Geschiedenis Samenvatting (pw: 7-4-2021)
3.1 Kenmerken van de industriële samenleving
Het gebruik van nieuwe machines en energiebronnen werd pas mogelijk door een groot
aantal uitvindingen vanaf het einde van de 18e eeuw. De uitvindingen maakten het ontstaan
van de industrieën mogelijk. Daarvoor was meer nodig:
- Energiebronnen: In de laatste twee eeuwen kwamen er nieuwe energiebronnen bij
als steenkool, gas, olie, elektriciteit en atoomenergie.
- Grondstoffen: Deze werden deels uit Europa deels uit de koloniën gehaald.
- Zeer veel kapitaal: Het meeste kapitaal werd in de beginperiode door de rijke
kooplieden en banken verschaft.
- Voldoende arbeidskrachten: Vanaf de 18e eeuw groeide de bevolking sneller dan
daarvoor en waren door veel uitvindingen steeds minder arbeidskrachten nodig in de
landbouw. steeds meer werk werd met machines gedaan.
Toen de mensen overgingen van jager-verzamelaar op landbouw nam dat veel verandering
met zich mee in de samenleving. Er veranderde ook veel toen de landbouw voor steeds
meer mensen in West-Europa als belangrijkste middel van bestaan werd verdrongen tot de
industrie. De veranderingen waren zo groot dat men ook wel spreekt van de industriële
revolutie. Industriële samenleving: samenleving waarin de goederen uit fabrieken komen
en de meeste mensen in steden wonen. Als een agrarische samenleving door het toenemen
van het aantal industrieën verandert in een industriële samenleving, spreken we van
industrialisatie. Voortgang industrialisatie:
- halverwege 18e eeuw: Engeland (daarmee de eerste)
- halverwege 19e eeuw: West-Europa en VS
- einde 19e eeuw: Oost-Europa en Japan
3.2 Snelle groei van fabrieken en steden
De nieuwe machines waren te duur en te groot om in huis te nemen. Rijke ondernemers
lieten werkplaatsen bouwen, kochten machines en grondstoffen en lieten er arbeiders
werken. Deze werkplaatsen heten fabrieken. De eerste fabrieken werden dicht bij
snelstromende rivieren gebouwd zodat het water kon worden gebruikt voor de aandrijving
van machines. Maar nadat de stoommachine in gebruik kwam, werden de fabrieken dichtbij
ijzer- en steenkoolmijnen gebouwd. De arbeiders gingen dicht bij fabrieken wonen waarin ze
werkten. Zo ontstonden nieuwe steden.
Massaproductie: een productiesysteem waarbij grote aantallen van precies dezelfde
producten worden gemaakt.
Arbeidsverdeling: maken van producten in verschillende stappen.
Lopende band: brengt een product in wording van een arbeider naar arbeider, zodat elke
arbeider zijn handeling zonder tijdverlies kan verrichten.
Er waren ook nadelen van massaproductie:
- Er kwam een einde aan het werk van vakbekwame handwerkslieden.
- Het werk werd voor de arbeiders veel eentoniger.
- Er kwamen meer spanningen.-> iedereen moest aan een bepaald tempo voldoen.
- Minder aandacht voor arbeiders als mens
Voordelen van massaproductie:
- Snelle en goedkope manier van produceren. Massaproducten werden betaalbaar.
- Kapotte onderdelen van producten konden vervangen worden.
- Weining vakbekwaamheid nodig
, Linde Rozemuller (7-4-2021)
De vraag naar ongeschoolde arbeiders werd hoog. Dit was voor de fabrikant erg gunstig,
want ongeschoolde arbeiders hoefde hij minder te betalen, en vrouwen en kinderen nog
minder.
Het slechte leven van de fabrieksarbeiders:
- Lange werktijden (12-14 uur per dag)
- Ongezond en gevaarlijk. Er braken snel ziektes uit en er gebeurden veel ongelukken.
- Kinderarbeid was normaal. Het was ongezond en gevaarlijk en de kinderen werden
slecht behandeld
- Werkloos zijn was een ramp. De arbeiders hadden geen andere inkomsten.
- Woonomstandigheden waren slecht.
- Hygiene en gezondheidszorg ontbrak. Er waren open riolen en water haalde mensen
uit de grachten waar de open riolen uitkwamen.
- Onveiligheid van de steden was groot. Er was geen straatverlichten of politie.
- Geen scholen.
- Weinig dingen te doen in vrije tijd.
Verbeteringen van het leven van de fabrieksarbeiders:
- Werktijden werden beperkt (9-10 uur per dag)
- Werkomgeving werd gezonder en minder gevaarlijk door veiligheidswetten.
- Verbod op kinderarbeid.
- Uitkeringen in geval van werkloosheid
- Ondergronds rioolstelsel en waterleidingen in huis
- Betere veiligheid door straatverlichting en politie
- Aantal scholen en bibliotheken werd uitgebreid
- Meer vrije tijd en aantal uitgaansmogelijkheden
Sociale kwestie: wat moet de overheid doen aan de slechte woonomgeving van de
arbeiders?
3.3 Overgang van handelskapitalisme naar industrieel kapitalisme
Kapitalisme: economie waarin de grond van bedrijven eigendom zijn van ondernemers die
met hun bedrijf een zo groot mogelijke winst willen maken. Kenmerken:
- De arbeider werkt in opdracht van de werkgever. Deze is daarbij niet aanwezig. Dat
wordt scheiding tussen kapitaal en arbeid genoemd.
- De werkgever is een zakenman die het kapitaal heeft om grondstoffen, werktuigen,
vervoermiddelen en lonen te kunnen betalen.
- De meeste bedrijven zijn in handen van de particulieren.
- De werkgevers proberen zoveel mogelijk winst te maken.
Handelskapitalisme is een vorm van kapitalisme, waarbij de winst door middel van handel
gemaakt werd. Dit ontstond in de Late Middeleeuwen. De kooplieden kochten de
grondstoffen vaak in verre landen. Deze werden door boeren en arbeiders thuis verwerkt.
De kooplieden verkochten de producten dan weer, en kregen de winst.
Industrieel kapitalisme is een latere vorm van kapitalisme, waarbij winst door middel van
industrie werd gemaakt. De belangrijkste werkgevers waren fabrikanten die in de fabrieken
producten lieten maken.
In een kapitalistische economie zijn de meeste bedrijven, ook ondernemingen genoemd, in
handen van particulieren. Tot ongeveer 1870 waren de meeste ondernemingen in handen
van één eigenaar.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller linderozemuller. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.31. You're not tied to anything after your purchase.