Dit document bevat een gedetailleerde samenvatting van Hoofdstuk 1 uit de 2de druk van het boek 'Feniks overzicht van de geschiedenis bovenbouw VWO'. Alle paragrafen worden hierin behandeld.
De samenvatting is goedgekeurd door een vakdocent geschiedenis.
Samenvatting Feniks VWO overzicht van de geschiedenis, ISBN: 9789006464917 Geschiedenis
All for this textbook (1)
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Geschiedenis
4
All documents for this subject (4795)
Seller
Follow
stijnbroersma
Reviews received
Content preview
Geschiedenis samenvatting H1: Tijd van jagers en boeren (tot 3000 v.Chr)
1.1 Van jagers-verzamelaars naar boeren
Kenmerkende aspecten:
- De levenswijze van jagers-verzamelaars
- Ontstaan van landbouw, landbouwsamenlevingen
De levenswijze van jagers verzamelaars:
Jagers-verzamelaars waren nomaden en trokken in kleine groepen rond. Ze bouwden
een klein kamp en gingen vanuit hier opzoek naar eten. Als het voedselaanbod
minder werd of een ander seizoen aanbrak, verliet de jagers-verzamelaars het kamp
en trok naar het volgende gebied met voldoende voedsel of met betere
weersomstandigheden.
Ontstaan van landbouw, landbouwsamenlevingen:
Uit archeologische ontdekkingen is gebleken dat er mensen van een bepaalde cultuur
wel jagers-verzamelaars waren maar geen nomaden. Dit kwam doordat in het
Midden-Oosten het klimaat zodanig gunstig (20.000 v.Chr) was dat er een overvloed
aan voedsel was. Toen het klimaat wel veranderde (11.000 v.Chr) gingen de Natufiërs
experimenteren met het verbouwen van granen. Door de uitvinding van de landbouw
kon de bevolking groeien en namen ook de nederzettingen in omvang toe.
Samenvatting tekst 1.1
De eerste mensachtigen leefden ruim 3 miljoen jaar geleden in Afrika. Deze opvatting
maakt deel uit van de evolutietheorie die ervan uit gaat dat de mens van Afrika naar
het Midden-Oosten is getrokken en vanuit daar naar de wereld.
De eerste mensen leefden als jagers-verzamelaars. Deze deelperiode van de
prehistorie noemen we het Paleolithicum of oude Steentijd. We weten niet veel van
de jagers-verzamelaars omdat het schrift nog niet was uitgevonden.
De landbouw is uitgevonden in het Midden-Oosten, in het gebied ‘de Vruchtbare
Halvemaan’. De overgang naar een landbouwsamenleving had zulke grote gevolgen
dat we spreken van de Neolithische Revolutie: van jagers-verzamelaars naar boeren.
Er brak een nieuw tijdperk aan, het Neolithicum (nieuwe Steentijd). Vanuit het
Midden-Oosten werd de kennis van landbouw verder verspreid. Rond 5000 v.Chr ging
ook West-Europa over op landbouw en rond 5300 v.Chr vestigden de eerste
, landbouwers zich in Zuid-Limburg. Mogelijk doordat het te druk was in het Midden-
Oosten gingen de mensen op zoek naar nieuwe landbouwgrond.
De overgang naar een agrarische samenleving had grote gevolgen. Boeren trokken
niet meer rond maar bleven op 1 plek (sedentair). Ook gingen boeren andere
werktuigen gebruiken (sikkels, ploegen of maalstenen). Ze maakte voor het eerst
aardewerk, potten van klei bijv. Doordat ze nu op 1 plek bleven konden ze meer
bezittingen hebben omdat ze dat nu konden opslaan. Door die bezittingen
ontstonden er statusverschillen, sociale ongelijkheid en uiteindelijk een sociale
hiërarchie.
Begrippen 1.1
Jagers-verzamelaars: Groepen mensen in de prehistorie die leefden van jacht en van
wat ze in de natuur vonden. Jagers-verzamelaars waren nomaden en trokken in
kleine groepen rond, opzoek naar voedsel.
Prehistorie: De periode waarin mensen in een bepaald gebied geen schrift kennen en
gebruiken
Paleolithicum: Oude Steentijd, de periode waarin jagers-verzamelaars leefden
Cultuur: Alles wat een groep mensen met gemeenschappelijke kenmerken
voortbrengt, zoals taal godsdienst, kunst, normen en waarden
Vruchtbare Halvemaan: Boogvormig gebied in het Midden-Oosten
Landbouwsamenleving: Samenleving waarin het allergrootste deel van de bevolking
leeft van de landbouw
Neolithische revolutie: De overgang van jagen en verzamelen naar landbouw in de
nieuwe steentijd (11.000 v.Chr, Midden-Oosten). Hierna verspreiding naar Europa
Neolithicum: Nieuwe steentijd, de periode waarin de mensen leven van de landbouw
Agrarisch: Wat betrekking heeft op landbouw
Sedentair: Met een vaste, permanente woonplaats
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller stijnbroersma. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.32. You're not tied to anything after your purchase.
