Summary
Samenvatting Geschiedenis, hoofdstuk/tijdvak 5, ontdekkers en hervormers
- Course
- Level
- Book
Dit is een samenvatting van Geschiedenis Hoofdstuk 5 ontdekkers en hervormers met kenmerkende aspecten en begrippen.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
chalisaninachhanai
Content preview
5.1 De RenaissanceKenmerkende aspecten:
het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van de
een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
Nieuwe mens- en wereldbeeld
De Italiaanse stedelijke elites kregen een nieuwe mens- en wereldbeeld. In de
middeleeuwen werd de mens gezien als slecht en zondig. De wereld was door God
geschapen maar was daarna in de handen van de duivel geraakt. Daarom moest de mens
zich afwenden van de wereld. De mens moest zich richten op God en het hiernamaals.
Ook Italiaanse kunstenaars en hun opdrachtgevers in de 15e en 16e eeuw zagen de wereld
als Gods schepping, maar zij genoten van de schoonheid ervan. Ze geloofden dat de mens
Gods schepping moest vervolmaken (perfectioneren, optimaliseren). De mens moest zich
niet afwenden van de natuur, maar hem dus perfectioneren. Met De geboorte van Venus
sloot Botticelli daarbij aan. Hij beeldde de godin af als een prachtig geschenk vanuit de
hemel.
(zie afbeelding, geboorte van Venus, 1486)
Navolging van de oudheid
De Italiaanse kunstenaars bestudeerden het klassieke erfgoed, de nalatenschap van de
Grieks-Romeinse cultuur, dat in de vorm van ruïnes en beeldhouwwerken volop in Italië
aanwezig was. Ze probeerden de de klassieke kunst te evenaren en te overtreffen. Ze
meenden dat ze de grootheid van de oudheid lieten herleven. Daarom noemden ze hun tijd
de Renaissance (letterlijk: wedergeboorte).
In de tijd van de Renaissance begon de vroegmoderne tijd, de periode van 1500-1800. De
eerste eeuw daarvan, de 16e eeuw, noemen we de tijd van de ontdekkers en
hervormers.
, De grote bouwmeester van de vroege Renaissance was Filippo Brunelleschi. Hij bouwde
met klassieke vormen, zoals zuilen, ronde bogen en koepels. Brunelleschi was ook de
ontdekker van het perspectief. Kunstenaars uit de oudheid. Hij berekende precies hoe
voorwerpen kleiner lijken te worden naarmate ze verder weg zijn, hierdoor kon hij platte
vlakken maken die diepte leken te hebben.
De ontdekking van het perspectief droeg ook bij aan de vernieuwing in de schilderkunst.
renaissanceschilders zoals Leonardo Da Vinci maakten realistische, schijnbaar
driedimensionale schilderijen. Ze bestudeerden de natuur om deze zo perfect mogelijk af te
beelden. Leonardo sneed in lijken om te zien hoe het menselijk lichaam in elkaar zat en
maakten honderden gedetailleerde tekeningen van skeletten en lichaamsdelen. Dit soort
onderzoek was een voorbeeld van de nieuwe wetenschappelijke belangstelling die begon te
ontstaan.
Ook beeldhouwers onderzochten de anatomie, houdingen en gezichtsuitdrukkingen van
mensen om personages levensecht te kunnen uitbeelden. Een hoogtepunt werd het werk
van Michelangelo. Zijn gebeeldhouwde figuren zagen er mooier en volmaakter uit dan echte
mensen. Het idee dat ze een verbeterde versie van de natuur creëerden, maakte dat
beeldhouwers en schilders niet meer werden gezien als ambachtslieden, maar als
kunstenaars die boven gewone mensen verheven waren.
Geleerden gingen eveneens de oudheid bestuderen. Schrijvers en denkers zagen klassieke
auteurs als geestverwanten. Ze noemden zich naar het voorbeeld van de Romeinse
schrijver Cicero humanisten, waarmee ze bedoelden dat ze de vrijheid en waardigheid van
de mens belangrijk vonden. De humanisten bestudeerden klassieke teksten om hun
betekenis te begrijpen. Ook gingen ze op zoek naar verloren teksten. In kloosters en andere
plaatsen vonden ze veel terug.
Verspreiding over Europa
In de 16e eeuw werd de renaissance over Europa verspreid. Terwijl Italiaanse kunstenaars
en humanisten in dienst traden van Europese vorsten, reisden buitenlanders naar Italië
vanwaar ze met nieuwe ideeën terugkeerden. Het humanisme ontwikkelde zich ten noorden
van de Alpen wel anders dan in Italië. De landen daar hadden nauwelijks een klassiek
verleden. Het humanisme richtte zich er niet op herleving van de klassieke oudheid, maar op
de wedergeboorte van het oorspronkelijke christendom.
De belangrijkste vertegenwoordiger van dit christelijke humanisme was de monnik Erasmus
van Rotterdam. Door zijn studie van christelijke teksten uit de oudheid ontdekte hij dat veel
van wat hij van de kerk leerde, niets met het zuivere christendom te maken had. Om het
geloof te zuiveren, vertaalde hij het Nieuwe Testament uit de oude Griekse handschriften.
Hij constateerde toen dat de Bijbel, die de kerk gebruikte, vol fouten zat. Zijn kritiek op
misstanden in de samenleving uitte Erasmus onder meer in het satirische boek Lof der
zotheid (1511).
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller chalisaninachhanai. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.78. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now