Summary
Memo geschiedenis hoofdstuk 14 samenvatting VWO
- Course
- Level
Samenvatting van Memo geschiedenis hoofdstuk 14: Europa en de wereld na 1989. VWO
[Show more]
Seller
Follow
siebevangils
Content preview
14.1 Naar een nieuwe wereldordeKA:
- De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een
wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
De ondergang van het communisme
In de jaren 80 kwam kampte de SU met steeds grotere problemen. De economische groei
was volledig tot stilstand gekomen. De wapenwedloop kostte veel geld, de SU was bijna
bankroet. Het politieke systeem zorgde ervoor dat er nauwelijks vernieuwing was. Om toch
de continuïteit van het communisme in stand te houden besloot Gorbatsjov in 1985 om een
paar maatregelen te nemen: meer persoonlijke vrijheid en openheid van zaken (glasnost) en
meer marktwerking (perestrojka). Hierdoor zou er ook meer toenadering tot het Westen
moeten komen en daarmee een einde maken aan de wapenwedloop en de gewelddadige
overheersing van de satellietstaten. Door deze maatregelen verloor het communisme haar
laatste geloofwaardigheid.
Wat ook bijdroeg aan de ondergang van het communisme was de sociale onrust in
Oost-Europa. Inwoners van de Oostbloklanden begonnen zich te verzetten tegen de
communistische dictatuur, normaal greep de SU dan hard in, maar onder Gorbatsjov bleef
dit uit. Hierdoor kwamen ook andere communistische regimes onder druk te staan, zoals de
DDR. In 1989 viel zelfs de Berlijnse muur onder hevige druk van de VS. Zelfs in de SU zelf
werd begin 1990 de eenpartijstaat opgeheven. De Sovjet republiek, staten als Estland,
Letland en Litouwen werden nu ook onafhankelijk. De SU probeerde dit in eerste instantie
nog enigszins tegen te houden, maar dat mislukte.
Na het uiteenvallen van de SU werd de SU nu Rusland. Uiteindelijk ontstond hier een
kapitalistische economie waarin veel zakenlieden met hun politiek zich wisten te verrijken
over de rug van de Russische bevolking. In de voormalige satellietstaten was ook veel
onrust, sommige staten ontwikkelden zich tot een parlementaire democratie, anderen
ontwikkelden zich tot een autoritaire staat. In sommige staten hadden nationalistische
gevoelens en burgeroorlog tot gevolg.
De inwoners van Oost-Europa grepen na de SU periode terug op wat hen daarvoor ook had
gebonden: nationalisme. Omdat in sommige staten soms veel cultuurverschillen waren,
leidde het tot nieuwe spanningen (Joegoslavië).
De val van de SU had ook gevolgen voor het westen. De VS bleef nu als enige grootmacht
over. Samen met de NAVO nam zij de rol als ‘politieagent’ van de wereld op zich. Zo traden
zij op in Joegoslavië en later ook in Libië. Ten slotte had de ondergang van het communisme
ook gevolgen voor de Bondsrepubliek. Duitsland groeide weer uit tot de belangrijkste
politieke en economische macht in Europa. De bondsrepubliek bleef hier wel heel erg
bescheiden over gezien het verleden en omdat de eenwording heel veel geld had gekost.
De toenemende invloed van het Westen in Oost-Europa wakkerde wel ontevredenheid op bij
de Russische bevolking. Rusland begon zich daarom steeds sterker op te stellen waardoor
de spanningen tussen Oost en West weer toenamen.
De politieke islam
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller siebevangils. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
76462 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now