Worden de producten aangeschaft door de eindgebruiker, noemen wij dat consumptie. De
consument wil van zijn product genieten, hij koopt het niet om ermee te produceren. Worden
goederen aangeschaft door een bedrijf dan noemen we dat investeren. De investeerder wil het
aangeschafte goed gebruiken om in te zetten in het productieproces. We noemen de goederen dan
kapitaalgoederen. Middelen kunnen op meerdere manieren worden ingezet, ze zijn alternatief
aanwendbaar. Het probleem is dat de middelen altijd beperkter zijn dan de behoeften. Producten
zijn schaars, er moet een inspanning of offer worden geleverd om het te verkrijgen. Omdat er
middelen voor de productie moet worden ingezet, kosten schaarse goederen geld. Goederen
waarvoor geen schaarse middelen worden opgeofferd, bijvoorbeeld de lucht die je inademt, noemen
we vrije goederen.
De waarde van datgene wat we opofferen om iet s te verkrijgen, noemen we de opofferingskosten.
We kiezen het alternatief met de hoogste waarde. De opofferingskosten bestaan uit de waarde van
het op een na beste alternatief. Kosten kunnen bestaan uit geld, maar ook tijd of energie.
Het besteden bedrag is het budget. Een budgetvergelijking geeft goed weer wat het budget en de
prijzen van de producten weer. De grafische voorstelling van deze vergelijking noemen we de
budgetlijn.
Het budget is uitgedrukt in euro’s, het is nominaal. Met zijn nominale budget kan hij een bepaalde
hoeveelheid goederen en diensten kan kopen. Hoeveel ligt aan de koopkracht of reële waarde van
zijn budget.
Wanneer meerdere partijen een keuze moeten maken, die elkaars uitkomst kan beïnvloeden is dat
erg lastig. Het lastige van de beslissing is dat de partijen de keuze van elkaar niet zal weten. Ze
beslissen dus tegelijk zonder te weten wat de ander heeft gekozen. Dit noem je ook wel simultaan.
De partijen handelen rationeel, ze streven nar een zo goed mogelijk resultaat, de pay-off. De pay-off
is de verwachte opbrengst van een keuze. De hoogte van de pay-off wordt weergeven in een matrix
en hangt af van beide partijen. Een tabel wordt een pay-off matrix genoemd. De partijen zullen
opzoekgaan naar een dominante strategie, de strategie die het meest oplevert, ongeacht de strategie
van de ander. Er is bijna altijd een Nash-evenwicht als uitkomst. In het Nash-evenwicht kunnen de
spelers hun opbrengst niet verbeteren door alleen zelf van strategie te veranderen. De bekendste
spel theoretische situatie is het gevangenendilemma. Het gaat over 2 criminelen die worden veracht
van een misdaad de 2 gevangenen hebben beide een dominante strategie, en het Nash-evenwicht
zal suboptimaal zijn. Vaak zou coöperatief spelen voor beide partijen een beter resultaat geven, maar
samenwerken gaat niet als het spel simultaan wordt gespeelt.
Als een gevangenendilemma vaak wordt herhaald, kan dit tot gevolg hebben dat de spelers zich
coöperatief o0pstellen. Dit noem je een herhaald simultaan spel. Er zal in dit geval dus een partij zijn
die afwijkt van de dominante strategie zodat er samenwerking/ coöperatief spel ontstaat. Gaat de
partij niet mee, hervatten zij hun oude niet-coöperatieve strategie.
In een gevangenendilemma kan een coöperatieve opstelling ook ontstaan door een bindende
afspraak. Van tevoren wordt er bijv. Een afspraak gemaakt om te zwijgen, doet een partij dat niet zal
de ander een mannetje op hem zetten. Omdat de spelers zich gebonden voelen aan de afspraak
ontstaat samenwerking. Een bindende afspraak kan er ook heel concreet uitzien met contracten en
boetes. Profiteren van anderen noemt men meeliftersgedrag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller donnaborgonovi. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.53. You're not tied to anything after your purchase.