Summary
Nederlands leesvaardigheid samenvatting havo/vwo!!
- Course
- Level
Deze samenvatting is erg handig als je je wilt voorbereiden op je examen voor Nederlands.
[Show more]
Seller
Follow
louisewalstra
Content preview
Nederlands samenvattingLeesvaardigheid en argumentatieleer
Een titel vertelt je iets over het onderwerp van de tekst.
Tussenkopjes zeggen iets over de deelonderwerpen.
Alinea’s zijn de belangrijkste bouwstenen van een tekst, in een alinea of een samenhangend
groepje alinea’s behandel je een deelonderwerp.
De zin met de belangrijkste informatie noem je de kernzin. In langere teksten beginnen
alinea’s vaak met een overgangszin, die twee alinea’s aan elkaar verbindt.
Hoofdgedachte
De hoofdgedachte is het antwoord op de vraag: wat is het belangrijkste dat er over het
onderwerp wordt gezegd? Dat vind je door het onderwerp te bepalen en de tekst
nauwkeurig te lezen. Je bestudeert de titel, inleiding en het slot en formuleert in 1 zin de
hoofdgedachte.
Onderwerp
Vaak weet je na het lezen van de titel en de inleiding al wat het onderwerp is. Het
onderwerp formuleer je kort en bondig, in 1 woord of in een woordgroep.
Deelonderwerp
De hoofdgedachte van een tekst wordt in stapjes uitgewerkt, deze deelonderwerpen hebben
de vorm van een zin, alinea of een reeks samenhangende alinea’s. Zo’n groep
samenhangende alinea’s noem je een tekstgedeelte.
Uiteenzetting
Een uiteenzetting is een informatieve tekst waarin je iets uitlegt, beschrijft, verklaart of
meedeelt. Als je een uiteenzetting schrijft, blijf je objectief. Een uiteenzetting schrijf je in
zakelijke stijl. Zorg voor een aantrekkelijke inleiding en verdeel de kern in alinea’s. Vat in het
slot het belangrijkste samen of trek een conclusie.
Betoog
Een betoog is een overtuigende tekst. In een betoog leg je je standpunt uit met argumenten.
Je wilt dat anderen je standpunt overnemen. En bent dus subjectief. Een betoog schrijf je in
een persoonlijke stijl. Zorg voor een aantrekkelijke inleiding en verdeel de kern in alinea’s.
Vaak trek je in het slot een conclusie waarin je teruggrijpt op je standpunt.
Beschouwing
Een beschouwing is een tekst waarin je interpretaties, verklaringen en meningen beschrijft,
zodat je lezer of luisteraar een mening kan vormen. In je beschouwing kun je argumenten
voor en tegen een standpunt behandelen, maar je blijft (grotendeels) objectief. Een
beschouwing schrijf je in overwegend zakelijke stijl. De inleiding bestaat vaak uit meerdere
alinea’s net zoals de kern. Het slot bevat een open einde, er zijn meerdere verklaringen
mogelijk.
, Tekstdoel De schrijver wil… Tekstsoort Tekstvorm
Informeren De lezer gegevens Informatieve tekst Nieuwsbericht,
verstrekken of verslag
verslag doen van
een gebeurtenis
Uiteenzetten De lezer uitleggen Uiteenzetting Tekst in schoolboek,
hoe iets in elkaar zit achtergrondartikel
of werkt
Beschouwen De lezer ergens over Beschouwing Redactioneel
na laten denken commentaar,
door diverse kanten recensie
te laten zien
Overtuigen De lezer met behulp Betoog Ingezonden brief,
van argumenten zijn column
standpunt laten
overnemen
Activeren De lezer overhalen Activerende tekst Advertentie,
iets te gaan doen, in sollicitatiebrief
actie te komen
Amuseren De lezer vermaken Amuserende tekst Anekdote,
stripverhaal, roman
Informeren
Met het tekstdoel informeren wil je de lezer of luisteraar iets nieuws vertellen of je wilt
verslag doen van een gebeurtenis of onderzoek. Informeren betekent informatie geven, je
blijft objectief en je houdt je aan de feiten. Vb. nieuwsberichten en verslagen.
Uiteenzetten
Uiteenzetten is een vorm van informeren, maar specifiek gericht op iets uitleggen. Net als
een informerende tekst geef je in een uitzettende tekst objectieve informatie. Vb.
schoolboek, encyclopedie, tijdschriftartikelen.
Beschouwen
Een beschouwende tekst belicht een probleem van verschillende kanten en zet je aan het
denken. De schrijver analyseert een probleem, zodat je als lezer of luisteraar zelf je mening
kunt vormen. Een beschouwing is overwegend objectief. Vb. recensies of commentaren.
Overtuigen
In een overtuigende (betogende) tekst probeer je de lezer of luisteraar over te halen om het
eens te zijn met jouw standpunt. Je onderbouwt met aansprekende argumenten en geeft of
de tegenargumenten een weerlegging. De mening van de schrijver of spreker staat centraal
en is dus een subjectieve tekst. Vb. ingezonden brief of column.
Activeren
In een activerende tekst wil je niet alleen overtuigen, maar ook tot actie aanzetten. De tekst
is subjectief: je wilt de lezer of luisteraar overtuigen dat wat jij zegt waar is en de moeite
waard is om voor in actie te komen. Vb. advertenties en sollicitatiebrieven.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller louisewalstra. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.89. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62890 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now