Summary
Samenvatting pathologie voor het MBO expert college
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting van alle hoofdstukken van het boek
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
jenniekeholland2002
Content preview
Pathologie – pathologie voor het MBO expert collegeDe Huid
Epidermis - opperhuid
Dermis – lederhuid
Subcutis – onderhuids bindweefsel
- Als de draagkracht en de draaglast uit balans is worden/zijn mensen ziek.
- De holistische visie houdt in dat iets kan komen psychisch, lichamelijk of sociaal lijden. Vaak
heeft dit nog weer met elkaar te maken.
- Etiologie betekend oorzaak. Exogeen komt van buitenaf en endogeen van binnenuit. Bij
elkaar heet dit de pathogenese.
- Symptomen kunnen subjectief en objectief zijn. Als iemand hoofdpijn heeft is dit subjectief
omdat je dit niet kunt meten. Als iemand koorts heeft is dit objectief, omdat je de koorts
kunt meten.
- Bij pathologie heb je dan te maken met therapeutische doelstellingen. Dit kan bestaan uit
symptoombestrijding (je probeert de symptomen weg te halen), curatieve behandeling
(zorgen dat je iets helemaal weghaalt bijv. Bij miskraam), preventieve (ter voorkoming van,
denk aan vaccinaties enz.) of profylactische (voor een OK al antibiotica geven om de
bacteriën geen kans te geven om te groeien in het lichaam) behandeling, palliatieve
behandeling (pijnbestrijding).
Wat is:
- Gezondheid = een toestand van algeheel welbevinden
- Ziekte = verstoring van de homeostase
- Adaptie (cooping) = model die je kan toepassen bij mensen met dementie.
- Stoornis (disorder) = afwezigheid van een functie die tot de ontwikkeling behoort
- Syndroom = een ziektebeeld
- Diagnose = vaststellen van een ziekte
- Prognose = verwachting van het verloop van de ziekte, verschilt per patiënt
- Acuut (peracuut-subacuut) = plotseling ontstaan (blindedarm die op springen staat en direct
geopereerd moet worden – blinde darm die nog niet direct geopereerd hoeft te worden)
- Sluipend – bijna ongemerkt
- Latend <—>manifest = verborgen blijven <—> onmiddellijk herkenbaar
- Gecompliceerd/complicatie = ingewikkeld/bijkomende moeilijkheid
- Chronisch = voortdurend/aanhoudend
- Progressief = ziekte die steeds erger word
- Intermitterend = iets gebeurt met onderbrekingen
- Remissie <—> exacerbatie = rustige periode/acuut optredende verergeringen (verloop ziekte
- Recidief = opnieuw optreden van een ziekte, nadat deze een tijd is weggeweest
Huidaandoeningen
- Een cyste is een gesloten holte in de huid die is gevuld met vloeistof. Een epidermale cyste
komt het meest voor. Deze kunnen ontstaan door irritatie van een haarzakje of talgklier.
Deze cyste is gevuld met keratine, dit wordt geproduceerd door kapotte/geïrriteerde cellen.
Ze kunnen uit zichzelf openbarsten of operatief worden verwijderd bij irritatie.
- Veel medicijnen kunnen leiden tot huiduitslag. Antibiotica, ontstekingsremmers, ani-
epileptica, jodium en pijnstillers zijn hier voorbeelden van. Als het innemen hiervan leidt tot
anafylaxie is reageert het hele lichaam slecht en is dit levensbedreigend.
- Galbulten kunnen ontstaan door reactie op geneesmiddelen, voedingsmiddelen, bacteriën
en insectenbeten. Doordat het lichaam histamine afgeeft verwijden de bloedvaten, waardoor
de huid rood wordt en waardoor er zicht vocht ophoopt. Ook jeukt het erg.
- Netelroos is ook een allergische reactie. Hele huid is dan rood, kleine bultjes, jeukt.
- Commensalen zijn micro-organismen en virussen die standaard voorkomen op de huid.
Wanneer een micro-organisme leidt tot een huidinfectie heet dit een infectieuze huidziekte.
, Pathologie – pathologie voor het MBO expert college
Krentenbaard en blaarvormende impetigo worden veroorzaakt door een bacterie en
verspreiden zich door contact met een besmet persoon of voorwerp. Krentenbaard komt
voor op het gezicht. Blaarvormende impetigo kan voorkomen op het hele lichaam. Bij
beiden is een goede handhygiëne belangrijk.
Bij wondroos is sprake van oppervlakkige huidinfectie. Bij cellulitis zijn de dieper gelegen
delen van de huid geïnfecteerd. De huid is bij beide infecties rood, gezwollen door
oedeem, warm en pijnlijk. Komen voor op armen, benen en in gezicht. Door
huidbeschadiging of insectenbeet komen bacteriën het lichaam binnen.
- 3 soorten infecties van haarzakjes
1. Folliculitis is een oppervlakkige infectie. Ziet eruit als roodheid met papels en pustels.
2. Een furunkel ligt dieper. Het weefsel sterft gedeeltelijk af en is gevuld met pus.
3. Karbonkels zijn een groep steenpuisten. Ontstaan en genezen langzamer dan
furunkels.
- Door HSV-1 (herpusvirus) ontstaat een koortslip. Door contact verspreid het virus zich. Door
HSV-2 krijgt iemand herpes rond de geslachtsdelen.
Waterpokken worden ook veroorzaakt door varicella-zoster virus, dat in het lichaam kan
blijven. Het virus kan dan weer gordelroos veroorzaken. Dit komt vaak voor bij stress,
ziekte, een slechte afweer of een trauma.
Wratten ontstaan door een virus dat terecht komt in de huidcellen, die door infectie
sneller gaan delen. Hierdoor ontstaat een hard aanvoelende afwijking. De meeste
verdwijnen uit zichzelf of kunnen behandeld worden door bevriezing met vloeibaar
stikstof.
- Schimmels die huidinfecties veroorzaken heten dermatofyten. De meeste infecties worden
veroorzaakt door de ringworm en candida-soorten. Gisten van de candida-groep komen bij
iedereen voor op de huid. Wanneer het afweersysteem wordt verstoord kunnen gisten zich
delen en klachten veroorzaken. Het kan verstoord worden door het nemen van antibiotica,
cytostatica, corticosteroiden, een verzwakt afweersysteem door aids, diabetes mellitus of
ondervoeding.
Vaginale candida infecties komen veel voor bij vrouwen die zwanger zijn, diabetes
hebben of pil of antibiotica gebruiken. Het kan behandeld worden met crème, een pil of
orale medicatie.
Candida infectie in de mond heet spruw en komt veel voor bij baby’s of mensen met een
verslechterde afweer.
Schimmels houden van vochtige, warme plekjes zoals onder de oksels of in de liezen.
Plekken zijn rood, jeuken en branden.
Zwemmersexeem en hoofdschimmel worden veroorzaakt door ringworm. Ze zijn beiden
zeer besmettelijk.
- Schurft wordt veroorzaakt door een mijt. Door de uitwerpselen ontstaat een allergische
reactie, waardoor er jeukende blaasjes ontstaan.
- Door insectenbeten kunnen levensbedreigende reacties als anafylaxie optreden. Door een
insectenbeet kan ook weer cellulitis of erysipelas ontstaan, doordat er een opening in de
huid zit.
- Alle eczemateuze huidziekten hebben de volgende dingen gemeen: verschillende
huidafwijkingen aanwezig, zijn onscherp begrensd en jeuken.
Na de 2e keer contact met een bepaalde stof kan contact allergisch eczeem ontstaan,
doordat het lichaam dan histamine aanmaakt.
Atopisch eczeem komt vaak voor bij kinderen onder de 4 jaar. Bij 2/3 kinderen gaat het
vanzelf weer over.
- Bij rosacea is de huid van het gezicht vlekkerig rood. Dit komt door blijvend verwijde kleine
bloedvaatjes. Deze kunnen worden dicht gebrand of worden verminderd door lasertherapie.
Het komt veel voor bij vrouwen van middelbare leeftijd met een lichte huid. Bij mannen kan
rosacea gepaard gaan met een bloemkoolneus.
, Pathologie – pathologie voor het MBO expert college
- Acne vulgaris is een ontsteking van de talgklieren. Een verstopte talgklier heet ook wel mee-
eter of comedo. Zwarte comedonen zijn oppervlakkig en open. Witte comedonen zijn
gesloten en liggen dieper in de huid. Behandeling acne: tegengaan talgproductie, remmen
ontstekingen en bacteriegroei. De pil gebruiken kan helpen acne tegen te gaan.
- Psoriasis is een chronische huidaandoening. Hierbij ontstaan scherp begrensde, boven de
huid verheven, rode plaques met witte schilfering. Het ontstaat door sneller
vermenigvuldigen van huidcellen en hopen ze zich op.
- Melanocyten maken melatonine, dat je huidskleur bepaald. Bij hypopigmentatie is er een
tekort aan melanine en bij hyperpigmentatie is de huid juist bruiner, te veel melanine.
Bij albinisme is sprake van pigmenttekort. Bij de klassieke vorm is sprake van
depigmentatie en oogafwijkingen. De vorm waarbij alleen de ogen zijn aangedaan heet
oculair albinisme. Beide vormen zijn erfelijk.
Sproeten zitten vooral in het gezicht.
Levervlekken ontstaan doordat de huid te veel zon heeft gehad. Bij ouderen en
onschadelijk.
Bij een zwangerschapsmaster is sprake van hyperpigmentatie in het gezicht. Oorzaak is
onduidelijk, lijkt verband met langdurige blootstelling aan zon, zwangerschap of gebruik
pil.
Een moedervlek ontstaat door een groepje melanocyten. Moedervlek kan geen kwaad,
maar kan zich ontwikkelen tot melanoom. Bij verdenking wordt deze weggesneden.
- Een hemangioom is een goedaardig gezwel van bloedvaatjes, dat ontstaat doordat
capillairen snel delen en een kluwen vormen. Komt veel voor bij baby’s en gaat meestal
vanzelf weg.
- Bij een wijnvlek zijn de bloedvaatjes in de huid uitgezet. Zijn aangeboren en worden groter
met het ouder worden.
- Huidkankers die niet onder ‘melanoom’ vallen heten non-melanoma huidkankers. Deze zijn
minder gevaarlijk dan melanomen, maar moeten wel behandeld worden. Ze kunnen erg
groot worden of doorgroeien in bot of spieren. 2 soorten
Basaalcelcarcinoom komt het meest voor. Aan delen van de huid die vaak in de zon
komen: hoofd en nek. Begint als een klein, grijs tot roze verhevenheid in de huid. Daaruit
ontstaat een slecht genezend wondje met een korstje. Het moet operatief worden
verwijderd, maar kan daarna nog wel terugkomen. Ook radiotherapie en cryotherapie.
(Harde zwelling, groeit langzaam)
Plaveiselcelcarcinoom groeit op plekken waar veel plaveiselepitheel zit, zoals de huid,
maar ook in het slijmvlies van de vagina, mond en slokdarm. Het vaakst wordt deze soort
gezien op delen van het lichaam die veel in de zon zijn. Het ziet eruit als een verdikte
korst die makkelijk bloed of zweert. Hierbij is wél kans op uitzaaiing. Ook groeit dit type
sneller. De diagnose wordt gesteld door een biopt. Behandeling: operatie, bevriezing,
bestraling of lasertherapie. (Hard knobbeltje met in midden korstje)
- Melanoom is heel berucht, omdat hij zich snel uitbreidt en verspreid door lichaam.
Overlijden veel mensen aan.
- Preventie huidkanker: voorkom verbranding of beschadiging van de huid, laat de huid
wennen aan de zon, zoek schaduw op tussen 12.00 en 15.00, draag beschermende kleding,
een zonnebril of hoed/pet, smeer iedere 2 uur goed in, stop onmiddellijk met zonnen bij
vreemde huidreactie.
- Een likdoorn ontstaat door veelvuldige druk op een deel van de huid. Hierdoor komt
overmatig veel eelt op die plek. Wanneer de eeltpit naar binnen groeit en verhard raakt,
spreek je van een likdoorn. Behandeling kan door operatief verwijderen eeltpit of verweking
van de eeltlaag met likdoornpleisters die salicylzuur bevatten.
- Decubitus is een lokale beschadiging van de huid en/of het onderliggend weefsel.
, Pathologie – pathologie voor het MBO expert college
- Wereldwijd is er veel aandacht besteed aan decubitus. Ze hebben een internationaal beleid
gemaakt waarin elke goed geschoolde vpk decubitus moet kunnen voorkomen. Hier kun je
risico scorelijsten voor invullen
- Voorkeursplaatsen decubitus: zitbeenknobbels, heiligbeen, stuit, uitstekende botten bij
knieën, hielen, oren, schouderbladen, elleboog, heup, enkels
- Graden van decubitus:
1e Niet wegdrukbare roodheid – opperhuid/epidermis
2e gedeeltelijk weefselverlies (roze/rode wondbodem) – lederhuid/dermis – geen
wondbeslag – blaar kan
3e verlies hele huiddikte (bot/pees/spier niet zichtbaar) – subcutis
(onderhuidsvetweefsel) – kunnen lege, onderhuidse tunnels ontstaan= tunnelvorming.
Ondermijning= weefseldestructie onder de intacte huid.
4e volledig verlies van weefseldikte (necrose/bot/spier/pees zichtbaar) – spieren pezen
botten aangedaan
- Vochtletsel komt voor op vochtige plekken door urine, ontlasting en zweet. Er is hierbij geen
sprake van druk, maar van vocht en druk. Dit kan sneller decubitus veroorzaken. Je ziet een
verweekte huid. Beschadiging van de huid en vocht hierbij kan ontstekingen opwekken.
- Hypothermie. Is een lage temperatuur onder de 35 graden.
Milde hypothermie: 32-35 graden
Matige hypothermie: 30-32 graden
Ernstige hypothermie: lager dan 30 graden
- Symptomen bij mensen met hypothermie: verminderd bewustzijn, rillingen, trage hartslag,
trage ademhaling, hartritmestoornissen
- Behandeling hypothermie: uit koude omgeving weghalen, natte kleding uit, warme kleding of
dekens, hartslag moitoren. Bij ernstige hypothermie: toedienen intraveneuze warme vloeistoffen,
chirurgisch warme vloeistoffen in de buik.
- Diabetes, sepsis (bloedvergiftiging), geneesmiddelen en alcoholgebruik kunnen invloed hebben
op hypothermie.
- Een onderkoelde zorgvrager moet je benaderen volgens de ABCDE-methode. Dit is een
gestructureerde aanpak voor zorgvragers met acute/levensbedreigende problemen.
- Frostnip is een oppervlakkige bevriezing van de huid. Klachten: bleekheid, pijn, gevoelloosheid.
Behandeling: warme vloeistof drinken, pijnstilling toedienen.
- Frostbite is een diepere bevriezing. Vier types. Behandeling: lichaamsdeel in warm, circulerend
water, vermijden drukplekken, wonden/blaren intact houden, evt. Antibiotica, alleen belasting als
oedeem af is genomen.
I. Symptomen frostnip met oedeem
II. Frostnip met oedeem, versterkte doorbloeding en blaarvorming
III. Afsterving van alle huidlagen, bloedblaren vorming
IV. Afsterving alle huidlagen, ook onderliggende bot of spier
- De ernst van een brandwond is afhankelijk van de temperatuur, de tijd, de oorzaak van
verbranding, de plaats en de leeftijd van het slachtoffer
- Brandwonden
Eerste graads: alleen epidermis (opperhuid) is aangedaan. Het is pijnlijk en herstel is
binnen 7 dagen.
Tweede graads: epidermis en dermis (lederhuid) beschadigd. Blaren, extreem pijnlijk
(zenuwen nog heel), geneest binnen 14 dagen (diepe brandwonden houden wel een
litteken.
Derde graads: epidermis en dermis en onderliggende structuren (spieren, pezen, vetten)
beschadigd. Wond is minder pijnlijk, omdat de zenuwen zwaar beschadigd zijn.
- ’eschar’ is de leerachtige structuur die ontstaat wanneer huidweefsel afsterft.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jenniekeholland2002. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.50. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
70055 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now