, Hoofdstuk 1 ‒ In dialoog met kinderen met hun diverse
behoeften
1. De basisbehoeften stimuleren
Als leerkracht gaan we vaak in dialoog met kinderen, vanuit die dialoog willen we een
positieve relatie opbouwen en kinderen stimuleren om te groeien. Elk kind heeft andere
basisbehoeften en de communicatie dient daarop afgestemd te worden. Een optimale
ontwikkeling kan slechts plaatsvinden als aan de drie basisbehoeften wordt voldaan.
Een evenwichtige invulling van de basisbehoeften is dus noodzakelijk. Is er een
basisbehoefte thuis in mindere mate aanwezig, dan vraagt dit van de leerkracht een
extra inspanning.
Drie basisbehoeften
Autonomie Competentie Verbondenheid
Ik wil het zelf Ik kan het Ik hoor erbij
2. De basisbehoeften en motivatie
Motivatie is belangrijk om leren en presteren te bevorderen.
・ Intrinsieke motivatie à wanneer je een activiteit uitvoert om de inhoud van de
activiteit zelf
à persoonlijke interesses vormen de drijfveer voor het stellen
van het gedrag
・ Extrinsieke motivatie à wanneer je een activiteit uitvoert om een uitkomst te
bereiken die buiten de activiteit ligt
2.1. Autonomie
・ factoren die de nood aan autonomie bevredigen, verhogen de intrinsieke motivatie
o bijvoorbeeld: zelf mogen kiezen
・ factoren die de autonomie van het kind dwarsbomen, doen de intrinsieke motivatie
dalen
o bijvoorbeeld: deadlines opleggen, limieten stellen, …
2.2. Competentie
・ kinderen hebben een voorkeur voor activiteiten waar ze goed in zijn
・ je creëert dus best een leeromgeving waar het kind uitgedaagd wordt op zijn
niveau
・ draagt ook bij aan intrinsieke motivatie
2
, 2.3. Verbondenheid
・ enkel op een bepaalde wijze omgaan met leerinhoud is onvoldoende om de
motivatie te verhogen
・ de leerkracht moet ook een positieve relatie aangaan met de leerlingen
Wanneer een kind beperkt wordt in zijn psychologische basisbehoeften, raakt het
zijn intrinsieke motivatie kwijt. We dienen dus sensitief en responsief te handelen.
Hoofdstuk 2 ‒ Fundamenten voor een positieve dialoog en
relatie: de basishoudingen waarderen en vertrouwen
1. Het belang van een positieve relatie
Basis van een goede relatie = een goede dialoog
⇨ vijf essentiële elementen van een goede dialoog volgens Rogers en Gordon
・ gelijkwaardigheid ‒ tussen leerkracht en leerling is er vaak een machtsverschil,
waarderen en vertrouwen
om in te zetten op een goede dialoog moet de leerkracht in staat zijn om deze
ongelijkheid op te heffen
・ authenticiteit ‒ iemand gedraagt zich zoals hij is
・ acceptatie ‒ je accepteert de ander met zijn meningen en gevoelens
・ empathie ‒ je kan je verplaatsen in de gevoelens van de ander zonder hierover
te oordelen
・ ontvankelijkheid ‒ beide partijen zijn in staat om met elkaar in dialoog te
treden
Een positieve relatie = een essentiële voorwaarde voor een goed functionerende
leerling, effectief onderwijs en optimale leeropbrengsten
⇨ kenmerken positieve relatie
・ veilig gevoel
・ durven tonen dat je een probleem hebt, hulp aanvaarden
・ relativeren en plaatsen dat een leerkracht niet altijd een probleem goed
aanpakt
・ de positieve relatie wil behouden en dus loyaliteit tonen
・ minder de acceptatiegrens van de leerkracht aftasten
・ competent gevoel
・ samenwerkend gedrag vertonen
Componenten van de relatie tussen leerkrachten en leerlingen
de beginsituatie: geslacht, persoonlijkheid, overtuigingen,
Individuele kenmerken
verwachtingen, doelstellingen, gevoelens, …
vraag: hoe kenmerkt de interactie tussen leerkracht en
Interactie
leerling zich?
bijvoorbeeld: de schoolcultuur, ruimere maatschappelijke
Externe invloeden
gebeurtenissen en denkbeelden, …
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mariemoreels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.04. You're not tied to anything after your purchase.