Dit is een gedeelte van het boek Een wereld vol geloof. Het gaat hier over het Christendom en Jodendom. De andere godsdiensten worden later op deze site gepubliceerd.
Jodendom
De oudste Joodse verhalen staan in de Tenach, het heilige Tenach boek van de
Joden. Het eerste deel van de Tenach heet de Thora, dat betekent wet.
De Tenach wordt niet alleen door joden gelezen. Ook christenen lezen deze
verhalen, omdat de Tenach is opgenomen in de Bijbel, het daar het Oude
Testament.
Joden geloven dat er één God is, de God die de wereld geschapen heeft. Uit
respect noemen ze Hem niet bij zijn naam. In de verhalen uit de Thora, staat zijn
naam wel. God wordt hier vaak aangeduid met de letters JHWH. Wanneer joden
deze naam zien staan, spreken ze hem niet uit. In plaats daarvan zeggen ze
Adonai, wat de Heer betekent.
Noach
God heeft de wereld in zes dagen geschapen, de zevende dag rustte Hij uit, Hij
zag dat de wereld goed was. In de loop van de tijd werd dat minder. De mensen
op aarde maakte er een puinhoop van en God besloot dat er een nieuw begin
moest komen. Alleen Noach, die leefde naar de wil van de Heer, mocht dit
nieuwe begin meemaken. Hij moest een grote boot bouwen, waarin hij met zijn
familie en van elk dier een paar aan boord van de 'ark' zou gaan. Op die manier
werd de aarde 'schoongespoeld' maar bleef er leven op aarde.
Abraham
Het verhaal over de identiteit van het Joodse volk gaat verder als in de stad
Haran een man woont die Abram heet. Abram krijgt van de Heer de opdracht
om weg te trekken uit het land waar hij woont, naar een land dat God hem
wijzen zal. En Abram gaat.
Veel Joden zien in dit verhaal het eigenlijke begin van de geschiedenis van het
Jodendom: Abram die de opdracht kreeg om weg te gaan; en hij ging.
God beloofde Abram ook nageslacht. Hij kreeg een kind met zijn slavin Hagar,
maar dit was niet het beloofde kind dat God bedoelde. Abram kreeg een tijd
later alsnog een zoon met zijn vrouw, Isaak. Hoewel Isaak niet de eerste zoon
van Abram was, wordt hij in het Jodendom wel gezien als de belangrijkste zoon.
In de Thora is te lezen dat God een verbond sluit met Abram. Daarbij krijgt hij
ook een nieuwe naam: Abraham. Als teken van het verbond, moet Abraham
zichzelf en zijn hele familie laten besnijden.
Abraham, die zo'n tweeduizend jaar voor het begin van onze jaartelling geleefd
moet hebben, verschilde in zijn geloofsbeleving van zijn tijdgenoten. In die tijd
was het in Mesopotamië - waar Abraham leefde - gebruikelijk om meerdere
goden te aanbidden. Men ging ervan uit dat er heel veel goden waren, die elk
hun eigen machtsgebied hadden. Abraham geloofde daar niet in. Hij geloofde
dat er maar één God was, die hemel en aarde gemaakt had.
,Mozes
De nakomelingen van Abraham zijn in Egypte terechtgekomen, waar ze
slavenwerk moeten doen voor de farao. God besloot het volk Israël, zo waren ze
gaan heten, te bevrijden uit de slavernij. Mozes speelt in dit verhaal een
belangrijke rol. Hij was degene die door de Heer naar de farao werd gestuurd,
om hem te zeggen dat hij het volk Israël moest laten gaan. De farao weigerde
en er kwamen tien plagen in het land. Pas na de tiende plaag kon het Joodse
volk vertrekken. Het volk Israël heeft veertig jaar door de woestijn gezworven
opzoek naar het beloofde land.
Koningen en profeten
In Joodse teksten wordt beschreven hoe een goede koning zou moeten zijn:
iemand die zijn mensen beschermt, die voor zijn onderdanen zorgt. De koning
moet daarbij een voorbeeld nemen aan hoe God met de mensen omgaat.
In Joodse teksten worden koningen vaak vergeleken met schaapsherders. Een
herder is niet iemand die de baas wil spelen over zijn schapen, maar iemand die
voor zijn schapen zorgt en ze beschermt. Een voorbeeld is koning David, hij
was schaapsherder en versloeg de reus Goliat. Hij werd koning over Israël en hij
was goed voor dat volk.
In de Tenach komen ook gebeurtenissen voor die niet goed zijn. Koningen zijn
immers maar mensen en ze kunnen wel proberen een 'goede herder' te zijn,
maar vaak is de verleiding toch ook groot om je vooral met macht en geweld
bezig te houden.
Volk en vaderland
De verhalen van Abraham en Mozes geven aan dat alle joden namkomelingen
van Abraham zijn, ergenamen van het verbond. Jood worden is dan ook niet in
de eerste plaats het aannemen an bepaalde geloofdsideeën of het
onderschrijven van een geloofsbelijdenis, maar je hoort bij het Joodse volk als je
moeder joods is (matriachaat - rol van de vrouw is beslissend). Je kunt als
buitenstaander wel joods worden, maar dat gebeurt relatief zelden.
Geloofsboeken
Tenach
Het heilige boek van het jodendom is de TeNaCH, die drie delen heeft.
*T - Thora (wet)
*N - neviim (profeten
*CH - chetoevim (geschriften)
Het voorlezen uit de Tenach gebeurt altijd op een speciale manier. De teksten
worden gereticeerd, dat betekent dat ze op een zangerige toon worden
voorlegezen.
Thora
De eerste vijf boeken van de Tenach vormen de Thora. Volgens de traditie zijn
deze vijf boeken geschreven door Mozes.
, Het woord Thora betekent ook wel wet. Maar niet het soort wet dat wij kennen,
regels waaraan je je moet houden of je het er nu mee eens bent of niet. De
joodse Thora is een manier van leven die, als je zo leeft, mensen gelukkig kan
maken.
Thora Wet (onze bijbel)
*Beresjit *Genesis
*Sjemot *Exodus
*Wajikra *Leviticus
*Bemidbar *Numeri
*Debarim *Deuteronomium
Profeten
De boekrollen van de Profeten (neviim) bestaan uit twee delen, de vroege en de
late profeten.
Vroege profeten Late profeten
*Jozua *Jesaja
*Richteren *Jeremia
*Samuël (twee boeken) *Ezechiël
*Koningen (twee boeken) *De twaalf kleine profeten:
Amos, Hosea, Joël, Obadja,
Jona, Micha, Nahum, Habakuk,
Sefanja, Haggaï, Zacharia,
Maleachi.
Geschriften
Het eerste boek van de geschriften is het boek van de Psalmen. Hierin staan 150
liederen die gaan over het verbond tussen God en de mens. Het boek van de
Psalmen speelt al eeuwenlang een heel belangrijke rol in de joodse liturgie
(wordt gebruikt voor de manier waarop aan de viering in de tempel of de
synagoge wordt vormgegeven).
Geschriften
*Psalmen *Klaagliederen
*Job *Ester
*Spreuken *Daniël
*Ruth *Ezra
*Hooglied *Nehemia
*Prediker *Kronieken (twee boeken)
In de geschriften zijn poëtische teksten (Psalmen en Hooglied) en verhalende
teksten (Ester en Ruth) te vinden.
De talmoed
In de Joodse traditie spelen rabbijnen een belangrijke rol. Rabbijnen zijn
leermeesters, die uitleg geven over de betekenis en bedoeling van de Tenach.
Ze leggen het jodendom uit aan de hand van verhalen. Op de vraag of Abraham
geloofde dat er maar één God was, wordt dan bijvoorbeeld als antwoord een
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bartvanbeuzekom. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.38. You're not tied to anything after your purchase.