Week 6: Bescherming van meerderjarigen
Hoorcollege 9 Bescherming van meerderjarigen
handelingsonbekwaam = degene die niet in staat is onaantastbare rechtshandelingen te
verrichten = algemene onkundigheid
• minderjarige zonder toestemming ex art. 1:234 lid 1
• onder curatele gestelde zonder toestemming ex art. 1:381 lid 2
gevolg ex art. 3:32 vernietigbaarheid van rechtshandelingen door
handelingsonbekwame, eenzijdig ongerichte rechtshandelingen (testament) zijn nietig
handelingsonbevoegdheid = ziet op de onbevoegdheid bepaalde rechtshandelingen te
verrichten = bepaalde onbevoegdheid
- bevoegdheid bijvoorbeeld voogd ex art. 1:343 e.v.
- onbevoegdheid van echtgenoot zonder toestemming andere echtgenoot ex. 1:88 BW
beschikkingsbevoegdheid = in staat zijn een goed te vervreemden en te bezwaren (art.
3:84BW) —> in de regel eigenaar/rechthebbende
rechtsbevoegdheid = in staat zijn drager van rechten en plichten te zijn —> art. 1:1 lid
1 BW = iedereen
Rechtsgeschiedenis
Oud BW (1818)
• curatele op grond van krankzinnigheid en verkwisting
• curatele ook op grond van drankmisbruik in 1929
Nieuw BW (1970)
• curatele o.g.v. geestelijke stoornis
• introductie bewind in 1982 (ziet enkel op vermogen)
• introductie mentorschap in 1995 (ziet enkel op persoon)
• wijziging formulering gronden in 2014 —> verkwisting van curatele naar bewind
, curatele onderbewindstelling mentorschap
artikel art. 1:378 lid 1 art. 1:432 lid 1 1:450 lid 1
duur tijdelijk (art. 1:389 lid 1 tijdelijk (art. 1:449 lid 1) tijdelijk (art. 1:462 lid 1)
sub a) of duurzaam of duurzaam of duurzaam
gronden niet behoorlijk niet behoorlijk niet in staat
waarnemen eigen waarnemen zijn/bemoeilijkt worden
belangen/veiligheid vermogensrechtelijke waarneming niet-
van anderen in gevaar belangen als gevolg vermogensrechtelijke
brengen als gevolg van: belangen als gevolg
van: a) lichamelijke of van:
a) lichamelijke of geestelijke a) lichamelijke of
geestelijke toestand geestelijke
toestand b) verkwisting of het toestand
b) gewoonte van hebben van
drank- of problematische
drugsmisbruik schulden
toets subsidiariteit/propor-
tionaliteit
termen - onder curatele - rechthebbende (van - betrokkene
gestelde/curandus wie het vermogen - mentor
- curator onder bewind is
gesteld)
- bewindvoerder
gevolg handelingsonbek- handelingson- handelingson-
waamheid (art. 1:381 bevoegdheid en bevoegdheid in het
lid 2 jo art. 3:32 lid 2) beschikkingson- kader van verpleging,
bevoegdheid ten verzorging, behandel-
aanzien van onder be- ing en begeleiding
wind staande goed-
eren
op verzoek van betrokkene, betrokkene, betrokkene,
echtgenoot/partner echtgenoot/partner echtgenoot/partner
bepaalde bloedver- bepaalde bloedver- bepaalde bloedver-
wanten (art. 1:379 lid 1) wanten (art. 1:432 lid 1) wanten (art. 1:451 lid 1)
en OM (art. 1:379 lid 2) en OM (art. 1:432 lid 2) en OM (art. 1:451 lid 2)
wanneer? al voor meerder- al voor meerder- al voor meerder-
jarigheid (art. 1:378 lid jarigheid (art. 1:431 jarigheid (art. 1:450 lid
2) lid2) 2)
werking vanaf de dag uitspraak vanaf de dag uitspraak vanaf de dag uitspraak
ex art. 1:381 lid 1 ex art 1:434 lid 2 ex art. 1:451 lid 5
rechtsgevolg
, Curatele
Curatele rechtsgevolg
• handelingsonbekwaamheid —> hoofdregel = art. 1:381 lid 2 jo art. 3:32 lid 2
• uitzondering:
• rechtshandelingen met toestemming curator, althans met betrekking tot
rechtshandelingen waartoe curator zelf bevoegd is ex art. 1:381 lid 3
• voogdij ex art. 1:386 lid 1 jo 1:337 e.v.
• mentorschap ex art. 1:381 lid 4 jo 1:453 en 1:454
• beschikkingsbevoegdheid ten aanzien van gelden voor levensonderhoud ex art.
1:381 lid 5
• procesbevoegd met betrekking tot eigen curatele ex art. 1:381 lid 6
• bij drank- of drugsmisbruik: wel bevoegd tot familierechtelijke rechtshandelingen
tenzij wet anders bepaalt ex art. 1:382
• testament maken mag (art. 4:55)
• kind erkennen mag
• geen huwelijk aangaan (art. 1:37)
HR 28 maart 1980
• is iemand die wegens geestelijke stoornis onder curatele staat zelf bekwaam een
verzoek tot echtscheiding in te dienen?
• r.o. 4. “nu blijkens art 1:38 het enkele feit dat iemand wegens een geestelijke
stoornis onder curatele staat, niet meebrengt dat hij of zij onbekwaam is om een
huwelijk aan te gaan, dient eveneens te worden aangenomen dat dit feit, op zich zelf,
niet meebrengt dat hij of zij onbekwaam is om een vordering tot echtscheiding in te
stellen. Dit kan, als voortvloeiende uit art 38, worden aangemerkt als een
uitzondering als bedoeld in het slot van art. 1:381 lid 2”
• “of iemand die wegens geestelijke stoornis onder curatele staat bekwaam is een
vordering tot echtscheiding in te stellen, is daarvan afhankelijk of betrokkene in
staat is zijn of haar wil daaromtrent te bepalen en de betekenis van een zodanige
vordering te begrijpen”
Curatele bescherming derden
• publicatie en registratie
• staatscourant en openbaar register ex art. 1:390 en 1:391
• vernietiging van rechtshandeling —> art. 6:203 lid 1 (onverschuldigd betaald;
terugvorderen), maar art. 6:209 (als koopprijs weg is, dan hoeft koopprijs niet
terug)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noawammes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.25. You're not tied to anything after your purchase.
