Vorm en functie hoorcolleges
deeltentamen 1
College 1
03/02/2020
Vorm en functie relatie op bepaalde niveaus. Cellulaire, weefsel en orgaan niveau.
Spijsverteringssysteem, cardiovasculair systeem en zenuwstelsel.
College 2
05/02/2020
Spijsverteringssysteem = tractus digestivus
- Globale bouw (digestivus)
- Verschillende onderdelen (organen)
- Consequenties aandoeningen beredeneren
Anatomische stand, voorkant ventrale zijde (anterior) achterkant is dorsale zijde (posterior).
De mediaan is het lichaam door de midden, alles naar de zijkant lateraal en naar het midden
toe mediaal. Naar boven toe is superior en naar beneden toe inferior. Voor de romp craniaal
richting het hoofd en richting de staart caudaal. Richting de tenen distaal, richting de romp
proximaal. (Rectum onderdeel distale deel).
Verschillende doorsnedes:
- Frontale/coronale vlakken
- Transversaal/horizontaal
- Sagittaal, middelste vlak is mediaal
Oral cavity teeth & tongue (kauwen, mixen met secretie), pharnyx (spiercontracties naar
esophagus), esophagus (transport naar maag), stomach (chemische afbraak), small intestine
(enzymatische vertering), large intestine (absorptie water), rectum
Hoofdfuncties van tractus digestivus;
Innemen eten ingestion
Verwerken, met tanden mechanical processing
Kleiner maken (aminozuren), spijsvertering digestion
Stofjes uitscheiden (zuren, enzymen) door klieren of bekleding TD secretie
Opnemen absorptie
Poepen excretie
Oral cavity
Voedsel en luchtweg kruisen elkaar in de keel. Palate
(gehemelte) heeft een zacht (spier, belang bij slikken
afsluiten neusholte) en hard gedeelte (bot).
Cavum oris = mondholte
Tong = lingua
Palatum = gehemelte
Faucus = keelgat
,Uvula = huig
Salivary glands
1. Parotid salivary glands
2. Submandibular salivaray glands
3. Sublingual salivary glands
Speekselklieren en afvoergangen
- Glandula parotidea (associatie met de
bof)
- Glandula submandibularis (onder de
onderkaak)
- Glandula sublingualis (onder de tong)
Keel = pharnyx
- Nasopharnyx (achter de neus)
- Oropahrnyx (achter de mondholte)
- Laryngopharnyx (achter het strottenhoofd)
Deze monden uit in de slokdarm.
Slikken: doe je willekeurig, daarna zijn het allemaal autonome processen (geen
controle meer). Door slikken sluit uvula de toegang tot neusholte, tijdens slikken
gaat strottenhoofd omhoog en klepje (epiglotus) beschermt toegang tot de
luchtpijp, sluit af (trachius). Door peristaltische bewegingen van de keel kan
voedsel naar beneden en komt in esophagus.
Peristaltiek in tractus digestivus spieren -> longitudinale spieren en circulaire
spieren. Deze kunnen contraheren, de longitudinale naar voren verkort dan
eigenlijk als een rups.
Oesophagus (slokdarm)
Loopt door borstholte -> thorax. De slokdarm gaat door diafragma, ligt wat
spierweefsel omheen, en de slokdarm duikt in de maag. Er is een bovenste en
onderste slokdarm sfincter. Bovenste sfincter zorgt dat voedsel erdoorheen
gaat. Onderste sfincter moet weer dicht zodat voedsel niet omhoog teruggaat, is
er een defect maagzuur omhoog.
Hoek tussen esophagus en maag is hoek van His. Overgang van epitheel, slokdarm
plaveiselepitheel (vaak bij transportwegen) en maag cilinderepitheel. Epitheel moeten
goed van elkaar afgescheiden zijn.
Metaplaxie = verandering van epitheel. Displastie kan overgaan in kanker (carcinoom).
Anti-reflux mechanismen; onderste esopheagel sfincter, middenrif (diafragma),
hoek van His.
Maag
Overgang van slokdarm naar maag cardia
Corpus; grootste gedeelte maag
Fundus; bodem
Antrum;
, Tussen maag en duodenum zit weer een sfincter, controleert wat van maag naar duodenum
gaat
Functies maag
- Opslag
- Mechanical breakdown
- Enzymen in maag verbreken verbindingen
- Productie intrinsic factor, maag maakt deze die heb je nodig verderop om vitamine
B12 op te nemen. Heb je dit niet anemie (bepaalde vormen bloedarmoede).
Verschillende spierlagen maag lopen haaks op elkaar, contraheren mechanical
breakdown. Aan de binnenkant heel veel maagplooien (rugae), zorgt voor
oppervlaktevergroting. Binnenbocht is magenstrabbe.
Gastroscopie, de maag endoscopisch bekijken. Kanker opsporen, letten op afwijkingen.
Endogeen geproduceerde zuur kan de eigen maag op eten maagzweer.
Belangrijkste oorzaak -> veroorzaakt door bacterie. Nu geven we antibiotica om de
bacterie te doden.
Vanuit de maag in de dunne darm;
- Duodenum, 25 cm. Twaalfvingerige darm.
- Jejunum, 2,5 m. Heel veel plooien en dikke wand
- Ileum, 3,5 m. Dunne wand en weinig plooien. Laatste stukje ileum gaat over
naar dikke darm.
Functies dunne darm:
- Verdere vertering door sappen en absorptie nutriënten (opname
voedingsstoffen)
Pancreas
- Caput
- Corpus
- Cauda
- Ductus pancrineaticus
- Ductus choledochus (afvoergang van gal)
Functies
- Endocrien cellen scheiden hormonen uit (insuline)
- Exocriene cellen scheiden alvleessappen uit
Hepar (Lever)
- Ligt rechtsboven, bestaat uit een aantal kwabben; rechterkwab, linkerkwab,
lobus quadratus (zit naast de galblaas) en lobus caudatus.
- Bekleding van het buikvlies, deel van de lever is niet bekleed; bare area (area
nuda).
Functies
o Metabole processen;
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jillvgils. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.03. You're not tied to anything after your purchase.