dit document bevat een volledige samenvatting van het onderwerp transport binnen de plant, per onderwerp word het duidelijk uitgelegd en de begrippen staan onderstreept.
voor een organisme dat uit een groot aantal cellen bestaat, is echt een speciaal
transportsysteem dat:
- bepaalde delen van het lichaam op tijd worden voorzien van voedingsstoffen.
- belangrijke stoffen worden van het ene deel van het lichaam vervoert naar het andere deel.
denk aan bijvoorbeeld glucose bij planten en hormonen bij dieren.
- afvalstoffen worden zo snel mogelijk naar uitscheidingsorganen vervoerd.
het transportstelsel is opgebouwd uit een stelsel van buizen, waardoorheen een vloeistof
stroomt die zorgt voor het transport van stoffen. de vloeistof bestaat voor een belangrijk deel
uit water.
het is belangrijk dat deze vloeistof voortdurend stroomt. bij vaatplanten vind deze stroming
plaats doordat aan de oppervlak van de bladeren water verdampt, waardoor wortels
voortdurend water vanuit de wortels opzuigen.
bij dieren wordt dit gedaan door middel van het hart die bloed voortdurend door het hele
lichaam heen pompt.
23.2 Houtvaten en bastvaten
je hebt twee soorten vaten, houtvaten en bastvaten.
houtvaten, bestaan uit dode cellen, die in rijen boven elkaar liggen. door verdikking van de
celwand (wat komt door afzetting van houtstof) is het niet meer mogelijk stoffen op te nemen
en af te staan. hierdoor sterven het cytoplasma en de kern af en gaan de cellen dood. door
het verdwijnen van deze tussenwanden worden doorlopende buizen gevormd.
de wandverdikkingen van houtvaten kunnen drie verschillende vormen hebben:
spiraalvormig, ringvormig of netvormig. deze verdikkingen zorgen voor stevigheid en
voorkomen dat de vasten worden platgedrukt.
de houtvaten transporteren grondwater en de daarin opgeloste voedingszouten vanuit de
wortels naar de stengels en bladeren.
bastvaten zijn levend. de dwarswanden in bastvaten zijn doorboord door poriën. de wanden
bevatten geen houtstof en worden alleen door de aanwezigheid van cellulose verstevigd.
door deze poriën zijn de aangrenzende cellen met elkaar verbonden, waardoor transport
mogelijk wordt gemaakt.
, de bastvaten vervoeren het bij de fotosynthese glucose vanuit de bladeren naar alle delen
van de plant. hierdoor worden ook delen waar geen fotosynthese plaatsvindt voorzien van
glucose.
de houtvaten samen vormen het xyleem.
de bastvaten samen vormen het floëem.
tussen de houtvaten en bastvaten bevindt zich parenchym en cambium.
23.3 Bouw van de wortel
de opname van voedingsstoffen vindt bij vaatplanten plaats door de bladeren en wortels. de
bladeren nemen koolstofdioxide op voor de vorming van glucose bij fotosynthese. de wortels
zijn aangepast aan het opnemen van grondwater met daarin opgeloste voedingszouten.
aan de uiteinden van de wortels zitten de groeipunten, aan deze punten kunnen drie punten
worden onderscheiden:
- worteltop, er wordt door celdeling voortdurend nieuwe cellen gevormd, waardoor groei
optreed. dit weefsel dat bestaat uit cellen die zich kunnen delen wordt, meristeem genoemd.
de worteltop wordt omgeven door het wortelmutsje. het wortelmutsje voorkomt
beschadiging van de worteltop tijdens het groeien van de wortel. door verslijming van de
buitenste cellen van het wortelmutsje kan de wortel gemakkelijk in de bodem dringen.
- strekkingszone, de nog jonge cellen die achter de worteltop liggen nemen toe in grootte
wat plasmagroei wordt genoemd, en in de lengte wat celstrekking wordt genoemd, waardoor
dit deel van de wortel een sterke lengtegroei vertoont. in deze strekkingszone specialiseren
de cellen zich en worden allerlei weefsels met een verschillende functie gevormd.
- zone met wortelharen, achter de strekkingszone bevindt zich de zone met wortelharen. de
wortelharen zijn uitstulpingen van epidermiscellen. oudere wortelharen sterven meestal
spoedig af. door wortelharen nemen planten water en voedingszouten uit de bodem op.
aan de dwarsdoorsneden van een wortel kunnen van buiten naar binnen de volgende lagen
voorkomen:
- epidermis, ook wel de opperhuid, dit bestaat uit één laag cellen. de wortelharen worden
gevormd door de cellen van de epidermis. ook is epidermis betrokken bij bescherming van
onderliggende weefsels.
- schors, dit ligt direct onder de epidermis. schors bestaat voornamelijk uit parenchym,
tussen deze cellen bevinden zich grote intercellulaire ruimten. de schors wordt verstevigd
door collenchym en vezels.
- centrale cilinder, hier binnen in liggen straalsgewijs enkele bundels van houtvaten,
afgewisseld door enkele bundels van bastvaten.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cindykerk6. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.93. You're not tied to anything after your purchase.
