en ontslaan
- Geen ontbindingsrecht: geen recht om het parlement te ontbinden (om macht te beperken)
, In een democratie kan de regering worden weggestemd, terwijl de constitutionele monarch en diens
erfopvolgers blijven. Nederland werd een parlementaire democratie met een constitutioneel vorst.
De grondwet laat zijn hoe belangrijk de waarden vrijheid en gelijkheid zijn voor de democratie.
In de grondwet staat vastgelegd:
- De taken en bevoegdheden van de drie machten
- Politieke grondrechten
- Regels voor politieke besluitvorming
- Media zijn vrij en de overheid moet ervoor zorgen dat ze over de juiste informatie
beschikken.
Parlementaire democratie
De regels voor de politieke besluitvorming liggen vast.
- De tweede kamer wordt direct gekozen
- Verkiezingen zijn geheim
- De regering en de Staten-Generaal (1 e en 2e kamer) maken samen de wetten
- Er zijn vrije media:
Journalisten bepalen zelf waar ze over berichten en op welke manier ze dat doen
De overheid moet er zelf voor zorgen dat de media de juiste informatie kan bezitten
Dictatuur = staatsvorm waarbij de drie machten (wetgevende, uitvoerende en rechtelijke macht) niet
gescheiden zijn, maar in handen zijn van een kleine groep mensen.
In een dictatuur vindt indoctrinatie plaats.
Kenmerken:
- (Er is geen machtenscheiding.)
- Beperkte individuele vrijheid. Grondrechten worden niet gerespecteerd.
- Nauwelijks politieke vrijheid. Er is sprake van verkiezingsfraude en oppositiepartijen zijn
verboden.
- Overheidsgeweld. Leger en politie zijn machtig.
- Geen onafhankelijke rechtspraak.
- Er is geen vrije pers censuur
- (De regering kan snel en efficiënt politieke besluiten nemen.)
Vormen van dictatuur
1. Ideologische dictaturen: bijvoorbeeld waar de communistische partij veel macht heeft en
burgers weinig tot geen individuele vrijheden hebben. Vb. Cuba en Noord-Korea.
2. Religieuze dictaturen: dictatuur waar wetgeving door religie wordt ingegeven. Vb. Iran.
3. Militaire dictaturen: dictatuur waarbij de macht duidelijk bij het leger ligt. Vb. Myanmar.
Democratie index
Categorieën:
- Verkiezingen en pluralisme
- Functioneren van een regering
- Politieke deelname
- Politieke cultuur
- Burgerlijke vrijheden
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller meganloeffen12. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.94. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
57114 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now