Interview
Nederlands literatuurgeschiedenis 4VWO 16e en 17e eeuw
- Course
- Level
- Book
Voor deze samenvatting is gebruik gemaakt van cursus 9 uit Laagland en aantekeningen uit de les.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
aaliyahvliet
Content preview
Nederlands literatuurgeschiedenis 16e / 17e eeuwHistorische achtergrond
Begin middeleeuwen: macht bij de kerk en adel.
Einde middeleeuwen: macht van de kerk en adel is afgenomen en de burgerij
krijgt inspraak.
Middeleeuwen eind burgerij nieuwe macht door verworven rijkdom
handel
Belangrijke ontwikkelingen:
1. Hervorming of reformatie
2. Vorsten streven naar centralisatie en absolutisme
1. Hervorming of reformatie
- Misstanden rooms-katholieke kerk, onvrede
- Burgerij kwam in opstand tegen de hoge geestelijken
- Kerkdiensten in volkstaal (waren in het Latijn), ruimte voor eigen
geloofsinzichten
Gezichten van de hervorming:
Maarten Luther (1483-1546)
Johannes Calvijn (1509-1564)
Johannes Calvijn had veel meer invloed in Nederland dan Luther.
Opstand tegen de katholieke kerk
Weg met:
- Klooster
- Het celibaat
- Heiligenverering
- Bedevaarten
- Kerktradities
- Aflaathandel
Maarten Luther
Luther is van Duitse komaf.
Kwam in opstand tegen de kerk, misstanden o.a. aflaathandel
1517- Spijkerde 95 stellingen op de deur van de Hofkerk in Wittenburg.
Wordt gezien als het begin van de hervorming
Nadruk op de Bijbel i.p.v. gezag kerk en paus
Na het publiceren van zijn stellingen wordt Luther in de kerkelijke en rijksban
gedaan.
Luther duikt onder in de Wartburg in Eisenach als jonker Jörg.
Hij houdt zich daar bezig met het vertalen van het Nieuwe Testament in het
Duits.
1522- De Duitse vertaling van het Nieuwe Testament wordt uitgegeven.
, 1525- Luther trouwt met Catharina van Bora, werpt zijn monnikenbestaan af,
nieuw fenomeen: start predikantsgezin.
1534- Publicatie vertaalde Bijbel: Wittenberger Bijbel.
Johannes Calvijn
Frans-Zwitserse theoloog, predestinatieleer
Enkelvoudige predestinatie- god heeft alleen mensen uitverkoren, god
bepaalt ook van te voren wie er in de hemel komt.
Dubbele predestinatie- god heeft van te voren bepaald welke mensen hij zal
uitverkiezen (hemel) en verwerpen (hel).
Grondlegger calvinisme dubbele predestinatie
Vanaf c.a. 1560 veel invloed in West-Europa.
Hard werken, ijver, spaarzaamheid, plichtbetrachting.
Beeldenstorm
De vernieling van heiligenbeelden en andere religieuze objecten op grote schaal
(katholieke).
10 augustus 1566 – start van de Beeldenstorm na preek van Sebastiaan Matte in
Steenvoorden.
1556 – Begin Spaanse bezetting van de Nederlanden (duurde tot 1715) leidde
tot de Nederlandse Opstand of de Tachtigjarige Oorlog.
2. Vorsten streven naar centralisatie en absolutisme
Karel V was in de 16e eeuw koning van Spanje en heer van de Nederlanden.
Spanje had een centraal geregeerde absolutistische heerschappij ook in de
Nederlanden. = een vorst (katholiek geloof)
Streng optreden tegen ketters (en dus ook tegen de hervormingsbeweging).
Filips II volgt zijn vader op in 1555 en het verzet neemt hierdoor toe.
Willem van Oranje, stadhouder, (1533-1584) was de leider van het verzet tegen
Filips II.
Na de beeldenstorm werd de hertog Alva naar de Nederlanden gestuurd om de
ketterij neer te slaan en het absolutisme definitief door te voeren.
Nederlandse Opstand of Tachtigjarige oorlog (1568-1648)
1 april 1572- inname van Den Briel door de watergeuzen.
Den Briel opgeeïst voor Willem van Oranje tot de komst van Alva, die stadhouder
van Holland, Zeeland en Utrecht was.
1609-1621 Twaalfjarig Bestand (wapenstilstand met Spanje).
Interne tegenstellingen binnen de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
bepalen de politiek en de ontwikkeling van de Republiek.
Geloofsverschil binnen de groep calvinisten m.b.t. predestinatieleer van Calvijn.
Conflict tijdens Twaalfjarig Bestand.
De contraremonstranten accepteerden de predestinatieleer wel, maar de
remonstranten daarentegen niet.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aaliyahvliet. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now