Summary
Aardrijkskunde hoofdstuk 4 conflicten samenvatting 3VWO
- Course
- Level
- Book
Deze samenvatting is van paragraaf 2 tot en met 4
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
152334
Content preview
Aardrijkskunde h4: Conflicten4.2 Conflictgebieden in de wereld
Gewapend conflict = een aanhoudende strijd waarbij in één jaar in totaal
minstens 25 doden vallen Er zijn
2 soorten gewapende conflicten:
- Internationale conflicten spelen zich tussen staten af. (Bijv: de oorlog
die de VS in Irak voerde)
- Interne conflicten of burgeroorlogen blijven meestal binnen de
grenzen van een land. Het gaat vaak om opstandelingen die vechten
tegen de regering of elkaar (noem je terroristen of vrijheidsstrijders).
Terrorisme = geweld om een politiek doel de bereiken. Het kan bij
een intern conflict ook gaan om geweld met een financieel doel ->
dan bevechten bendes criminelen elkaar. Een intern conflict kan zich
uitbreiden tot over de landsgrenzen -> regionaal conflict (= conflict
dat begint als een intern conflict of burgeroorlog, maar zich uitbreidt
tot voorbij de landsgrenzen). De meeste interne conflicten gaan over
de macht die volkeren in een land hebben.
Het territorium is het woongebied van een volk, als er om dat gebied een
grens ligt is het een staat (= Gebied met eromheen een internationaal
erkende grens. Binnen een staat gelden wetten en regels).
Een staat heeft recht op -> soevereiniteit (of zelfbeschikking) = de staat
oefent zelf de macht uit en andere staten mogen zich niet met
binnenlandse aangelegenheden bemoeien.
Volk = groep mensen die zich bij elkaar voelen horen door taal, geloof of
doordat ze een gemeenschappelijke geschiedenis hebben. Als een volk
een eigen staat met een eigen territorium heeft, is er weinig reden voor
een conflict. Maar op aarde zijn er vijfduizend volken en maar 200 staten.
Etniciteit = de identiteit van een volk (afkomst, cultuur etc)
Regionalisme = een volk houdt, binnen een staat, sterk vast aan de eigen
geschiedenis en cultuur. Men eist dan bijv onderwijs in eigen taal.
Gewelddadig zijn dit soort conflicten meestal niet.
Nationalisme (= een volk streeft naar onafhankelijkheid en het stichten
van een eigen staat) -> heeft vaak bloederige gevolgen. Na de 2e
wereldoorlog wilden veel koloniën onafhankelijk worden.
Separatisme = de wens van een volk om zich van een staat af te scheiden.
Soms besluit een staat een autonome regio te vormen -> de regio krijgt
dan zelfbeschikking over een aantal zaken, bijvoorbeeld onderwijs,
belastingen en politie.
Aruba, Curaçao en Sint Maarten zijn Nederlandse landen. Bonaire, Sint
Eustatius en Saba zijn Nederlandse gemeenten. Ze zijn in de koloniale tijd
, door Nederland veroverd. Sindsdien is er veel veranderend en misschien
worden deze eilanden later wel onafhankelijk.
4.3 Oorzaken van gewapende conflicten
Er zijn vaak conflicten tussen verschillende culturen en religies. Nu zijn er
op veel plaatsen gewapende conflicten tussen groepen moslims,
soennieten en sjiieten. Cultuur of religie is meestal niet alleen de oorzaak
van een gewapend conflict -> de oorzaak ligt vaak in een combinatie van
de oneerlijke verdeling van macht, het gevoel van achterstelling en
armoede.
In de demografische opbouw van deze landen zie je een jeugdbult (= een
groot aandeel van 15- tot 29-jarigen in de bevolking). Hier leidt
werkloosheid van soms wel 50 % tot grote frustratie en verzet tegen
machthebbers.
Conflicten kunnen gaan over natuurlijke hulpbronnen (= rijkdommen die
van nature voorkomen in of op de aarde, bijv: goud, aardolie, aardgas,
water, wind). Het gaat dan vaak over -> van wie zijn die rijkdommen? Van
degene die ze vindt, of de eigenaar van de grond, of overheid?
In de VS zijn mineralen, zoals aardolie, eigendom van degene die het land
bezit. In NL is het aardgas van de overheid.
Door de paradox van de overvloed (= in een land met veel brandstoffen of
mineralen is de kans op gewapende conflicten veel groter dan in een land
zonder dergelijke rijkdommen) hebben landen met veel bodemschatten
meer gewapende conflicten.
In Canada waren er mensen aan het demonstreren tegen fracking van
gashoudende schalie, want dat vervuilt het grondwater.
In conflictgebieden is vaak een autoritair regime (= de macht in een land
ligt bij één persoon of een kleine groep), een dictatuur. In andere gebieden
wordt er steeds door allerlei groepen gevochten om de macht (zoals:
Afghanistan) -> hier is sprake van een failed state/mislukte staat (= een
staat met een overheid die vrijwel geen controle heeft; overal is corruptie,
misdaad en economische chaos, veel mensen zijn op de vlucht).
Global Peace index -> meet jaarlijks hoe vredig elk land is
In NL worden conflicten meestal niet gewelddadig uitgevochten.
4.4 Gevolgen van gewapende conflicten
Een oorlog kost veel geld -> rijke westerse landen bekostigen hun militaire
uitgaven uit de belastingen -> rebellengroepen doen dat door de
inkomsten van drugs, diamanten, olie en hout -> zonder die speciale
inkomsten zouden veel oorlogen snel afgelopen zijn
Een oorlog verlamt de economie van een land -> mensen kunnen niet
meer werken (moeten vechten/vluchten), akkers blijven onbewerkt achter,
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller 152334. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.34. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
81849 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now