Class notes
College aantekeningen HNH 2
- Course
- Institution
In dit document vind je (bijna) alle aantekeningen van HNH 2 'metabole aspecten van voeding'. Het omvat college 1-9.
[Show more]
Seller
Follow
FleurBrethouwer
Content preview
HNH AANTEKENINGEN COLLEGES/TUTORIALSCOLLEGE 2: VOEDINGSNORMEN, MICRONUTRIËNTEN (MINERALEN)
VOEDINGSNORMEN
Methodes om EAR en AI te bepalen
- Kans dat je een bepaalt tekort ontwikkelt. Wordt niet vaak meer gebruikt, want dit is
natuurlijk niet ethisch;
- Kans dat mensen een chronische ziekte ontwikkelen;
- Drempel voor biochemische parameters. Bijvoorbeeld kijken naar hoe bepaalde
enzymen werken bij bepaalde aanwezige hoeveelheden.
- Balansstudies;
- Gemiddelde inname. Wordt eigenlijk alleen gebruikt als een van de bovenstaande
punten niet gemeten kan worden. Is dus ook minder betrouwbaar (AI);
- Interpoleren tussen leeftijdsgroepen (AI).
Verschil tussen AI en EAR
Wanneer je te weinig wetenschappelijk bewijs hebt om EAR te bepalen, bepaal je AI.
De AI wordt gebaseerd op schattingen. Deze waarden zijn ten opzichte van EAR meer
“flexibel”. De EAR waarden staan daarentegen echt vast op basis van wetenschappelijk
bewijs.
MICRONUTRIËNTEN – MINERALEN
Micronutriënt zijn essentiële nutriënten die we maar in kleine hoeveelheden nodig hebben.
Vitamine = onderdeel die van belang zijn voor het ondersteunen van chemische reacties en
processen in je lichaam.
Mineralen = elementen in ons lichaam die van belang zijn voor chemische reacties en de
vorming en bouw van de lichaamsstructuur (bijvoorbeeld je botten).
Algemene eigenschappen
Mineralen zijn anorganische elementen, zijn niet makkelijk om te zetten en worden
makkelijk kapot gemaakt. Mineralen kunnen water- en vet oplosbaar zijn. De bioavailability
verschilt onder mineralen.
Major minerals (mineraal) = mineralen die het lichaam nodig heeft in relatief grote
hoeveelheden (+- meer dan 100 milligram per dag).
Trace elements (spoorelementen) = mineralen die het lichaam in relatief kleine
hoeveelheden nodig heeft.
Ultratrace minerals = mineralen die we in hele kleine hoeveelheden nodig hebben (<1
milligram).
,Calcium
Functie
Meest aanwezige mineraal in ons lichaam (40% van onze mineralen). Calcium zit vooral in
botten en tanden (99%). Daarnaast wordt een kleine hoeveelheid gebruikt in onze intra- en
extracellulaire vloeistoffen (1%).
We halen calcium voornamelijk uit zuivelproducten, dierlijke producten.
Absorptie en transport
Calcium wordt niet goed geabsorbeerd door je maag-darmkanaal, omdat het een zoute
vorm is die slecht wateroplosbaar is (door neerslag). Ook zitten er anti-nutritionele factoren
(fytaat, tannine) die binden aan het calcium waardoor cellen het minder goed kan opnemen.
Vitamine D is van groot belang voor de calcium opname capaciteit!
Een teveel aan calcium wordt uitgescheden in je urine.
Gezondheidseffecten
- Teveel calcium is toxisch. Je hebt dan verhoogd risico op kalk bevattende nierstenen.
- Langdurige tekort aan calcium heeft effect op je botten, krampen en spierpijn
(vanwege invloed op het zenuwstelsel).
Mensen die grote kans hebben op tekort aan calcium zijn mensen met diabetes type
2, mensen die veel vetzuren binnenkrijgen en mensen met darmkanker.
Fosfor
Functie
Tweede meest aanwezige mineraal in ons lichaam. Komt samen met calcium voor in je
botten en tanden (85%).
Fosfor is ook nodig in
- Alle lichaamscellen;
- Als onderdeel van buffersystemen;
- Het is deel van RNA en DNA;
- Van belang voor energie metabolisme (ATP);
- En voor fosfolipiden.
Fosfor zit ook met name in zuivelproducten en dierlijke producten.
Absorptie en transport
Fosfor wordt vrij makkelijk opgenomen in het maag-darmkanaal (50-70% van je
binnengekregen fosfor in voeding). Voornamelijk fosfor in dierlijke producten worden
makkelijk opgenomen. Plantaardig fosfor minder door de anti-nutritionele factoren.
Het kan zowel actief (lage inname) als passief (hoge inname) getransporteerd worden.
Gezondheidseffecten
- Teveel fosfor gebeurt vrijwel nooit. Maar het kan leiden tot nierfalen.
- Tekort aan fosfor gebeurt ook bijna nooit. Maar het kan leiden tot slappere spieren
en last van de botten.
, Magnesium
Functie
Tweede meest voorkomende intracellulair kation.
Het komt voornamelijk voor in je botten (50%), je spieren en zachte weefsel (50%) en een
heel klein beetje in de extracellulaire vloeistof (1%).
Magnesium wordt op veel manieren gebruikt
- Belangrijk voor de botopbouw;
- Maakt deel uit van veel enzymen (energie metabolisme ATP);
- Belangrijk voor spiercontractie;
- Belangrijk bij de bloedstolling;
Magnesium komt in veel verschillende producten voor.
Absorptie en transport
Redelijk goed opgenomen in maag-darmkanaal (30-60%). Zowel door actief transport (lage
inname) als para cellulaire diffusie (hoge inname).
Gezondheidseffecten
- Teveel magnesium komt vrijwel nooit voor. Zou eventueel kunnen leiden tot
spierverlamming.
- Tekort is ook zeldzaam. Het zou eventueel kunnen leiden tot malabsorptieve
stoornis, hoge alcohol inname, chronisch diuretisch gebruik (verhoogt de urine
uitscheiding) en bij mensen met brandwonden.
Natrium
Functie
Belangrijkste kation van de extracellulaire vloeistof en de primaire regulator van het volume
van de extracellulaire vloeistof (van belang voor je vochthuishouding).
Is van belang voor de zuur-base balans, zodat je bloed niet verzuurt. Natrium wordt namelijk
als positief geladen ‘counterpart’ gebruikt, zoals bijvoorbeeld de uitwisseling van Na en H+ in
de nieren.
Natrium is ook heel belangrijk voor goede zenuwgeleiding en spiersamentrekking (Na/K
ATPase).
Kalium krijg je voornamelijk binnen in bewerkt voedsel (voornamelijk in toegevoegd zout,
NaCl, 75%). Als zout toegevoegd tijdens het koken (15%) en een klein deel in natuurlijk
natrium houdend voedsel (10%).
Absorptie en transport
Natrium wordt heel goed opgenomen in het maag-darmkanaal (95-100%).
Er zijn drie belangrijke transportroutes
- Na/glucose co transport systeem (SI);
- Elektroneutraal Na+ en Cl- co transport systeem (SI + dikke darm);
- Elektrogeen (= netto gezien lading transporteren) natrium absorptie mechanisme
(dikke darm).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller FleurBrethouwer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.02. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
53068 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now